چيني سيلز گرل جا دوستي، پيار ۽ شاديءَ بابت دليل!
بڪت بنتانگ جي اصل رونق آهي به شام جو. الائي ڪٿان ڪٿان جا ماڻهو اچيو گڏ ٿين ۽ پوءِ فوٽ پاٿن تي پيا واڪ ڪن. اهو ئي سبب هو جو ادي فوزيه شاهه (مسز حفيظ ڪنڀر) گهُمڻ لائق جيڪي جڳهون مون کي ٻڌايون هُيون، انهن ۾ بڪت بنتانگ واڪ به شامل هئي. رات جي وقت جڏهن ٿڌيون هوائون گُهلنديون هجن ۽ انهيءَ علائقي جي رنگن ۽ روشنين جو سنگم هجي ته هتي واڪ ڪرڻ واقعي به هڪ دل کي ريجهائيندڙ تجربو آهي. ايئن پيرين پنڌ هلندو رهيس ۽ انهيءَ دوران فيڊرل هوٽل، لوئِٽ پلازا (لئپ ٽاپ مارڪيٽ) ۽ ٽائيمز اسڪوائر (جيئن پاڻ وٽ پارڪ ٽاور يا ملينيم مال آهن) وغيره ڏسندو رهيس.
انهيءَ دوران هڪ دڪان تي ويٺل چائنيز ڇوڪريءَ کان گهڙين جا ريٽ پُڇڻ لڳس. هوءَ به صفا موڙِي هجڻ سبب واندي ويٺي هئي. سو، ننڍو اسٽول ڪڍي ڏنائين ۽ چوڻ لڳي: ”ويهي آرام سان گهڙيون ڏس ۽ جيڪا پسند اچي وٺي وٺ... پر وٺجان ضرور، آئون اسٽوڊنٽ آهيان ۽ مون کي تنهنجي فيور کپي.“ مون کي ڪوالالمپور آئي ٽيون ڏينهن هو ۽ هتي جي رهڻي ڪهڻي ۽ ڪلچر کي جيترو ڏٺم ته ان حوالي سان ذهن ۾ڪافي سوال هئا جيڪي ڪنهن مقاميءَ سان سلڻ ٿي گهريم.
“ڀلا گهڙي وٺان پر ڪجهه گهڙيون مون کي ڏيندينءِ؟ ڪجهه معلومات وٺڻي اٿم اوهان ملئي چائنيز جي باري ۾.”
ٽهڪ ڏيئي کلڻ لڳي: “اسان ملئي ئي آهيون ۽ جي چائنيز ٿو چوين ته چائنيز ئي سهي پر اهو ڪهڙو نئون ٽرم ٿو استعمال ڪرين: ملئي چائنيز.”
چيم “اوهان آهيو ته کڻي ملئي باءِ نيشنلٽي پر اصليت ته چائنيز اٿوَ نه؟ هونئن نه ته ملئي ته اوهان کان رهڻي ڪهڻي توڙي ثقافتي ۽ مذهبي حوالي سان الڳ آهن.”
چوڻ لڳي “ها اُهو ته آهي، خير، تون پُڇي سگهين ٿو ۽ منهنجيون ڪافي گهڙيون تنهنجي لاءِ آهن، ايستائين جيستائين ڪو ٻيو ڪسٽمر اچي.”
مون کيس ڪافي دير کان ڏٺو پئي ته واندي ويٺي آهي، سو ڪنهن ٻئي ڪسٽمر جو تڪڙو چانس نه هو. اهو سوچي کانئس وڌيڪ حال احوال وٺڻ لڳس. “سڀ کان پهرين ته اهو ٻڌاءِ ته اوهان چائنيز جو اهو ڪهڙو حساب آهي ته اوهان جي نوجوان ٽهيءَ جي اڪثريت جلد ئي مائٽن کي ڇڏي، ڇوڪرو ڇوڪري دوست ٿي الڳ ٿلڳ وڃي ٿا رهن ۽ جوڙ به مٽبا رهن ٿا. نيٺ وڃي شادي به پنهنجي منهن ڪيو ٿا. اهو سڀ ڇا آهي؟”
“بس، اسان وٽ اها روايت آهي. هونئن ضروري به ناهي ته سڀ ايئن هجن. ڪي ته ملئي ماڻهن کان به وڌيڪ پرو فيملي سسٽم جا قائل آهن، جيڪي ٻه ٻه ٽي ٽي پيڙهيون گڏ رهن ٿا... پر اڪثريت ايئن آهي ته ڇوڪرو/ ڇوڪري جوان ٿيا ته مائٽ به اهو چاهيندا آهن ته وڃي پنهنجي گرل/ بواءِ فرينڊ ڳولين ۽ اسان تان بار لهي... ۽ منهنجي خيال ۾ ان ۾ ڪا بُرائي به ناهي.”
