ناول

آزاديءَ جي اُپٽار

”آزاديءَ جي اُپٽار“ ڪليم ٻُٽ جو لکيل ناول آهي. رکيل مورائي لکي ٿو:
”ڪليم ٻٽ پنهنجي ناولن لاءِ جيڪي موضوع چونڊ ڪري ٿو، اهي تاريخ سان جڙيل آهن ۽ انهن کي جڏهن هو ناول جو روپ ڏئي ٿو ته سچ پچ اهي فقط تاريخي ناول نٿا ٿين،پر اهي تاريخ جي ڏند ڪٿائن کي تخليقي روپ ۾ ظاهر ڪن ٿا، تاريخ ۽ ان جي ڏند ڪٿائن کي ناول جو روپ ڏيڻ لاءِ جيڪي تخليقي قوتون گهرجن اهي پڪ سان ڪليم ٻٽ ۾ موجود آهن، اسان پڙهندڙن جو نيڪ خواهشيون ساڻس سدائين رهڻون آهن.“
  • 4.5/5.0
  • 2458
  • 777
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • ڪليم ٻُٽ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book آزاديءَ جي اُپٽار

3

سومر ڏينهن شام جو 4:00 لڳي کان سنڌ آرٽس ڪائونسل ماڻهن سان ڀرجندي ٿي ويو، ڪلاڪ ۾ ڊرامو ”آزاديءِ جي اُپٽار“ اسٽيج ٿيڻو هو. ڊاڪٽر مهيش ناٽڪ جي تياري ڏسي اطمينان سان ٻاهر هليو ويو. هال مڪمل ڀرجي ويو، جڏهن ڪيترن ماڻهن کي هال ۾ ويهڻ جي جاءِ نه ملي. ناٽڪ شروع ٿيو ۽ سوا ڪلاڪ ۾ ختم به ٿي ويو، هال ۾ تاڙيون ئي تاڙيون هيون. جڏهن ڪنهن به شيءَ کي اوهان سالن تائين پابندي ۾ رکندا آهيو ته ان جا چاهيندڙ هڪ حد تي پهچي لاوي جيان ڦاٽي ٻاهر نڪري پوندا آهن ۽ اوهان جي سوچ، قائدي قانون کي لوڙهي ويندا آهن، هن ڀيري به اهو ئي ٿيو، هن اسٽيج تي 20 سالن کانپوءِ سنڌي جملا گونجيا ته ماڻهو اهي ٻڌڻ لاءِ نڪري پيا. اسان اسٽيج تي آياسين ۽ هٿ جوڙي سڀني جا ٿورا مڃيا. ڊاڪٽر مهيش مونکي وي آءِ پي شخصيتن سان ملايو. پريس وارن ناٽڪ کان وڌيڪ منهنجي لکيل مضمون تي سوال ڪيا. هڪڙي وڏين مُڇين واري صحافي سوال ڪيو:
”ڇا اهڙي شخص جنهن کي اوهان پنهنجي ادبي مرشد مڃيو ٿا، ان جي خلاف اهڙو تنقيد مضمون لکڻ درست عمل آهي؟“
”جڏهن؛“ صحافي کي ڏسندي نرم لهجي ۾ چيم: ”هو سنڌ لاءِ لکندو هو ته آئون کيس سجدو ڪندو هئس، جڏهن هن سنڌ جي خلاف لکيو ته من جي ڪابعي منجهان سندس بُت پنهنجي هٿن سان ڀڳو. آئون سائين جي ايم سيد جي ان جملي ته اسان جي دوستي ۽ دشمني جو محور سنڌ اهي، جو قائل آهيان.“ اهو چئي هال کان نڪرڻ لڳس، ڊاڪٽر مهيش بيهاري ٻڌايو ته آئون ٻئين ناٽڪ جي تياري ڪريان. آئون گاڌي ڏانهن وڌڻ لڳس.
