مند ملهار
ان تيز بارش ۾ بسون ۽ ڪوچون جيڪي به ٽاور ڏانهن آيون پئي سي ماڻهن سان ايتريون ته ڀريل هيون جو پير رکي لڙڪي بيهڻ جي به گنجائش نه هئي. مينهن هيو جو بس ٿيڻ جو نالو ئي نه پيو وٺي. هاڻي ته روڊن تي به گوڏي جيترو پاڻي گڏ ٿيندو پئي ويو. شام جي پهر ۾ رات ٿي پئي هئي. تيز هوا ۽ مينهن ۾ ڪنهن امڪاني حادثي جي ڪري بجلي به بند ٿي وئي. روڊ رستا ويران ٿيندا پيا وڃن. مان جنهن ڇوڪريءَ جي ڀر ۾ بيٺو هيس ان جا به ڪجھ ڪپڙا آلا ٿي چڪا هيا مان ته سڄو ڀِڳي چڪو هيس. ڪنهن وقت کنوڻ جي چمڪاٽ تي عورتن جو نظارو ڪجھ وڌيڪ واضع ڏسڻ ۾ پيو اچي جنهن تي ڪافي عورتون شرمائجي ۽ سهمجي پيون وڃن.
ٿوري دير ۾ هڪ بس اچي بيٺي منهنجي ڀر واري ڇوڪري ڊوڙِي وڃي چڙهڻ جي ڪوشش ڪئي پر بس جي اڳئين حصي ۾ ايتريون ته عورتون هيون جو هن جي چڙهڻ جي گنجائش ئي نه هئي. ناڪام موٽي آئي ۽ ساڳيو ئي منهنجي ڀر ۾ اچي بيهي رهي. مون کي هن جي واپس اچڻ تي هڪ اڻ ڄاڻ خوشي ٿي. بس ۾ سوار ٿيڻ جي ڪوشش ۾ هوءَ مڪمل ڀڳي چڪي هئي مون هڪ نظر هن تي وڌي ته هن شرم کان نظرون هيٺ ڪري ڇڏيون ۽ پنهنجي ڪپڙن کي ٺيڪ ڪرڻ جي ڪوشش ڪرڻ لڳي. مان هن جي اڳيان ٿي بيٺس ته جيئن باقي مينهن جون شاٽون مون کي ئي لڳن. منهنجي ان عمل کي هن محسوس ڪيو. مون همٿ ڪري هن کان پڇيو،
“ توهان ڪاڏي ويندئو.”
هن گلستانِ جوهر جو نالو کنيو. مون کي خوشي ٿي ڇو جو هوءَ به منهنجي علائقي جي رهواسڻ هئي. مون هن کي چيو،
“ مان پاڻ ان علائقي جو آهيان جيڪڏهن اوهان مائينڊ نه ڪيو ته ڪنهن ٽيڪسي يا رڪشا ۾ گڏ هلجي.” هن مون ڏي نهاري ڪنڌ سان ئي ها ڪئي.
هاڻي مينهن جو زور به وڃي پيو ٽٽندو ۽ طوفاني هوا به گهٽ ٿي چڪي هئي. رات جا ساڍا ست ٿي رهيا ها پر لڳي ائين پيو ڄڻ ڪافي رات گذري چڪي آ. هڪ ٽيڪسي گذري ته ماڻهون ان جي طرف ڊوڙيا مگر هوءَ بغير رڪجڻ جي نڪري وئي ۽ ماڻهون هڪٻئي جو منهن تڪڻ لڳا. ۽ ائين ڪندي هڪ رڪشا اچي پهتو ماڻهون ان ڏانهن وڌيا رڪشه ۾ ويهڻ جي ڪوشش ڪرڻ لڳا پر رڪشه واري انهن کي منع ڪئي ۽ ويجهو بيٺل عورتن کي اشارو ڪيو انهن مان ٻه عورتون رڪشا واري سان ڳالهائي رڪشي ۾ ويهي هلي ويو. مان ان ڇوڪريءَ کي جنهن جي نالي کان به واقف نه هيس، چيومانس،
“مان به قسمت آزمائي ڪري وٺان من ڪا ٽيڪسي ملي پوي.” هن پنهنجي مسڪراهٽ سان ئي ها ڪيو.
بس اسٽاپ کان روڊ تي اچي بيٺس مينهن هلڪو هلڪو اڃان وسي رهيو هو. هڪ ٻه ٽيڪسي بيٺي پر اسان جي منزل ڏانهن هلڻ لاءِ تيار نه ٿي حالانڪِ مان انهن کي ڪرايو به انهنجي مرضيءَ مطابق ڏيڻ لاءِ تيار هيس. مان بيٺو رهيس پر اڃان تائين قسمت ساٿ نه ڏنو هو. آخر ٿوري دير ۾ هڪ ٽيڪسي آئي جنهن کي مون تي رحم اچي ويو مون هن کي چيو ته،
“ مون سان گڏ ليڊيز آ هن کي سڏ ٿو ڪيان.”
اڃان جو مان ان ڇوڪريءَ کي اشارو ڪرڻ لاءِ نگاھ وڌي ته ساڳي ئي ڇوڪري ڪنهن ٻئي مرد سان ٻي ٽيڪسيءَ ۾ چڙهي ويٺي ۽ ٽيڪسي پل ۾ ئي نڪري وئي. منهنجو وات ئي پٽجي ويو سامهون بيٺل ٻه عورتون مون کي ڏسي کلي رهيون هيون منهنجو شرم کان ڪنڌ جهڪي ويو ۽ مان بيٺل ٽيڪسيءَ جي دروازي کي ئي ڏسندو رهجي ويس.