ماڻڻ نه ماڻڻ جي وچ تي
۽
انت
جي وچ ۾ جو اسپيس آ-
ڇا؟ - اها زندگي نہ آهي؟
جي نہ.
تہ پوءِ ڇا آهي زندگي؟؟
سقراط ڇا سوچيو هوندو، پيالي پيڻ وقت موت جي سرحد کي ڇھندي ڇا زندگيءَ کي پاتو هوندو؟ ميران وھہ کي کير ڇو سمجهيو؟
ميران جو انت
سقراط جو انت
انت، انت آ؟ ڇا انت جو اننت نہ آهي؟
جي آهي تہ اننت جو انت ڪھڙو هوندو؟؟
تہ پوءِ جي انت موت آ؟
تہ زندگي ڇا آهي!؟
هو سوچي ٿو ۽ ڀوڳي ٿو.
اڄ اداس آهي. ليٽي پڙهڻ جي عادت اٿس. فرش تي رلھي وڇائي اونڌو سمھيو پيو آهي سندس اڳيان ٽيبل ليمپ ٻري ٿي. مڇر اڏامن ٿا – ڪرن ٿا.
هو سوچي ٿو:
هي مڇر بہ ڪنھن ڀڪشوءَ جا ڀٽڪيل روح آهن، جي جوڻ مٽائي ڳولھن پيا سچ. ۽ ليمپ جي ڪوڙي روشنيءَ ۾ پاڻ وڃائن پيا.
اڃا بہ نرواڻ ڪونھي.
تہ ڇا نرواڻ زندگي آ؟
يا موت؟
نرواڻ
۽
انرواڻ ۾ جو اسپيس آ
اهو ڇا آهي؟
هو سوچي ٿو.
اڄ کيس موکيءَ چيو. ”زندگي ڇا آهي“؟
ٻن لفظن جي جملي جو جواب هو ڪيئن ڏي آرٽسٽ آهي – پنھنجا ماڻ ماپا – زندگيءَ کي ڏسندڙ پنھنجي نظر.
چيائين – ”پيڙا“ ۽ ان جا احساس آهن ”رنگ“. موکي چيو هئس تہ پوءِ ”حادثا“؟
هو چپ ٿي ويو هو.
موکيءَ چيو هوس، مان چوان ٿي زندگي ڇا بہ هجي – پر ان ۾ آهي سوسائٽيءَ جو وجود جا پاڻ.
Upper
۽
Lower ۾ مڃائي ٿي ۽ جي مان اهو چوان تہ جا حاصلات آهي اها زندگي آ ۽ مون کي حاصل ڪرڻ جي هنڊريڊ ميٽر ريس ۾ اهو ئي کٽندو جيڪو Upper سوسائٽيءَ جو هوندو ڇاڪاڻ تہ Lower واري وٽ Stamina ڪانھي. هن جي موکي جا سوشيالاجي پڙهي – جنھن زندگيءَ کي جيئن ڏٺو، تيئن سمجهو.
سوچي ٿو.
ها موکي نہ مان اپر ۾ جمپ ڪري سگهان ٿو ۽ نہ نوان لوور سوسائٽي ۾ لھي سگهندين ان ۾ ٻنھي جو ڏوھہ ڪونھي.
نہ مان پنھنجي مرضيءَ سان لوئر سوسائٽي ۾ نہ تون پيدا ٿي هان. اسان جي هيٺين ڪلاس جا ماڻھو پنھنجي زالن کي پيار نہ ڪندا آهن، هو اسان جي مائرن کي RAPE ڪندا آهن ۽ مان بہ پنھنجي پيءُ جي زيادتيءَ جو نتيجو آهيان. ڀل تہ منھنجا پنج ئي ڀائر پنھنجي نالي جي اڳيان پيءُ جو نالو ڳنڍين پر مان ائين ٺيڪ آهيان – توهان کي اجازت آهي مون کي ”حرامي“ چوڻ جي.
ڏس.... ڏس موکي توکي ان ڳالھہ تي چڙ اچڻ نہ گهرجي. جڏهن ننڍپڻ ۾ ئي مون کي بابا گهر مان ڪڍي ڇڏيو تنھن تہ ايترو ذهن ۾ ويھاري ڇڏيو تہ مان هنداڻي جيان ڪنھن گل مان ڦٽي نڪتو آهيان.