”ٻُٽ صاحب،“ پٺيان ڪنهن منهنجو نالو کنيو، مڙي ڏٺم، اهو ساڳيو ڏاڙهي وارو شخص مون هلوندو ٿي آيو، اکيون ڳاڙهيون ۽ ڏرا ڏنل، ڪلهي تي لڙڪندڙ ٿيلهو، کيس ڏسي منهنجو روح ڏڪي ويو، هن گذريل هفتي مونسان هڪ لفظ به نه ڳالهايو هو، منهنجو روح ڏڪي ويو ۽ تڪڙن وکن سان، گاڏيءِ ڏانهن وڌڻ لڳس، بس اهو ئي هو ته ترت هتان نڪري گهر پهچان.
”سر مونکي؛“ وري پٺيان کان آواز آيو: ”ٻه منٽ ڏيندا.“ آئون بيهي رهئس ته هو مون وٽ آيو، منهن تي مرڪ سجائي هٿ وڌائيندي چيائين:
”سر آئون ريحان آهيان، اوهان سان ڪجهه ڳالهائڻو اٿم.“
”جي ها چئو....“ کيس ڏسندي چيم.
”ڇا؛“ هن مونکي ڏسندي چيو: ”اوهان منهنجي ڪهاڻي لکندا؟“ مون وائڙن جيان هن کي ڏٺو.
”سچ؛“ هن نرم لهجي ۾ چيو: ”پڇيو ته مون اڄ تائين اوهان جي هڪ به ڪهاڻي نه پڙهي آهي، بس ڪجهه ماڻهن واتان ٻڌو آهي ته اوهان ڏاڍو رومانوي انداز ۾ لکندا آهيو.“
”معاف ڪجو،“ ڪجهه سمجهه ۾ نه آيو ته وري به وائڙن جيان چيم.
”سر پليز؛“ هن التجا ڪندي چيو: ”آئون واعدو ڪريان ٿو ته اوهان کي هڪ دلچسپ ۽ نئين ڪهاڻي ڏيندس.“
”ڏسو مسٽر ريحان؛“ خفي ٿيندي چيم: ”اول ته آئون ڪهاڻيون لکندو نه پر تخليق ڪندو آهيان، ٻيو ڪنهنجي زندگي تي بايوگرافي نه لکندو آهيان.“
”سر پليز“ هن وري التجا ڪئي: ”منهنجي ڪهاڻي به الڳ آهي.“
”ڏسو؛“ مون وري نرم لهجي ۾ چيو: ”مسٽر ريحان اوهان منهنجو ۽ پنهنجو وقت وڃايو پيا، جيڪڏهن اوهان عشق ۾ ناڪام ٿي چڪا آهيو ته هاڻي ڪجهه ٻيو ڪريو.“ مونکي چڱي نموني خبر آهي ته ڪراچي ۾ ڪنهن اوپري شخص سان ڳالهائيندي جذباتي نه ٿئجي، ان سان رڳو پنهنجو ئي نقصان ٿيندو آهي، سو لهجو نرم رکيم. آڪاش پٺيون در کوليو، آئون جهڪي اندر ويهڻ لڳس ته ريحان وري التجا ڪندي چيو:
”سر مون عشق جي ناڪامي منجهان وطن پرستي ۽ قوم پرستي جو درس حاصل ڪيو آهي.“ مون هن ڏانهن چيتائي ڏٺو. ڇا هو منهنجي دماغ سان پيو کيڏي رهيو آهي.....!! سوچيم: ڇا مونکي پنهنجي ڄار ۾ ڦاسائڻ جي ڪوشش پيو ڪري........؟؟ مونکي ڇا ڪرڻ گهرجي......؟؟ هتان جلدي نڪرڻ گهرجي.....
”سر پليز،“ هن وري التجا ڪئي.
”ٺيڪ آهي؛“ چيم، نه نه آئون هي ڇا پيو ڪريان، مونکي هي بيوقوفي نه ڪرڻ گهرجي..... کن پل لاءِ سوچي، پوءِ چيم: ”سڀاڻي صبح جو پاڻ هن هال جي اسٽيج تي ملنداسين.“ اهو ٻڌي ريحان جي منهن تي هيڊي مرڪ اچي وئي ۽ چيائين:
”مهرباني سر.“ آئون ها ۾ ڪنڌ لوڏيو ۽ در بند ڪيو، آڪاش گاڏي هلائڻ شروع ڪئي.