“پر ايئن ناهي ته ان سان ڇُڙواڳي وڌي ٿي؟ ٽينِ ايج جي ناسمجهه ٻارن ۾ زندگي ٺاهڻ واري سمجهه نه هوندي آهي؟”
منهنجي سادگيءَ تي کلندي چيائين “جي ايئن هجي ها ته پوءِ اسان جي قوم محنتي ڪيئن هجي ها. هي سڀ ٽين ايج ۾ مائٽن جا تڙيل ئي آهن جن جي محنت جا ڳُڻ اڄ سڄي دنيا ڳائي ٿي.”
ڳالهه ته واقعي صحيح پي ڪيائين.
“ڀلا جيڪي گڏ رهن ٿا، سي يقينن ايئن ته نه رهندا هوندا. اوهان ڪنوارپ ته جَهٽ ۾ وڃايو ڇڏيو ۽ پوءِ به الائي گهڻن کان ڦِري ڦِري هڪ ٻئي جي مٿي ۾ لڳو ٿا جنهن سان شادي ٿئي ٿي... ته ڇا اُهي ٻئي هڪٻئي دل سان قبول ڪريو ٿا؟”
“ڪنوارپ جو ڀوت گهٽ ۾ گهٽ اسان تي سوار ناهي. اها ڪا ايڏي وڏي شيءِ ناهي جنهن تي ڳنڍ ڏيئي بيهي رهجي. ٻيو ته جسماني لاڳاپا شروع ڪرڻ سان ته انهيءَ جو ختم ٿيڻ يقيني آهي. جسم کي پاڻي، کاڌي ۽ هوا جيان انهي شيءِ جي به ضرورت آهي بلڪه اها چوٿين خوراڪ آهي. اها هڪ حقيقيت آهي، باقي ڳالهه قبولڻ جي آهي. اهو مسئلو تڏهن ٿئي جڏهن هڪ ڌُر وِرجن (ڪنواري/ڪنوارو) هجي ۽ ٻي نه هجي. جڏهن ٻئي هڪ جهڙا آهن ۽ ٻنهي کي اهو قبول آهي ته پوءِ بس!”
“پر آئون جنهن مذهب سان تعلق رکان ٿو انهيءَ ۾ شاديءَ کان اڳ اهڙا تعلقات قائم ڪرڻ جي منع آهي ۽ ان کي اخلاقي برائي به تصور ڪيو وڃي ٿو. سو، مون لاءِ اهو سڀ اسٽرينج (عجيب) آهي.”
“ها، بلڪل صحيح ٿا چئو. ڪيئي مذهب انهيءَ کان منع ڪن ٿا. اخلاقي طرح به ڪيئي ماڻهو انهيءَ کي برو سمجهن ٿا. خود اسان ۾ به اهڙا ماڻهو آهن، جيڪي اهو ڪندي به انهيءَ کي غلط چون ٿا پر تون انهيءَ کي اسٽرينج (عجيب) نه چئو. مثال طور هندن ۾ عورت ٻي شادي نٿي ڪري سگهي پر اوهان وٽ مرد هڪ زال هوندي به ٽي ٻيون ڪري سگهي ٿو. عورت وري جيترا مڙس مرن يا کيس طلاق ڏين اوتريون شاديون ڪري سگهي ٿي... ته ڇا پوءِ اسان يا هندو اوهان کي اسٽرينج چئون؟” سندس دليل ۾ وزن ته هو ۽ لڳو پئي ته ڇوڪري ڄاڻ به ڪافي رکي ٿي.
“ڀلا اوهان وٽ اهو به طئي هوندو آهي ته جنهن سان ٽينِ ايج ۾ رهو ٿا انهيءَ سان شادي ناهي ڪرڻي يا سِري کان اُنهيءَ سان پيار ئي نه هو؟”
“طئي ته کڻي ناهي هوندو پر اصل ۾ هوندو يا وري چئجي ته ٿيندو ايئن ئي آهي. ڇو ته اسان کي نوجوان ٿيڻ کان پوءِ ڪو ساٿي کپندو آهي، جنهن سان گڏ رهي مائٽن تان بار لاهجي. گڏوگڏ پنهنجي جسم جي چوٿين خوراڪ جو بندوبست به ڪرڻو هوندو آهي ۽ پنهنجي ڪيريئر پلاننگ به. اها گهڻو ڪري گريجوئيٽ اسٽڊيز جي شروعات هوندي آهي، سو ڪمائڻو به هوندو آهي، جيئن مان هِن وقت هي دڪان هلائي ڪمايان ٿي. منهنجو بواءِ فرينڊ به هڪ اسٽور تي ڪم ڪري ٿو. اسان هڪ ننڍي جڳهه ڪرائي تي ورتي اٿئون. اميد آهي ته گريجوئيشن کان پوءِ پاڻڀرا ٿي وينداسين.”