مان پنجن سالن ۾ نوڪر ٿيم. پوءِ اٺين کان ميٽرڪ تائين يونيورسٽيءَ ۾ ٽيليفون اٽيڊنٽ، تتن ڪاڙهن ۾ ماڻھن جا در کڙڪائيندو هئس ۽ سياري جي پوھه راتين ۾ پيرن کي سٿڻ ۾ لڪائي ڳياڙي کڙڪائي صبح ڪندو هئم. تنھن ڏينھن امڙ مون کي اوڇنگارون ڏيندي حيران ٿي. ڏس نہ مان ان کي پيءُ جي آڱر وٺي – ٿيلھو ۾ ٿرماس ڪلھي ۾ لٽڪائي ننڍڙا ننڍڙا قدم کڻندو ويندو ڏسي ڪيترو شاڪ ٿيو مون کي.
ياد اٿم مان ان عمر جا ڏينھن اس ۾ پيرن اگهاڙو گهميم. پير پير تي رکي ٺاريندو، ڊوڙندو ڪواٽرن جي اڌ فوٽ جي ڇانوءَ ۾ گهر اچي رکي ماني ڳھندو هئس.
هو اٿيو – سيف کولي ان مان سگريٽ ڪڍيائين تيلي ٻرڻ سان سڄو ٻڪ روشنيءَ سان ڀرجي ويس ۽ اکين ۾ ڳوڙها هئس.
سوچي ٿو-
تو چيو هو تہ مان ڊگري وٺان ۽ پوءِ سوچيان MARRIAGE لاءِ
تو چيو مان OVER – CONFIDENCE آهيان – انا پرست آرٽسٽ ڇا توکي منھنجي ان جواب مطمئن نہ ڪيو تہ مان OVER – CONFIDENCE نہ آهيان پر CONFIDENT ضرور آهيان، هونئن ڏس نہ لطيف کان هيل تائين ڪافي ڪلاڪار، دانشور بنا ڊگرين جي آهن ڇا انھن کي مانُ نہ مليو انھن جون شاديون نہ ٿيون – ڏس تنھنجي ان ڏينھن جي ڊائري تي مان گهڙيال جي ڪانٽن تي بيٺل ڇوڪري جي تصوير ٺاهي – هو ڊگرين جي ڏاڪڻ تي چڙهيو، منزل تي پھچڻ کان پوءِ بہ هو آئيڊل کي پائي نہ سگهيو ۽ ان ڏينھن ان تصوير جي هيٺان ليکو هئم تہ ”پيار ڊگرين جو محتاج نہ هوندو آهي.“
موکي مان ۽ منھنجي ڪمري ۾ ڪوبہ فرق نہ آهي هو پلستر لٿل ڪوڙھه جيان. پر مان ان کان نفرت نہ ٿو ڪيان – هي جو ڪمرو آهي نہ منھنجو ڄڻ منھنجي ننڍڙي DISNEY LAND سان سڀ ڏک ٻاهر رکي سک سان اچي اندر ويھندو آهيان ۽ سوچيندو آهيان –
خوبصورتي ڇا آهي؟
موکي تون ڇو خوبصورت آن؟؟
انت آهي بہ نہ بہ آهي منھنجي سوچن جي پوءِ RESULT مٿان ملندي؟ پوءِ چوندو آهيان – هي سڀ حقيقت آهي ”ENJOY IT.“
ها، سچ اهو دوکو آهي ڏس اسان ڪيڏا ڪوڙا آهيون، منھنجي پھرين BELOVED جي شادي سندس مالڪن جي مرضيءِ سان ٿي. اها اڄڪلھہ اڪيلي آهي. ان کي شادي کان پوءِ مھيني اندر طلاق ملي جي مان چاهيان ها تہ ساڻس شادي ڪري سگهان ٿو. پر اسان سڀ ڪوڙا آهيون پر ڇو نہ هجون. ڪير آهي اسان سان سچو – تون ئي پيار کي UPPER ۽ LOWER ۾ ورهايو – جڏهن تہ پھرين BELOVED جي فاصلي ئي ڇڪ کي گهٽايو – ڪو ٽٽل موتي جڙيو آ.
ڏس.... ڏس.... مان توکي معاف نہ ڪيو هو.
