ٻاراڻو ادب

وڏي ڀيڻ

ھي ڪتاب ٻارن جي لاءِ دلچسپ پيرائي ۾ لکيل، ڄاڻ ڀَريُن ۽ نصيحت آموز 15 ڪھاڻين تي ٻڌل آھي. هي ڪھاڻيون تفريح سان گڏ اصلاحي بہ آهن، جيڪي هڪ واضح مقصد رکن ٿيون-۽ اهو مقصد آهي؛ ٻارن جي ڪچڙن ذهنن تي، سولي ٻوليءَ ۾ اُهي ڳالھيون آڻڻ، جيڪي کين هر طرح، ۽ هر سطح تي اڳتي آڻڻ ۾ مدد ڏين. 

  • 4.5/5.0
  • 5
  • 0
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • انور ابڙو
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book وڏي ڀيڻ

لَغڙُ ۽ ڏَورِ

احمد ڇهن سالن جي عمر جو آهي. کيس لغڙ اُڏائڻ جو جنون جي حد تائين شوق آهي. ڪراچي شهر ۾ رهڻ ۽ پاڙي ۽ اسڪول جي ماحول جي ڪري سندس ٻوليءَ تي اردوءَ جو اثر آهي، جنهن ڪري هو سنڌيءَ ۾ ڳالهائيندي به ڪافي لفظ اردوءَ جا چئي ويندو آهي. تڏهن ئي ته هُو شروع ۾ لغڙ کي ’پتنگ‘ ۽ ان جي ڏورِ کي ’مانجو‘ چوندو هو. پڻهس ساگر به پهريون ڀيرو ’مانجو‘ لفظ هِن جي واتان ٻڌو هو. بعد ۾ جڏهن پڻهس انهن جا سنڌي نالا ٻڌايا ته پوءِ هو’پتنگ‘ کي ’لَغڙُ‘ ۽ ’مانجي‘ کي ’ڏورِ‘ چوڻ لڳو.
ڏينهن هجي يا رات هن کي رڳو لغڙ ۽ ڏورِ جي ئي ڳالهه ياد هوندي آهي. ساگر سان جيڪڏهن اسڪول مان واپس اچي فون تي ڳالهائيندو ته، ان وقت به کيس چوندو: ”بابا، لغڙ ۽ ڏورِ وٺي اچجانءِ.“ سندس ڳرو آواز پڻهس کي ڏاڍو وڻندو آهي.
جيڪڏهن آچر جو ڏينهن هوندو ۽ پڻهس گهر ۾ موجود هوندو ته ان کي صبح کان ئي تنگ ڪرڻ شروع ڪندو ته: ”بابا، هل مون کي لغڙ ۽ ڏورِ وٺي ڏي.“ ۽ پڻهس وٽ سندس فرمائش پوري ڪرڻ کانسواءِ ٻيو ڪو رستو ناهي هوندو. ان بعد ٻن ڪلوميٽرن جي مفاصلي تي واقع ڀٽائي ڪالونيءَ ۾ موجود لغڙن جي هڪ دڪان تي وڃي کيس اُتان لغڙ وٺي ڏيندو، جيڪو وٺڻ کانپوءِ هو تمام گهڻو خوش ٿيندو آهي. پر جيڪڏهن پڻهس لغڙ وٺي ڏيڻ کان ٿورو به انڪار ڪيو يا وٺي ڏيڻ ۾ ٿوري به دير ڪئي ته پوءِ هيءُ گهر جا سامان ڀڃڻ ۾ دير نه ڪندو. ڊڄڻو به صفا ناهي. ماڻهس ڪيئي ڀيرا مار به ڪڍي اٿس، پر ان جو به مٿس ڪو اثر ناهي ٿيو.
هڪ رات جو پيءُ کي حال احوال ڏيندي چيائين: ’بابا، شام جو ٽيوشن تان مان، عفان، اذان ۽ عبدالله موٽون پيا ته هڪڙو ٻارن کي کڻڻ وارو ماڻهو اچي ويو، پوءِ مون ڪنڌ کان وتس، عبدالله ٻانهن کان وتس، عفان ڄنگهن کان وتس.... ۽ پو اذان ڪُٽيس....“
