فصل ٻيو: ڇنڇر کان پڙهو
فصل ٻيو: ڇنڇر کان پڙهو
وَاسْتَفْرِغِ الـدَّمْعَ مِـنْ عَیْـنٍ قَدِامْتَلَاَتْ
۽ تون جاري ڪر اُهي ڳوڙها جيڪي گناھن سببان
تنهنجي اکين ۾ ڀرجي آيا آهن
مِـنَ الْمَحَـارِمِ وَالْـزَمْ حِمْیَـةَ النَّــدَمٖ
۽ هاڻي تون هميشہ انهن ڪيل گناهن تي پشيماني ڪر
وَخَالِفِ النَّفْسَ وَالشَّیْطَانَ وَاعْصِھِمَا
۽ تون (هميشه) نفس امارہ ۽ شيطان جي مخالفت ڪر
وَاِنْ ھُمَا مَـحَـضَاكَ الـنُّـصْحَ فَاتَّـھِـمٖ
جيڪڏهن توکي اهي چڱي نصيحت ڪن تڏهن
بہ تون ان ۾ شڪ ڪر
وَلَا تُطِعْ مِنْھُـمَا خَـصْـمًا وَّلَا حَكَمًا
۽ تون نفس ۽ شيطان جي تابعداري نہ ڪر چاه
اهي مخالف هجن چاهي اهي حاڪم هجن
فَاَنْتَ تَعْرِفُ كَیْدَ الْخَـصْمِ وَالْحَكَمٖ
پوءِ بيشڪ تون دشمن ۽ حاڪم جي چالن کان
چڱي طرح واقف آهين
اَسْـتَـغْـفِـرُاللهَ مِـنْ قَـوْلٍۢ بِـلَا عَـمَـلٍ
آئون الله تعالىٰ کان معافي وٺان ٿو ان قول بابت
جيڪو عمل کان سواءِ آهي
لَـقَـدْ نَـسَبْتُ بِـهٖ نَـسْـلًا لِّـذِیْ عُـقُـمٖ
گويا ڪہ آئون ان وقت سنڍ عورت ڏانهن اولاد ج
ي نسبت ڪريان ٿو
اَمَرْتُكَ الْخَیـْرَ لٰـكِنْ مَّاائْتَمَرْتُ بِـهٖ
آئون ٻين کي نصيحت ڪريان ٿو پر پاڻ خود بي عمل آهيان
وَمَااسْتَقَمْتُ فَمَا قَوْلِـیْ لَكَ اسْتَقِـمٖ
منهنجي نصيحت جو اثر ٻين تي ڪيئن ٿيندو
جڏهن تہ آئون خود بي عمل آهيان
وَلَا تَزَوَّدْتُّ قَـبْـلَ الْـمَـوْتِ نَـافِـلَـةً
توشہء آخرت لاءِ مون ڪوبہ نفلي ڪم نہ ڪيو آهي
وَلَـمْ اُصَـلِّ سِوٰی فَـرْضٍ وَّلَـمْ اَصُمٖ
۽ فرضي نماز ۽ فرضي روضي کان سواءِ
مون وٽ ڪو عمل ناهي
ظَلَمْتُ سُـنَّـةَ مَنْ اَحْییَ الظَّـلَامَ اِلیٰ
ان رسول ڪريم جي سُنت کي مون ڇڏيو آهي
جنهن راتيون عبادت ۾ گذاريون
اَنِ اشْتَكَتْ قَـدَ مَاهُ الضُّرَّ مِـنْ وَّرَمٖ
ايستائين جو سندن قدم مبارڪن تي سوڄ ظاهر ٿي پئي
وَشَـدَّ مِنْـسَـغَـبٍ اَحْـشَـآءَهٗ وَطَوٰی
پاڻ ڪريم بک کان پنهنجي نازڪ پيٽ مبارڪ تي
تَحْتَ الْحِجَارَةِ كَشْحًا مُّتْـرَفَ الْاَدَمٖ
سخت پٿر ٻَڌندا هئا (جيئن بک جو اظھار نہ ٿئي)
وَرَاوَدَتْـهُ الْـجِـبَالُ الشُّـمُّ مِـنْ ذَھَبٍ
پاڻ ڪريمن لاءِ وڏا جبل سونا ٿي اچي سندن دربار ۾ پھتا
عَــنْ نَّـفْـسِـهٖ فَـاَراَھَـا اَیَّـمَا شَـمَـمٖ
پر پاڻ ڪريم جن انهن ڏانهن (ڪڏهن بہ) متوجه نہ ٿيا
وَاَكَّـدَتْ زُھْدَهٗ فِـیْـھَا ضَرُوْرَتُهٗ