تنھن ڏينھن جڏهن ڄامشوري ۾ لاڙڪاڻي جھڙي گرمي هئي اصل ٻٽ - ۽ مارئي هاسٽل جي لان ۾ صرف تون، مان ۽ هو گلر هو جو اچي ڀرسان ويھي تنھنجي پيرن کي پٽيندو هو ۽ ان ڏينھن تون پنھنجي پيرن کي سٿڻ سان ڍڪي ٻئي پير ڪرسي تي رکي چپ چپ ويٺي هئينءَ مان توکي چيو هو.
”چپ آن.“
”ائين..“
”ائين بہ ڇو؟“
”ڪجهہ بہ نہ آهي.“
”نہ ڪجهہ تہ آهي.“
۽ پوءِ تو ڳيت ڏئي چيو هو ”ڳالھہ ٻڌايانءِ.“
”ٻڌاءِ.“
”توکي ڏک ٿيندو.“
”جي ٿيو بہ تہ مان برداشت ڪندس.“
”سچ اها سالن کان سانڍيل آهي مان ان جي عذاب ۾ جهرندي رهي آهيان.“
”چئہ نہ هاڻي.“
”ها...... مان.... ڳوٺ ۾ هڪ ڇوڪري ڏي مذاق ۾ خط لکيو هو.“
تون چپ ٿي وئي هئين ڪنڌ جهڪائي ويٺي هئين – مان هٿ سان ڪنڌ کي مٿي ڪري توکي چيو هو ”سچ مان انھن مان نہ آهيان – اها پاڻ سٺي ڳالھہ آهي – اها UNDER-STANDING جي انتھا آهي – پر جي تون ان کي مذاق ۾ نہ جي سچ ۾ بہ لکين ها تہ فڪر نہ آهي – هر هڪ کي چاهڻ جي پوري آزادي هئڻ کپي، جي تون مونکي نہ چاهين تہ مان OK ڪري هليو ويندس وري نہ ملندس توسان. پر.... تون.... جو پيار کي سچائيءَ سان نہ پر سوشيالاجيءَ جي نظرين سان ماپيو.
هن سگريٽ کي ايش ٽري ۾ وڌو - ۽ ڊائري کولي ان مان مرڪندڙ منھن واري موکيءَ جو ڦوٽو ڪڍي ڏسي ٿو –
ڏسي سوچي ٿو.
موکي LOVER کڻي ڪيڏو بہ مٽيرلسٽ هجي پر پيار ۾ هو بلڪل هيٺ ڪري ننڍڙو ٿي وڃي – وهمي جي قسمت جي ستارن کان وٺي ڪيرو جي پامسٽري ۾ يقين ڪري.
ڏس اڄ اڄ ڪيڏو اهو عجيب ٿو لڳي، سال جي نئين رات پاڻ اهو فيصلو ڪيو هئوسين تہ تون پنھنجي هاسٽل جي خاردار تارن پٺيان بند ڪمري ۾ منھنجو ۽ مان پنھنجي اڪيلي ڪمري ۾ تنھنجو ڏسي مرڪن جي گلن جي ڀيٽا ڏينداسين نئين سال کي ۽ موٽ ۾ ملندي ”خوشي.“
۽ اڄ هن ئي سال جي اڀرندڙ سج سان ذلتون کڻي ڊوڙيو آهيان چوٿين مھيني جي پڇاڙيءَ ۾ جي مليو آهي تہ ”ڏک“.. هان سوچيان ٿو – ”جيئان ڇو ٿو؟“. ڏس نہ مان هاڻ بہ تہ پل پل ۾ مران ۽ جيئان ٿو – وقت وڏو منھنجو دشمن آ – زندگيءَ جي قيد ۾ - پيڙا جي سزا پيو ڀوڳيان ۽ هاڻ جي زندگيءَ جي پيڙا ۾ گڏ آهن تہ مون سان دوست آئي (امڙ) ۽ ڀائر بہ ڄڻ تہ دوست آهن –
”طارو“ وڍ وجهندو آهي ”جڏهن هو اداس رهي چئي کيس روشني نہ ملي تہ آپگهات ڪندو.“
آئي آهي جا سئون سڌو پروپورشنل پيار سان ۽ بابا آهي ان ورسلي پروپرشنل.
تون؟
غلطي اسان جي اها آهي تہ اسان سڀ ڪجهہ ارپي ڇڏيون پنھنجي BELOVED کي مان ايترو بہ نہ سوچيم:-
هر ڪا عورت امرتا نہ آهي. هر ڪو شاعر ساحر نہ آهي.
