مختلف موضوع

ڪفايت شعاري

سنڌ يونيورسٽي جي 1957ع جي دور ۾ رهندڙ رجسٽرار خانصاحب آغا تاج محمد خان جو لکيل ڪتاب ”ڪفايت شعاري“ 1957ع ۾ آر ايڇ ۽ برادرز پاران ڇپايو ويو. ڪفايت شعاري جي اڄ به ساڳي ئي اهميت آهي جيڪا ان دور ۾ هئي.
Title Cover of book ڪفايت شعاري

• ڪفايت شعاري بنسبت ڪي مثال

ڪي انسان بيان ٿا ڪن ته ھڪ انگريز سان ھڪ وفد ملاقات ڪرڻ ويو. انھن جو مطلب ھو ته تعليمي ڪَمن لاءِ جي ترقي لاءِ ڪجھ چندو ڪَٺو ڪجي. ان مقصد سان چندو وٺڻ لاءِ صاحب موصوف سان وڃي مليا، ان وقت ڏٺائون ته ھو صاحب ان وقت ميم صاحبه سان اجاين گھڻين تِيلين ٻارڻ تي تمام سختيءَ سان ڳالھائي رھيو ھو. ان وقت وفد پنھنجو وڃڻ بلڪل بي عزتيءَ جي برابر سمجھيو. ڇو ته سمجھيائون ته جيڪو صاحب ٻن چئن تِيلين لاءِ مين صاحبه سان وڙھي رھيو آھي سو اسان کي چندو ڇا ڏيندو.
خيال ڪيائون ته صاحب بخيل آھي اسان ناحق آياسون، پر پوءِ خيال ڪيائون ته آيا انھيءَ ڪم لاءِ آھيون جي اسان کي ڪجھ به نه ڏيندو ته نه ڏئي، ان جو فِڪر ڪونھي اسان سان به ته وڙھندو ته ڪونه. کيس اچڻ جو مقصد چڱي طرح ذھن نشين ڪرائجي. صاحب ملڻ بعد انھن سان بلڪل اخلاق سان پيش آيو ۽ وفد کي سندن قياس کان به وڌيڪ رقم ڏنائين جنھن تي ھو حيران ٿي ويا.
اھڙي حالت ۾ ان وفد پاڻ کي مجبور سمجھي ان انگريز کان اُن جو سبب پڇيو ته اسان سان دريا دلي سان پيش آيا ۽ چڱي رقم جي مدد ڪئي ۽ ميم صاحبه سان فقط خسيس ڳالھ تي سختي سان ڳالھائي رھيا ھئا جو اوھان صاحبن جي چوڻ موافق فقط ٻه چار تيليون وڌيڪ ناس ڪري ويٺي ھئي.
ان تي صاحب چيو ته اوھان جيڪي چئو ٿا سو برابر آھي. پر جيڪڏھن انھن بيجا خرچن جي حد بندي ڪندڙ نه ھجان ھا ته اوھان اڳيان اھا رقم پيش ڪرڻ جي لائق نه ھجان ھا. جنھن صورت ۾ ھينئر اوھان اڳيان سرخرو ٿيو آھيان. اھڙو جيڪر نه ٿي سگھان ھا.
غور ڪريو ته اجايو ۽ بيجا خرچ ڪرڻ کڻي ڪيترو به ٿورو ھجي، بلڪل ظلم آھي. ظلم جي معنيٰ ئي آھي ڪنھن به چيز جو بيجا استعمال. ڪوبه ڪم بي جاءِ ڪرڻ.

ٻيو مثال

ڪنھن صاحبِ فھم رئيس جو چوڻ آھي ته مون موم بتين جي ٻرڻ بعد جا موم رھجي ويندي آھي ان موم مان ويھن سالن اندر 500 روپين جي رقم بچت ڪئي ۽ ان ئي رقم مان مون فلاڻو خير جو ڪم ڪيو ۽ اھوئي سبب آھي جو آءٌ ببانگ دھل اعلان ٿو ڪيان ته خسيس ۾ خسيس ڳالھ ۽ ڪم ۾ به جيڪڏھن ڪفايت شعاري کان ڪم وٺبو ته چڱي ۾ چڱي حيثيت آھر بچت ڪري، دنيا ۾ سرخرو رھبو ۽ عزت حاصل ڪري سگھبي.
جيڪڏھن ڳولبا ته ھن کان به وڌيڪ گھڻائي اھڙا مثال لڀندا، جو ڪيترا انسان ڪفايت شعاريءَ ڪري تنزل مان ڦِري عروج کي رسيا آھن. ڪنھن خاص انسان جو احوال پڻ ھن بعد ڏبو.