• ڪفايت شعاريءَ جو مقصد
ازانسواءِ قومي ڪمن ۾ پڻ حصو وٺي سگھن ٿا. ڪار خير ۾ جيڪي ڪفايت شعار ماڻھو امداد ڪري سگھن ٿا، سو فضول خرچ ماڻھو ڪري نه سگھندا ڇو ته ھو پنھنجي عرق ۾ غرق ھوندا ۽ مالي حالت ۾ پريشان، سي ٻين جي مدد ڇا ڪندا. پارسي مقولي وانگر ته: ”او خويش گم آمداست کرا رھبري کند“.
ھي به واضح رھي ته دولت بار بار ھٿ اچي نه ٿي سگھي ۽ آمدني ھميشہ يڪسان نه آھي. ھڪ سچ آھي ته ٻه پاڇا آھن. ڪڏھين انسان امير آھي ته ڪڏھن فقير آھي ته ڪڏھن غريب به ٿي سگھي ٿو. بھاريءَ کي خزان به آھي، ھڪ شاعر چيو آھي ته:
کسی کی ایک طرح بسر ھوئی نہ انیس،
عروج مھر بھی دیکھا تو دو پھر دیکھا.
شاعر انيس چوي ٿو ته ڪنھن به انسان جو وقت ھڪ جھڙو نٿو گذري. ڪڏھن ڪھڙي حال ۾ ته ڪڏھن ڪھڙي حال ۾. سج جو عروج به جيڪڏھن ڪنھن ڏٺو ھوندو ته ٻپھرو، سارو ڏينھن ان جو عروج يعني ڪمال به ڪنھن نه ڏٺو ھوندو. سو انسان به اھڙي طرح آھي، ڪڏھن تندرست آھي ته ڪڏھن بيمار به آھي. سو جيڪڏھن تندرستيءَ ۽ چڱڀلائيءَ واري موقعي تي جيترو ٿي سگھي اوترو سرمايو يا مُوڙي گڏ ڪري رکجي. اھڙا ماڻھو جيڪڏھن پئسو وقت ناوقت لاءِ رکن ته ڪڏھن به پريشان نه ٿيندا. دانشمند انسان ئي آھن، جي اھڙن وقتن مان فائدا حاصل ڪندا رھن ٿا. اُھي ڪوتاھ انديش انسان آھن، جي ھميشہ انھيءَ مغالطي ۾ رھندا آھن ته اسان ھميشہ ساڳي پيدائش وارا ھونداسون يا اسان جي آمدني ھميشہ ھڪ جھڙي رھندي. اسان ھميشہ اھڙائي ھونداسون پوءِ اھڙي مشڪلات يا تنگيءَ واري موقعي تي (جو اھڙو اوچتو حادثو پڇي نه ايندو آھي) ڏاڍو پڇتائيندا آھن. پر پوءِ وقت گذريل ھٿ نه ايندو آھي. جيئن ”ڏُڌو کير ٿڻين نه پوي“ تيئن حيرانيءَ سرگردانيءَ کان سواءِ ٻيو ڪجھ به ڪري نه سگھندا آھن. سندن افلاس ۽ مصيبت گذارڻي پوندي اٿن. اِئين ڪرڻ چڱو نه آھي. دورانديش انسان ھميشہ اڳ پوءِ جاچيندا ۽ ھو حال کان به وڌيڪ مستقبل جو خيال رکندا آھن. تنھنڪري انسان لاءِ عاقبت انديش ٿيڻ ھڪ بھترين صفت آھي، جا پاڻ ۾ موجود رکي.