دراوڙ جا ڌڪ
محب ڀيل سان منهنجو واسطو گهڻو پراڻو ناهي پر ٿوري عرصي کان هڪٻئي سان جيڪا هجت آهي، اها هن جي مثبت سوچ جي ڪري آهي، هو اجايا بحث نٿو ڪري، ڊاڙون هڻي پاڻ کي پڏائي ڪون ٿو، هو لکڻ جي دنيا ۾ وڏي تيزي سان ڪم ڪري رهيو آهي. سادگي ۽ سچائي سندس لهجي ۽ لکڻي مان ليئا پائيندي نظر اچي ٿي.
هن کاهوڙي جون ڳالهيون سچيون ۽ کريون آهن، هو چوي ٿو ته هر ماڻهو کي پنهنجي حصي جو ڪم ڪرڻ گهرجي، جيڪي ماڻهو پنهنجي حصي جو ڪم نٿا ڪري سگهن، اهي ٻي جون ٽنگون ڇڪڻ ۾ پورا آهن، هن ۾ سهپ ۽ برداشت تمام گهڻي آهي، هن ڪتاب “هن رتائين راهه ۾” شامل مضمون روزاني سنڌ ايڪسپريس جي سنڊي مئگزين ۾ پڙهيا هئا. محب ڀيل جي اها خوبي آهي جو هو روايتي پڻي کان هٽي ڪري لکي ٿو. سنڌي سماج ۾ ڪوڙهيل ۽ ڪند ذهنن جي ذلت آميز عملن تي مسلسل لکندو رهيو آهي. ڪارل مارڪس نظريي کي مظلومن لاءِ معجزو سمجهندڙ هي فقير منش مارڪسي قلم جي نوڪ سان هارين، پورهيتن سميت دراوڙن جي حقن واري جنگ وڙهي رهيو آهي، جن کي هٿ ٺوڪين قانونن ۽ غلامي جي فقرن تحت ذهني ۽ جسماني طرح غلام بڻايو ويو آهي. سندس واسطو پورهيت طبقي سان آهي. ليکڪ محب ڀيل جو تعلق خود هڪ پورهيت نسل سان هئڻ ڪري ئي هن جي مضمونن ۾ مظلومن جي ڳالهيون لکندي سندس لهجي ۾ ٽوهه جهڙي ڪڙاڻ اچي وڃي ٿي.
محب لکڻ مهل ڪنهن جي رک رکال نٿو ڪري، سنڌ جو هي سپوت پنهنجي تهذيب، ثقافت ۽ ڌرتي سان پيار سبب رولاڪ رهيو آهي. هو تاريخي ماڳن، مڪانن جا پنڌ پڇائيندو رهيو آهي. هو کوهه جو ڏيڏر بنجي ناهي ويٺو، پر رُلڻ، ڦِرڻ ۽ عقابي اک سان سماج جي سرسري جائزي وٺڻ سبب مشاهدي ۽ گهڻو ٽائيم ڪتابن ۾ منهن هڻي، مطالعي سبب سندس ڪالمن ۾ جان آهي. سنڌي ۽ اردو ٻولي جو ڀلوڙ ليکڪ ۽ ڪهاڻيڪار اختر حفيظ کيس “پورهيتن جو ليکڪ ” سڏي ٿو.
لکڻ سولو ڪم ناهي، ان لاءِ ڀوڳڻو پوي ٿو ۽ محب به ان ڏس ۾ ڀوڳيو آهي. کيس لکڻ جي پاداش ۾ وڏيراشاهي سميت ظالم برهمڻ سامراج پاران داٻا، دڙڪا، صعوبتون، الزام، فتوائون، ملامتون ۽ گاريون به سهڻيون پيون پر هي ڪهاڙو مڙس سچ لکڻ واري ضد تان نه لٿو. ۽ اڃان تائين سندس وات اها ئي وائي ته لکڻ ۾ ڇڪي رکبو.
سندس ڪالمن مان تخليقي سگهه جي پروڙ پوي ٿي، پاڻ کي سوا سير سڏائڻ بدران ڄٽ ماڙهو چوندڙ محب ڀيل ڪتاب ۾ سنڌ جي هاري تحريڪ سميت اهڙن ڪردارن تي روشني وڌي آهي جيڪي تاريخ جا اهي ڪردار آهن جن کي زمانن تائين وساري نٿو سگهجي.
ڳوٺ پٽيل انب ڀيل جي سادڙي ۽ ماٺيڻي ڇوڪري وکون کڻي سادگي، خلوص، سچائي سان مسلسل لکندو رهيو آهي. هي کاهوڙي قلم ڌڻيءَ وڏي تاريخ سهيڙي ماٺ ميٺ ۾ وڏو ڪم ڪري رهيو ويو آهي. هن ڪتاب کان علاه وٽس مختلف موضوعن تي پنج کن ٻيا ڪتاب به ڪمپوز ٿيا پيا آهن، جيڪي ڇپجڻ جي انتظار ۾ آهن. سندس قلمي پورهيو جس لهي.
غلام شبير لغاري
جُون 2017ع