ضرورت جي باوجود پاڻ ڪريمن دنيا کان زهد اختيار ڪيو
اِنَّ الضَّرُوْرَةَ لَا تَـعْـدُوْ عَلَی الْـعِـصَمٖ
بيشڪ دنيا جي (ڪا بہ) ضرورت سندن ذات اقدس
تي غالب نہ ٿي
وَكَیْفَ تَدْعُوْ اِلَی الدُّنْیَا ضَرُوْرَةُ مَنْ
۽ ڪهڙي ضرورت پاڻ ڪريمن کي دنيا ڏانهن مائل
ڪري سگھي ٿي
لَوْلَاهُ لَـمْ تَخْرُجِ الـدُّنْیَا مِنَ الْـعَـدَمٖ
حالانڪہ جيڪڏهن پاڻ ڪريم نہ هجن ها تہ دنيا
پيدا ئي نہ ٿئي ها
مُـحَـمَّـدٌ سَـیِّـدُالْكَوْنَیْـنِ وَثَّـقَلَیْـنِ
ﷴ ڪريم ٻنهي جھانن جا ۽ انسانن ۽
جنن جا سردار آهن
وَالْفَرِیْقَیْنِ مِنْ عَرْبٍ (١1) وَّمِنْ عَجَمٖ (٢2)
۽ پاڻ ڪريم ٻنهي فريقن يعني عربن ۽ عجمين جاسردار آهن
(1) خالص عرب:از فيروز اللغات. (2) غير عرب: از فيروز اللغات
نَـبِـیُّـنَا الْاٰمِــرُ النَّاھِیْ فَــلآ اَحَـدٌ
اسانجو نبي نيڪيءَ جو حڪم ڪندڙ ۽
برائي کان منع ڪندڙ آهي
اَبَـرَّ فِـیْ قَـوْلِ لَامِـنْـهُ وَلَا نَـعَـمٖ
۽ پاڻ ڪريم ها، ۽ نہ، ڪرڻ ۾ سڀني کان وڌيڪ صاف گو آهن
ھُـوَالْـحَبِیْبُ الَّـذِیْ تُـرْجیٰ شَفَاعَـتُـهٗ
رسولِ عربي الله تعالىٰ جا اُهي حبيب آهن
جن جي شفاعت جي اُميد آهي
لِكُلِّ ھَـوْلٍ مِّـنَ الْاَھْـوَالِ مُـقْـتَـحِـــمٖ
( قيامت جي ڏينهن ) جڏهن ماڻهن لاءِ سختيون
۽ مصيبتون گهڻيون هونديون
دَعَــــا اِلَی اللهِ فَـالْمُسْتَمْسِكُـوْنَ بِهٖ
پاڻ ڪريمن ماڻهن کي الله تعالىٰ ڏانهن سڏيو پوءِ
جن ماڻهن سندن دامن جهلي
مُسْتَمْسِكُوْنَ بِحَبْلٍ غَیْـرِ مُـنْفَـصِـمٖ
پوءِ انهن الله جي اهري مضبوط رسي کي پڪڙيو
جيڪا ٽٽندڙ نہ آهي
فَـاقَ النَّبِیِّیْـنَ فِـیْ خَلْقٍ وَفِـیْ خُـلُـقٍ
رسولِ عربي تخليق ۽ اخلاق ۾ ٻين پيغمبرن تي
فوقيت رکن ٿا
وَّلَـمْ یُدَانُـوْہُ فِـیْ عِـلْـمٍ وَّلَا كَـرَمٖ
۽ ڪوبہ پيغمبر رسولِ عربي جي علم ۽ ڪرم کي پهچي نہ سگھيو
وَكُلُّھُـمْ مِنْ رَسُــوْلِ اللهِ مُـلْـتَـمِسٌ
سڀئي پيغمبر پاڻ ڪريمن کان فيض حاصل
ڪندڙ آهن، گويا ڪہ انهن
غُرْفَـا مِّنَ الْبَحْـرِ اَوْ رَشْـفًا مِّنَ الدِّیَـمٖ
سندن فيض جي دريا مان هڪ لَپَ حاصل ڪئي يا
گهڻي برسات مان هڪ ڍُڪ پيتو
وَوَاقِـفُـوْنَ لَـدَیْـهِ عِـنْـدَ حَدِّھِــمْ
پاڻ ڪريمن جي اڳيان سڀئي پيغمبر ايئن بيٺل آهن
مِنْ نُقْطَةِ الْعِلُمِ اَوْ مِنْ شَكْلَـةِ الْحِكَمٖ
جيئن علم جي مقابلي ۾ هڪ نقطو يا حڪمت
جي مقابلي ۾ اعراب (۱) هجي
(۱) پيش ، زبر ۽ زير کي اعراب چئبو آهي.