“پر شادي ڪنهن ٻي سان ئي ڪندؤ ۽ اوهان پاڻ ۾ هڪٻئي سان نه ڪندؤ؟”
“همممم! ضروري ناهي ته هڪٻئي سان ٿئي. ڏسو، هن وقت اسان کي هڪ ٻئي جي ضرورت آهي، جيئن توهان کي ٻڌايم ته هر نوجوان کي هوندي آهي پر شادي هڪ الڳ معاملو آهي.”
“۽ پيار؟” مون جهٽ ۾ پُڇيو.
“پيار اڃا به الڳ آهي. شروع ۾ هڪ ٻئي جو ساٿي بڻجڻ ته جيستائين ڪيريئر ٺهي، اهو هڪ الڳ معاملو آهي. پيار ٿيڻ هڪ ٻي شيءِ آهي. اهو عمر جي ڪنهن به حصي ۾ ڪنهن سان به ٿي سگهي ٿو. شادي وري ديرپا رشتو جوڙڻ جو ٻيو نالو آهي، جيڪا اڃا به الڳ شيءِ ٿي. هاڻي اهو سڀ ڪُجهه هڪ شخص سان ٿيڻ کڻي اڻ ٿيڻي ڳالهه ته ناهي پر پوءِ به ڏکيو ضرور آهي.”
“چئبو ته اوهان ڪيريئر ٺاهڻ، پيرن تي بيهڻ ۽ پوءِ شادي ڪرڻ تي ته يقين رکو ٿا پر تيستائين مائٽن تي بار ٿيڻ ۽ جوانيءَ ۾ سمجهوتو ڪري پاڻ کي سِڪائڻ تي يقين نٿا رکو!؟”
“ها، ايئن چئي سگهو ٿا. ڀلا پاڻ بابت به ٻڌايو نه؟”
چيم، “ اسان جي توکي گهڻي قدر خبر آهي. بس، اهو ته اسان مائٽن سان گڏ رهندي اڪثر انهن جي مرضيءَ سان شادي ڪري ٻار ڄڻيندا آهيون ۽ اها ساڳي ڪار پنهنجن ٻارن سان به ڪريون ٿا.”
“ها، اهو به صحيح آهي. اوهان جي انهيءَ سسٽم سان اسان کڻي اختلاف رکون پر اوهان ۾ به محنتي پيا آهن. اوهان جي ملڪ جا ڊاڪٽر ته دنيا ۾ مشهور آهن. سو، ڳالهه طور طريقن کان وڌيڪ ماڻهوءَ تي پاڻ تي به آهي. ڪهڙي به سٺي ماحول ۾ پلجي به بيڪار فرد پئدا ٿيندا آهن ۽ خراب ماڻهن جي اثر هيٺ رهي به سٺا ماڻهو پئدا ٿيندا آهن.”
“ٺيڪ آهي. وڏي مهرباني. تو هڪ گھڙي پئسن سان ۽ ڪافي گهڙيون مفت ۾ ڏيئي ٿورو ڪيو. هاڻ يقين اٿم ته هيءَ گهڙي منهنجي گهر واريءَ کي پسند ايندي.”
“شوئر شوئر! پنهنجي لاءِ به وٺو نه؟”
چيم “پنهنجي لاءِ تنهنجيون ڏنل مفت جون گهڙيون ئي ڪافي آهن.” وڏو ٽهڪ ڏيئي کلڻ لڳي ۽ مون پاران سندس هئنگنگ بورڊ تان لاٿل ڪافي ساريون گهڙيون واپس پنهنجي پنهنجي ڄڳهه تي سجائڻ لڳي.”
ايئن رلندي ڦرندي رات جا يارهن اچي ٿيا. واپس اچي ساڳي هوٽل تي ماني کائي ڪجهه دير هوٽل جي انٽرنيٽ تي ويهي آن لائين دوستن ۽ گهر واران سان حال احوال ڪيم ۽ پوءِ سمهڻ لاءِ سوچيم جو صبح سوير وري سمپوزيم جا ليڪچر ٻڌڻا هئا.