مختلف موضوع

ڪفايت شعاري

سنڌ يونيورسٽي جي 1957ع جي دور ۾ رهندڙ رجسٽرار خانصاحب آغا تاج محمد خان جو لکيل ڪتاب ”ڪفايت شعاري“ 1957ع ۾ آر ايڇ ۽ برادرز پاران ڇپايو ويو. ڪفايت شعاري جي اڄ به ساڳي ئي اهميت آهي جيڪا ان دور ۾ هئي.
Title Cover of book ڪفايت شعاري

• ڪفايت شعاريءَ ۽ اسراف تي باريڪ نظر

حقيقت ۾ ڪفايت شعاري ۽ اسراف ھڪ ٻئي جي نسبت متعلق الفاظ آھن ۽ اھي انسان جي ٻِن دلي ڪيفيتن ۽ حالتن کي ظاھر ڪن ٿا.
اسراف غير ضروري ۽ بي جاءِ طرح خرچ ڪرڻ کي ٿو چئجي. اسراف ڪفايت شعاريءَ جي رستي ۾ ھڪ وڏي رڪاوٽ آھي، جتي اسراف ھوندو، اتي ڪفايت شعاري غائب ھوندي. ڇاڪاڻ ته واجبي طور خرچ ڪرڻ کي ئي ڪفايت شعاري ٿو چئجي.
انساني زندگيءَ جو ھڪ پھلو (پاسو) اھڙو به آھي جو باوجود يڪه انسان اسراف ڪندي به ڪفايت شعار ٿو سڏجي، مثلاً: ھڪ شخص ڪفايت شعار آھي. ھر طرح اسراف کان بچندي ڪفايت شعاري ڪري پئسو بچائيندو ٿو اچي. پر نالي ظاھر واسطي يا بي جاءِ رسمن جي پابند ٿيڻ واري حالت ۾ شاديءَ خواھ غميءَ تي اجايو وڌيڪ خرچ ڪري ته اھو به اسراف ڪندڙ يا فضول خرچ ڪوٺبو. ڇو ته ڪفايت شعاريءَ جي معنيٰ ئي آھي ته اجائي ۽ بي جاءِ خرچ جي عادت کان پاڻ کي دور رکجي. جيڪڏھن انھن اجاين خرچن جي بند ڪرڻ جي به ڪوشش ڪجي ته پوءِ ڪيترو پئسو بچائي ٿو سگھجي.
حاصل ڪلام ته مٿئين تفصيل مان اھو معلوم ٿو ٿئي ته فقط ڪفايت شعاريءَ جو اھو مطلب ڪونھي ته آمدنيءَ مان خرچ گھٽائي ڪجھ بچائجي. بلڪ جائز ۽ ناجائز، ضروري ۽ غير ضروري، لاچاري ۽ اڻ لاچاري ضرورتن ۾ فرق ۽ تفاوت معلوم ۽ محسوس ڪري، مٿيون حالتون طريقي پوريون ڪجن ۽ بيجاءِ ڪمن کي ترڪ ڪري ڪجھ بچائڻ ڪفايت شعاري آھي. نه فقط اھو پر ٻين ذريعن سان آمدني کي وڌائڻ به ڪفايت شعاري آھي.
ڪفايت شعاري جي صحيح اصولن تي عمل ڪرڻ لاءِ انسان کي ھڪ طرف بُخل ۽ ٻئي طرف اسراف کان پاڻ بچائڻ گھرجي.
ڪفايت شعاريءَ جا ڪي خاص اھڙا اصول بيان ڪري نٿا سگھجن، جن جي پابندي ھر انسان تي ھڪ جھڙي مفيد سمجھي وڃي. ڇاڪاڻ ته ان جو تعلق طبيعت، آبھوا، پيشي، ملڪ جي رسم ۽ رواج، حيثيت ۽ ٻين حالتن سان ٻڌل آھي. البت ھيٺين ڳالھين کي جيڪڏھن پيش نظر رکبو ته ھر طرح فائدو نصيب ٿيندو.