جي تند برابر توريان
سنگم مدرسي جو طالب هئڻ ڪري دنياوي اثر کان علاوه مذهبي رنگ ۾ طبع آزمائي ڪئي آهي ۽ معاشرتي اوڻاين، جبر ۽ نا انصافين خلاف جهاد ڪيو آهي سنگم شاعري ذريعي بيان ڪيل خيالن ۾ معاشري جي حقيقي تصوير چٽي آهي. شاعر جي ذاتي زندگي جي هلچل کان وٺي ڌرتي تي ٿيندڙ هر ظلم وستم جي تصوير کي پنهنجي شاعري ۾ بلڪل ظاهر ڪري ان کي ننديو آهي سنگم واقعه ڪربلا ۽ حضرت امام حسين عليه سلام جي شان ۾ لکيل مرثيو،
ملعون جي آڻ مڃي ارڏو حسين ڪيئن؟
رسول الله * هو، نبي مظهر حسين جو.
هڪ اهڙو عظيم سچ آهي جنهن باطل کي هميشه لاءِ ذليل ۽ خوار ڪيو آهي مطلب ته سنگم هر موضوع تي شاعري ڪري هر پاسي نڀائيندي نظر اچي ٿو سندس شاعري تي نظر وجهڻ سان پروڙ پوي ٿي ته شاعر ڪيترو ارادن جو پختو آهي ۽ سندس شاعراڻه انداز ڪيترو مضبوط آهي. سنگم جي شاعري مان مشاهدو ڪري سگهجي ٿو ته هن جي شاعري فقط ۽ فقط ڌرتي سان پيار ۽ نڀاءَ جو ثبوت آهي.
سنگم جي شاعري جي مطالي کانپوءِ آئون ان راءِ تي بيٺو آهيان ته سنگم جيڪو ڪجهه لکيو آهي سندس ذاتي مشاهدو آهي پاڻ شاعري جي جيڪا عمارت اڏي اٿس ان جي پيڙهه پختي ۽ منفرد انداز رکي ٿي پنهنجي قوم، ٻولي ۽ سماجي مسئلن جو اپٽار آهي جيڪا قوم ۾ سجاڳي پيدا ڪندي، جيڪو رنگ سنگم جي شاعري ۾ نظر اچي ٿو تنهن کي نه وقت جا طوفان لوڏي سگهن ٿا نه وري زلزلا ۽ ٻوڏون ٻوڙي سگهن ٿيون پنهنجن جون نا انصافيون پراون جون بي واجبيون، طبقاتي اونچ نيچ، محبت ۽ نفرت کي محسوس ڪندي بغاوت جو رستو به ڏسي ٿو، سنگم سونهن ۽ سچ جو شاعري آهي آئون سنگم مان پر اميد آهيان ته هو نئين ٽهيءَ جو اُسريل شاعر آهي سندس شاعري قوم لاءِ هڪ اتساهه آهي سندس شاعري جو هي ڪتاب سنڌي شاعري جي گلابن ۾ گلابي گل ثابت ٿيندو.
سنگم جي شاعري جي گلدستي ۾ هر گل جي خوشبوءَ سمايل آهي جيڪا هر پڙهندڙ کي محسوس ٿيندي سنگم جي هي تخليق اسان لاءِ ڪنهن تحفي کان گهٽ نه آهي مسقبل ۾ به اهڙي قسم جي توقع آهي ته هو پنهنجي قلمي پورهيئي کي جاري رکندو.
دعاڳو
[b]ايڊوڪيٽ عاجز لغاري
[/b]هاءِ ڪورٽ آف سنڌ حيدرآباد
18 جنوري 2015