امرتا، ساحر جي ڇڪيل سگريٽن جا ٽوٽا اڪيلائي ءَ ۾ ڇڪي آنند ماڻيندي هئي – جڏهن تہ توکي زوري ڇڪايل سگريٽن جا اڌڙ اڄ بہ سانڍيل آهن. مون وٽ جيڪي مان اڪيلائيءَ جي ٻيٽ تي جلاوطنيءَ مھل ڇڪي، سڪون جي سرحد تي پھچي وڃان – ۽ ان مھل لڳندو هو تنھنجي چپن جا پرنٽس منھنجن سان ملي KISS ٿا ڪن.
سچ
SO MUCH WONDER FULL
هاڻ ڪجهہ بہ خوبصورت نہ آهي –
تون بہ نہ –
مان بہ نہ –
زندگي بہ نہ –
اها عيد جنھن کي تو ئي خوبصورت ڪيو هو اها بہ نہ –
ڏس نہ – عيد آهي جيڪا انڊلٺ جھڙن رنگن جي ٺھيل ۽ اها عيد لڳندي هئي تہ مون تي ٺٺوليون ٿي ڪري – اٺ آنہ ملندا هئا ننڍي هوندي، اچي بيھندو هئم – رانديڪن جي گاڏي مٿان.
”ڇا وٺجي؟“
۽
اها
”ڇا آهي؟ جا منھنجي زندگيءَ جو مسئلو بڻيل. ۽ هاڻ عيد آهي وري عذاب مون لاءِ. اڳ جڏهن اڪيلو عيد واري ڏينھن ڪمري ۾ تنھنجو خوبصورت پورٽريٽ ٺاهي چوندو هئس:-
”اي منھنجي تخليق.
منھنجي فڪر جي ڪلاڪار تخليق ڪيو آ توکي – اڄ جڏهن تنھنجي وڇوڙي جي ڏنگ کان بچڻ لاءِ اچي اڪيلائيءَ ۾ پناھہ ورتي اٿم.
۽
جڏهن پسندو آهيان توکي تنھنجي بي جان بت ڏي – تڏهن لڳندو آ –
تصوير چئي ٿي –
اي ڪلاڪار –
تنھنجي ڇھڻ سان تنھنجي هن وقت جي سوچن جيان دوکو آهي –
تڏهن منھنجي تخليق جي ڪائنات اچي مون جيان ڊهي پٽ پوندي آهي-
پوءِ
دري مان اڪيلائي جي ڀوَ کان اڪيلائي ۾ پناھہ وٺندو آهيان –
ڏس نہ اها اڪيلائي بہ ڪيڏي نہ خوبصورت هئي ۽ هاڻ اها اڪيلائي ڏنگيندي –
سوچيان ٿو –
جڏهن تہ مان هاڻ ڊگري حاصل نہ ڪئي آ – هاڻ مان LOWER کان UPPER جمپ ڪري نہ سگهندس توکي ميرج ڪري ماڻي نہ سگهندس تہ ڇا؟ مان زندگيءَ سان نہ نڀائي سگهندس – جا آهي حاصلات جي ٺھيل ۽ منھنجي مٺ آ خالي –
پر –
ڏس نہ ائين نہ آهي تہ توکي حاصل ڪرڻ جي هنڊريڊ ميٽر ريس ۾ اهو پنجاپي انجنير ماري ويو مون کي –
پر – ميرج حاصل ڪرڻ نہ آهي – پر ڪنھن جي دل ۾ جڳھہ پيدا ڪرڻ پاڻ لاءِ، ئي حاصلات آهي – معراج آهي محبت جي –
موکي منھنجي کاٻي ڪلھي تي ڏس تنھنجي چڪن جا گول گول ڪارا نشان ئي تہ پيار جو ثبوت آهن –
هاڻ ڏس مان ڪيڏو خوش آن – تون.... منھنجي ويجهو هجين تہ منھنجا ٽھڪ بہ ٻڌي سگهين ها....
ڏس – نہ
شروعات
۽
انت جي وچ ۾ جو اسپيس آ.
ان ۾
ڏک ۽ سک آ –
ڏک ۽ سک زندگي آ –
ان زندگيءَ ۾ –
ڏک ڀوڳي سک ماڻي – سرهو ٿيندس.
”مان جيئندس.“