اسلامي انقلاب جي پنجين منزل : مختلف قبيلن ۾ خدائي قانون (دين) جي تبليغ:
الف- بني اسرائيل: کي چيو ته توريت به خدائي قانون آهي ۽ ٻڌايو ته شيطان جي ڪوڙڪي ۾ اچي ظلم ڪرڻ جو نتيجو بڇڙو هوندو آهي. هن ۾ بني اسماعيل جي امي نبيءَ جو ذڪر آهي، جيڪو نيڪيءَ جو حڪم ڏيندو ۽ بڇڙائيءَ کان روڪيندو، تنهن ڪري اچو ته اسان سڀئي هڪ ٿي وڃون ته اهڙيءَ طرح توهان غلاميءَ مان ڇوٽڪارو ماڻيندؤ. (الاعراف). توريت تي عمل ڪرڻ وارا سٺا ماڻهو آهن (الفاطر) اي بني اسرائيليو، جيڪڏهن توهان قيامت جي ڏينهن تي ايمان رکو ها ته پوءِ ظلم نه ڪريو ها ۽ غلاميءَ واري زندگيءَ ۾ ٽي دفعا خوار نه ٿيو ها. مون کي وحيءَ جي ذريعي خبر پئي آهي ته جيڪڏهن بني اسرائيل الله تعالى سان بغاوت ڪرڻ ڇڏي ڏين ۽ مسلمانن سان هڪ ٿي وڃن ته انهن جي لاءِ اها ڳالهه ڏاڍي سٺي ٿيندي. مڪي کان يروشلم تائين الله تعالى جو قانون (دين) نافذ ٿي ويندو (سورت اسراء).
ب- مجوسي: مجوسين کي چيو ويو ته ٻن خدائن جي پوڄا نه ڪريو ۽ نه سج ۽ چنڊ کي سجدو ڪريو. (السجده) اونداهي ۽ سوجهرو الله تعالى جا ئي پيدا ڪيل آهن، اهي خدا نٿا ٿي سگھن (الانعام).
ت- طائف جي مشرڪن جو پاڻ سڳورن ﷺ جي دعوت قبولڻ کان انڪار ۽ معجزا ڏيکارڻ لاءِ مطالبو: معجزا ڏيکارڻ الله تعالى جي ئي اختيار ۾ آهن. انهيءَ ڳالهه جو ثبوت ته الله تعالى موجود آهي، اهو آهي ته جڏهن مشرڪ ٻيڙين ۾ سوار ٿيندا آهن تڏهن اهي الله تعالى کي ئي سڏيندا آهن (العنڪبوت). مان به هڪ انسان آهيان، انهيءَ ڪري معجزو نٿو ڏيکاري سگھان. اهو ڪم رڳو الله تعالى جو ئي آهي. ڀلا انهيءَ ڳالهه ۾ معجزي جي ڪهڙي ضرورت آهي؟ مان ته چوان ٿو ته دشمن سان به ڀلائي ڪريو ته هو توهان جو دوست بڻجي ويندو (السجده). ڳجھه جون ڳالهيون رڳو الله تعالى ئي ڄاڻي ٿو. ايتري تائين جو اهي جِنَ جيڪي توهان جي شاعرن وغيره کي ڳجهه جون ڳالهيون ٻڌائڻ جا پابند آهن، سي پڻ انهيءَ ڳالهه جا قائل آهن ته اهي ڳجھه نٿا ڄاڻن. ڳجھه جي ڄاڻ رڳو الله تعالى وٽ ئي آهي (الجن). پوءِ الله تعالى جي موجود هئڻ جي ثبوت لاءِ معجزي جي ڪهڙي ضرورت آهي. ذري ذري مان الله تعالى جي قدرت جون نشانيون ظاهر آهن (الجاثيه). الله تعالى جي قدرت جي ثبوت طور معجزا نه ڏيکاريا ويندا، باقي الله جي وجود جا نشان (آيتون) سموري ڪائنات ۾ پکڙيل آهن. اکيون اَٿوَ ته