مختلف موضوع

منھنجو صوڀوديرو

شري هولارام ڪتاب بابت لکي ٿو ته ”منھنجي پوٽن جي پڇ پڇان جي ڪري ھي ڪتاب لکيو آھي. سنڌ جي ڳوٺ ۽ ڪٽنب جو بيان ڪيو آھي. اسانجي مسلمانن سان رھڻي ڪھڻي ڪھڙي قسم جي ھئي اُھا ھن ڪتاب مان معلوم ڪري سگھجي ٿي. مسلمان ۽ ھندو ميل ميلاپ سان رھندا ھئا. ڪوبه جاتي جھڳڙو پاڻ ۾ نه ھوندو ھو. سڀ سِڪ ۽ محبت ۾ رھندا ھئا.“
Title Cover of book منھنجو صوڀوديرو

ھندو مسلمان گڏ گذاريندا رھياسين

اھڙيءَ طرح ڏينھن گذرندا ويا. اسان ھندو مسلمان گڏ گذاريندا رھياسين. اسين ھندو ڇوڪرا مسلمانن جي ملان يا ڪنھن وڏي جي مسخري ڪندا ھئاسين ته مسلمان اُن کي مذھبي رنگ نه ڏيندا ھئا يا سڀ گڏ ٿي ھندن کي ستائڻ جي ڪوشش نه ڪندا ھئا. مونکي ياد آھي ته اسڪول ڏانھن وڃڻ جي رستي تي ھڪ مسجد ھوندي ھئي. اُن جي سنڀال لاءِ ھڪ ملان رھندو ھو. ٻانگ پڙھندو ھو. ماڻھو اندر نماز پڙھندا ھئا. اِھو ملان عمر جو جوان ھوندو ھو. اسان اسڪول جي ڇوڪرن سان ڳالھائيندو ھو ۽ چرچا گھپا به ھڻندو ھو. ھندو مسلمان جو ڪوبه ڀيد ڀاؤ ڪونه ھوندو ھو. اسان ھندو ڇوڪرا ۽ مسلمان ڇوڪرا گڏ ٿي اُنکي چيڙائيندا ھئاسين. چوندا ھئاسين ته تون خدا کان اِھا دعا گھرندو آھين ته ”اي الله تعاليٰ! ننڍو وڏو مار پر ڏينھن نه کار“ ته ڏاڍو چڙندو ھو ۽ مارڻ لاءِ ڊوڙندو ھو. اسان ڀڄي ويندا ھئاسين پر ٿوري دير ۾ اِھا ڳالھ ڀُلي ويندو ھو ۽ وري ساڳيو ئي ساڳيو رھندو ھو ۽ ڪابه شڪايت نه ڪندو ھو. ڪنھن ٻئي مسلمان کي دانھن نه ڏيندو ھو. وري ھميشہ کِلي ڳالھائيندو ھو.
مان اوھانکي پنھنجي ماتا صاحب جي بابت ڪجھ ٻڌائڻ چاھيان ٿو ته، جڏھن ماتا صاحب جي شادي ٿي تنھن وقت سندس عمر 8 ورھيه ھئي. اسانجي ڏاڏِي (جيجي) کي اُن سان گھڻو پيار ھو. ماتا صاحب جو نالو شريمتي پاربتي ديوي ھو، پر اُن کي پيار مان پاري ڪري ڪوٺيندا ھئا. اسانجي جيجي اُنکي گھڻو پيار ڏيندي ھئي ۽ گھر جو ڪم ڪار گھٽ ڪرائيندي ھئي. پر جيئن اسانجي ماتا صاحب وڏي ٿيندي ويئي تيئن تيئن گھر کي سنڀالڻ لڳي. سڀ ڪم ڪار پنھنجي ھٿن ۾ کڻي ۽ اُنکي پورو ڪندي ھئي. گھر ۾ گايون، مينھون ھونديون ھيون. اُنھن جو کير پاڻ ڏوھندي ھئي. ڳوٺ جا ماڻھو لسي وٺڻ اسانجي گھر ايندا ھئا. امان کي ڳوٺ جون مايون گھڻو ڀائينديون ھيون. امان جيئن جيئن وڏي ٿيندي ويئي تيئن تيئن ٻارن جي پالڻ ۽ اُنھن جي دوا درمل پاڻ ڏيندي ھئي. ڪيتريون ئي ڳوٺ جون زالون ٻارن جي ڏَس لاءِ اسانجي جي گھر امان وٽ اينديون ھيون. اسانجي امان ھميشہ صبح جو 5 بجي اُٿندي ھئي. سڄو ڏينھن گھر جي ڪم ۾ رُڌل رھندي ھئي. ھندوستان ۾ اچڻ کان پوءِ به اسان سان چاليھ سال گڏ رھي. منھنجن پٽن ۽ ڀاءُ جي پٽن کي گھڻو پيار ڪندي ھئي. اڄ سڀ کيس تمام گھڻو ياد ڪندا آھن. منھنجو پٽ ڊاڪٽر آھي جنھن ٻن دواخانن کي پاربتي نالو ڏنو آھي. اڄ به اُھي ٻئي دواخانا پاربتيءَ جي نالي سان تمام گھڻو مشھور آھن. اسانجي ماتا صاحب اسانجي ڪٽنب پريوار لاءِ گھڻو يوگدان ڏنو آھي. جنھن لاءِ اسان سڀ اُنجا شڪر گذار ۽ آڀاري آھيون.