فَـھُـوَ الَّـذِیْ تَـمَّ مَعْـنَاهُ وَصُـوۡرَتُـهٗ
پوءِ سندن ذات اقدس ۾ باطني ۽ ظاهري
ڪمالات مڪمل ٿيا
ثُـمَّ اصْطَـفَاهُ حَـبِیْـبًا بَارِیءُ النَّـسَمٖ
ان کان پوءِ رَبُّ العٰلمين کين چونڊي پنهنجو حبيب بنايو
مُنَزَّهٌ عَـنْ شَـرِیْكٍ فِـیْ مَــحَـاسِنِــهٖ
پاڻ ڪريمن جي حُسن ۽ خوبصورتي ۾ سندن
ڪو شريڪ ناهي
فَجَـوْھَرُ الْحُسْنِ فِیْـهِ غَیْـرُ مُـنْقَـسِمٖ
پوءِ سندن حُسن وارو جوهر تقسيم ٿيندڙ ناهي
دَعَ مَــا ادَّعَـتْـهُ النَّـصَارٰی فِـیْ نَبِیِّھِـمْ
حضرت عيسىٰ لاءِ جيڪا عيسائين نسبت ڪئي
هئي اها تون نہ ڪر
وَاحْكُمْ بِمَا شِئْتَ مَدْحًا فِیْهِ وَاحْتَكِمٖ
۽ پاڻ ڪريمن جي تعريف ۽ مدح لاءِ جيڪو توکي
فيصلو وڻي سو ڀلي ڪر
وَانْسُبْ اِلیٰ ذَاتِہٖ مَاشِئْتَ مِـنْ شَرَفٍ
۽ تون سندن ذات اقدس ڏانهن جيڪو شرف چاهين
سو ڀلي منسوب ڪر
وَّانْـسُبْ اِلیٰ قَدْرِہٖ مَـاشِئْتَ مِـنْ عِـظَمٖ
۽ تون سندن شان اقدس ڏانهن جيڪا عظمت چاهين
سا ڀلي منسوب ڪر
فَـاِنَّ فَـضْـلَ رَسُــوْلِ اللهِ لَـیْـسَ لَـہٗ
پوءِ بيشڪ پاڻ ڪريمن جا فضائل ايترا تہ بي حساب آهن
حَــدٌّ فَـیُـعْـرِبُ عَـنْـهُ نَـاطِــقٌۢ بِـفَــمٖ
جو انهن کي ڪوبہ قابل زبان سان بيان ڪري نہ ٿو سگهي
لَوْنَاسَـبَتَ قَـدْرَهٗ اٰیَـاتُهٗ عِـظَـمًا
پاڻ ڪريمن جي عظمت جي مقابلي ۾ جيڪڏهن
سندن معجزا هجن ها
اَحْيیَ اسْمُهٗ حِیْـنَ یُدْعیٰ دَارِسَ الرِّمَمٖ
تہ سندن نالي مبارڪ وٺڻ سان مئل زندہ ٿين ها