اها ڳالهه ڪرڻ وقت احمد ان ماڻهوءَ کي، اذان جي ڌڪ هڻڻ واري اداڪاري به ڪندي ٻڌائڻ لڳو....”ڊز .... ڊز....ڊز.... پو همراهه ڀڄي ويو.“
جيتوڻيڪ اهو سڀ ڪوڙ هو، پر هيءُ اهڙي ڳالهه ٺاهي ٻڌائي ويندو، جو ماڻهو سمجهندو ته واقعي ائين ئي ٿيو هوندو. پڻهس سندس اهڙين ڳالهين تي ڏاڍو کلندو آهي.
ڪلهه رات جو پڻهس جيئن ئي گهر آيو ته هيءُ لغڙ ٺاهڻ ۾ لڳو پيو هو... هاڻي احمد پاڻ به لغڙ ٺاهڻ سکي ويو آهي. گهر مان اخبارون کڻي، اُهي ڪئنچي سان ڪٽي، ٻُهاريءَ مان تيليون ڪڍي، ڀرواري سعيد جي دڪان تان ٽئپ سوليوشن وٺي ويهي لغڙ ٺاهڻ لڳندو. سندس ماساتيون؛ زينب، سعديه ۽ ماسات صمد به ڪڏهن ڪڏهن لغڙ ٺاهي ڏيندس- پوءِ پنهنجي گهر جي ڇت تي وڃي اهو اڏائيندو. پر پڻهس ڇت تي کيس اڪيلو ناهي ڇڏيندو، جنهن ڪري سندس ماءُ راحت به گڏجي ڇت تي ويندي اٿس، ڇاڪاڻ جو هاڻي لغڙ اڏائڻ واري ڏور ڌاتوءَ جي اچي ٿي، جيڪا ڏاڍي خطرناڪ آهي. هڻي ڪٽي ٿي وجهي ٻارَ کي.
هڪ ڏينهن لغڙ ٺاهيندي، ڪنڌ هيٺ هوندي ئي پيءُ کي ٻڌائڻ لڳو: ”بابا، اڄ مان لغڙ اُڏايو... سڄي ڏورِ کي ڍر ڏنم... (هو جهڪي ڄنگهن ۽ هٿن کي هلائي ٻڌائڻ لڳو)... هينئين هينئن ڏورِ ڇڏيم.... لغڙ مٿي اڏامي ويو...“ پڻهس کان کِل بيهي ئي نه...
”پر بابا، ڏورِ ڪهڙي استعمال ڪئي هيئي؟“ پڻهس پڇيو. ڇوته پڻهس کيس ڌاتوءَ واري ڏور بدران ڌاڳي واري ڏور استعمال ڪرڻ لاءِ چوندو آهي. تنهن تي احمد رڪجندي، معصوم ٿيندي وراڻيو: ”اها ئي جيڪا تو وٺي ڏني هئي... سادي ڏورِ... اصلي نه هئي...“
”شاباش... هاڻي هلي اسڪول جو هوم ورڪ ڪر ... سڀاڻي ٽيسٽ اٿئي...“ پڻهس چيو.
”بابا، مون ڪري ڇڏيو آهي... ٽيوشن واري باجيءَ ڪرائي ڇڏيو هو...“ احمد وراڻيو، جنهن تي پڻهس چيو: ”چڱو اچ مون کي ٻڌاءِ ته ڇا ياد ڪيو اٿئي.“
”بابا، هي ڏس لغڙ هي مون پاڻ ٺاهيو آهي.... ڪيئن سٺو آهي نه؟“ احمد ڳالهه بدلائڻ جي ڪوشش ڪئي ته پڻهس چيس: ”بابا، ڇڏ هاڻي ان لغڙ ٺاهڻ کي ... سڀاڻي ٺاهجانءِ...“
”پو تون مون کي سڀاڻي نئون لغڙ ۽ ڏورِ وٺي ڏيندين؟“
”ها بابا، ضرور وٺي ڏيندس... هاڻي هلي آ، مون کي پنهنجو هوم ورڪ ڏيکار ته ڇا ڪيو اٿئي.“
احمد اُتان اٿي اسٽڊي روم ۾ آيو. اسڪول وارو ٿيلهو کڻي، ان مان هوم ورڪ واري ڪاپي ڪڍي پيءُ کي ڏيکارڻ لڳو.