ڏسو (بني اسرائيل، الجاثيه). مون کي پڪ آهي ته الله تعالى پنهنجي وجود جون نشانيون انڪار ڪندڙن تي ظاهر ڪري ڇڏيندو (النمل). ڏسو، الله تعالى جي قدرت جون نشانيون سموري ڪائنات ۾ پکڙيون پيون آهن ۽ هر شيءِ اُن جي قانون تي هلندي، ان جي اڳيان سجدي ۾ آهي ۽ هر شيءِ ان جي مقرر ڪيل قانون ۾ جڪڙيل آهي. (بني اسرائيل). ڏسو، انهيءَ ڳالهه کي ثابت ڪرڻ لاءِ هر عمل جي جزا يا سزا ضرور ملندي، اِن لاءِ ڪنهن معجزي جي ضروت نه آهي. مرڻ کان پوءِ جيئرو ٿي اٿڻ پڪي ڳالهه آهي. (يونس) الله تعالى کي انهيءَ ڳالهه جو اختيار آهي ته هو توهان تي عذاب ڪري. مان جيڪڏهن زمين ۾ چُر هڻي گھڙي وڃان يا آسمان تي چڙهي وڃان، تڏهن به توهان لاءِ ڪو معجزو آڻي نٿو سگھان. مان ته رڳو خوشخبري ڏيندڙ ۽ ڊيڄاريندڙ آهيان. مان نه ته ڳجھه جي ڄاڻ رکان ٿو ۽ نه ئي ڪو ملائڪ آهيان، پر هڪ انسان آهيان (الانعام) کليل حقيقت جي لاءِ معجزي جي ضرورت ئي نه آهي.
هي شيطاني ڪلام نه پر رحماني تعليم آهي. (للڪار)
الڪتاب خدائي ڄاڻ کي چيو ويندو آهي (الفاطر). انسان کي علم الله تعالى ڏئي ٿو (العلق). انهيءَ ڳالهه کي جِنَ به مڃن ٿا ته انهن کي ڳجهه جو علم نه آهي، اڃا به الله تعالى ئي ڳجھه جو علم رکندڙ آهي (الجن). اها رحماني تعليم آهي، ”روح“ آهي. اها ئي وحي آهي. توهان کي تمام ٿورڙي ڄاڻ ڏني وئي آهي. توهان اها ڳالهه سمجھي نه سگھندؤ ته اهو ڪلام يا روح يا وحي ڪهڙي طرح نازل ٿئي ٿو. بهرحال، وري به توهان کي للڪاريو وڃي ٿو ته توهان جا شيطان ڀلي توهان جي ڪيتري به مدد ڪن، اسان جي نازل ڪيل نيڪ عملي، انصاف ۽ محبت واري تعليم جو مقابلو نٿا ڪري سگهن. سچا يهودي ۽ عيسائي اها ڳالهه مڃن ٿا ته اها تعليم روح القدس (جبرائيلؑ) جي آندل آهي ۽ رحماني تعليم آهي (بني اسرائيل). جيڪڏهن توهان لاءِ اها ڳالهه ممڪن آهي ته هن جهڙيون ڪي ڏهه سورتون ٺاهي آڻيو (هود). جيڪڏهن اهو به ممڪن نه هجي ته پوءِ توهان هن قسم جي نيڪ عمليءَ جي تعليم ڏيڻ واري هڪ ئي سورت ٺاهي آڻيو (يونس). هيءُ قرآن روح القدس جي ذريعي الله تعالى وٽان آيو آهي. مان يهودين جي هٿ ٺوڪين ڳالهين کي الله تعالى جي وحيءَ واري حڪم سان بدلايان ٿو. جيڪو ڪجھه آڻيا ٿو، سو پاڻ نٿو لکان ۽ نه ئي وري نفساني خواهش سان ائين ڪريان ٿو. الله تعالى جي ٻانهن تي شيطان جو ڪوبه وس نٿو هلي. (النحل).