ڀرين ۾ ھندستان جي سنڌي اديبن جي آمد
ھُوءَ لکي ٿي ته ”ھالن کان پوءِ رات ڀرين ۾ رھڻ جو پروگرام ھو ـ جڏھن دھليءَ ۾ سِگا طرفان سچل ڪانگريس جي پروگرامن جا تفصيل مليا ته انھن ۾ رات ڀرين ۾ گذارڻ جو پڙھي پريشان ٿي ويس ـ سوچيم ته ڀرين ۾ رات ڪيئن گذرندي ـ ڀرين جو ننڍڙو ڳوٺ ھوندو جتي چوڌاري ٻنيون ٻارا، مَنھه ۽ جھوپڙا؛ الائجي ڪھڙو بندوبست ھجي، خبر ناھي ـ سفر دوران ڪھڙو ساٿ ھجي، ڪا پرائيويسي به ھوندي الائي نه ـ وري پاڻ ئي چوندي ھيس ته بس ھڪ رات جي ڳالھه ئي ته آھي، گذري ويندي ـ ٻي رات ته سکر ۾ گذارڻي آھي ۽ پوءِ آھي ڏينھن شينھن جيڪو سفر ۾ گذرندو ـ دھليءَ ۾ قافلي جو پروگرام پڙھي ساڙھين جو تعداد به اڌ ڪري ڇڏيم جو سفر ۾ ساڙھيون ڪيئن پائجن ھا ـ“
”ڀرين ۾ پھچڻ وقت رات جو پھريون پھر لتاڙي چُڪا ھئاسين ـ ھڪ ته اوندھه ٿي چُڪي ھئي ۽ ٻيو وري ٻاھرين ماحول کي ڏسڻ لاءِ ھروڀرو ڪو اونو ڪونه ھو ـ مون ته فڪر ۽ پريشاني من مان ڪڍي ڇڏي ـ بس جڏھن ھڪ روڊ تي پھتي ته ڪجھه بتيون نظر آيون ۽ موڙ تي گيٽ اندر داخل ٿيڻ تي جيئن ئي لٿاسين ته اول نگاھه بندوقن تي پئي ـ ڪيترائي ھمراھه موجود ھئا ، اصل ڳڻڻ کان ٻاھر جيڪي بندوقون جھلي بيٺا ھئا ـ ڀرين ۾ لھڻ وقت آجيان ۽ مرحبا جو ته تصور ئي نڪري ويو پر سنڌ ۾ ٿيندڙ مختلف وارداتن، حادثن ۽ ماحول گھيري ورتو ـ ايئن ٿي لڳو ڄڻ بندوقن جي پھري ۾ ٻُٽ ٻڌلن قافلي کي يرغمال ڪري ڪوٽ اندر باندي بنايو ھجي ـ ان مان جان ڇڏائڻ لاءِ ڀُنگ ته سِگا وارن کي ئي ڀرڻو پوي ھا ـ ان پھري ۾ سڀئي عورتون مٿي تي چادر ڍڪينديون پاڻ ويڙھينديون ڪنڌ جھڪائي قطار ۾ ھڪٻئي پٺيان اندر وِکون کڻنديون ويون ـ جڏھن قطار ۾ اڳتي وڌڻ جو منھنجو وارو آيو ته آڳنڌ ۾ کٽون پيل ڏٺم ـ ٻنھي پاسي اٽڪل سئو کن کٽون وڇايل ھيون ـ انھن جي وچ مان لنگھندي ڳُڻ ڳوٽ ڪندي ڪنڌ جھُڪائي عمارت جي ورانڊي ۾ داخل ٿياسين ـ پھرين غاليچن سان سينگاريل بيٺڪ جنھن ۾ صوفه سيٽ رکيل ۽ ان ڪمري جي اوسي پاسي ۽ سامھون ٻيا ڪمرا ـ مردن کي ھدايت ڪئي وئي ته ڪمرا صرف عورتن لاءِ آھن ـ ڀارتي مرد جيڪي سنڌ جي ماحول کان ناواقف ھئا تن ڪمرن ۾ داخل ٿي about turn ڪيوـ ڪمرا جديد طرز تي سنواريل ھئا ـ دھليءَ ۾ ڀرين جي ڳوٺ ۽ ماحول لاءِ منھنجي ذھن ۾ جيڪي انديشا ۽ خوف ھئا سي ته پکيءَ وارا پر ڪري اُڏامي ويا ـ ڪمرن جي پُٺيان شاھي پڌر ۾ تنبو ھڻي مانيءَ جو بندوبست ڪيو ويو ھو ـ ڦُلڪن ۽ ڀاڄيءَ جو ته ذائقو ئي نرالو ھو ـ مٿان وري مھمان نوازي ڪرڻ وارن جو انداز ـــــ حاضر، حاضر بابا ، حاضر حڪم ڪريو ـ اتي ھڪ نوجوان بيٺو ھو، تنھن ٻڌايو ته جتي اسين لٿا آھيون اھا سائين مراد علي شاھه جي اوطاق آھي ـ سندن حويلي به سامھون آھي ـ مون نوجوان کان پڇيو: گھڻيون زالون اٿن؟ ھن وراڻيو: ھڪڙي ـ مونکي حيراني لڳي ـ وڏيرو، زميندار، وزير ۽ صرف ھڪ گھر واري! بس منھنجو ته بيگم مراد علي شاھه کي ڏسڻ ۽ ملڻ لاءِ اشتياق وڌي ويو ته اھا ڪھڙي عورت آھي جنھن مراد علي شاھه جي واڳ سوگھي جھلي آھي ـ سنڌ جي وڏيري صرف ھڪ نڪاح ڪيو آھي ـ
دل جو دلبر ھڪڙو، گھڻان تان نه ڪجن
دل ڏجي ھڪ کي، توڙي سَوَ سِڪن
سي چِلولا چئجن، جي در در لائن دوستي (شاھه)
مانيءَ کانپوءِ سليم ميمڻ چيو ”توھان جو ھن پھرين ڪمري کانپوءِ وارو ڪمرو آھي ـ اَٽيچڊ باٿ روم وارو بيڊروم، جنھن ۾ ڊريسنگ ٽيبل ۽ آئيني وارا ڪٻٽ ھئا ـ ڀرين ۾ رات ڪيئن گذرندي، تارا ڳڻيندي يا اکيون مھٽيندي ، اھي ڀرم ته ويا مِٽجي ـ اسان لاءِ نويڪلو ڪمرو رکيو ويو ھو ـ ڪن ڀينرن چيو:”اسين توھان جي ڪمري ۾ اچڻ چاھيون ٿا ـ“ مون چيو:”ڀلي ڀلي، خوشيءَ سان ـ ـ ـ“ پوءِ ته لت ڏئي رلھي پائي بالم بڻجي سمھي پياسين ، تان جو وڃي صبح جو اک کُلي ـ اصل ٿڪ ئي لھي پيا ـ چانھه جا پيالا حاضر ھئا ـ سيد مراد علي شاھه جي ڪامدارن واھه جي خدمت ۽ خاطر توازن ڪئي ـ ـ ـ چانھه کنڊ واري يا الڳ کپي، کير الڳ ھجي يا نه ـ مطلب ته ھر چيز حاضر ھئي ـ ھنن ٻڌايو ته ٽيليفون به آھي ته ڪپڙن لاءِ استري به ـ قافلي وارن لاءِ ته واھه واھه ٿي وئي ـ ڪپڙا استري ڪرڻ لاءِ وڏي لائين لڳي وئي ـ وري ڊاڪٽر سليمان شيخ جي گھرواري واھر نه ڪري ھا ته وھنجڻ لاءِ به وارو نه ملي ھا ـ نيٺ نيرن ڪري ڪوٽڙي ڪبير لاءِ نڪري پياسين ـ“
وينا شرنگي اصل شھدادڪوٽ جي آھي ۽ ڏھاڪن کان دھليءَ ۾ آباد آھي ـ جن ڏينھن ۾ ھوءَ سنڌ آئي تڏھن سندس امڙ، ھڪ ڀيڻ ۽ ڀاءُ ساڻس گڏ دھليءَ ۾ جڏھن ته والد ۽ ھڪ ڀاءُ شھدادڪوٽ ۾ رھندا ھئا ـ وينا آل انڊيا ريڊيو تي 1970 واري ڏھاڪي کان سنڌي پروگرام ڪندي رھي آھي ـ سِگا جي سچل ڪانگريس ۽ سموري سنڌ جي دوري ۾ سِگا جي باني چيئرمن ڊاڪٽر سليمان شيخ، آخوند گھراڻي جي نثار حافظ ۽ ٻين مرڪزي عھديدارن سميت ھن ڪتاب جو ليکڪ سِگا ڪراچي شاخ جي اطلاعات سيڪريٽريءَ جي حيثيت ۾ ساڻن گڏ ھئا ـ ڀريا ۾ وفدن جي رھائش ۽ دعوت جو انتظام نثار حافظ جي گذارش تي سيد مراد علي شاھه ڪيو ھو ـ