تاريخ، فلسفو ۽ سياست

زرعي سوال

سنڌ بنيادي طرح ھڪ زرعي خطو آھي. هن ڪتاب ۾ زيرِ بحث موضوع، زرعي غلامي ڪٿان آئي؟ ۽ زمين جي مالڪي، اقتصادي ۽ سماجي عمل، زراعت ۾ سرمائيداراڻي ترقي ۽ طبقاتي جوڙجڪ ۽ زرعي بدحالي جو حل صنعت ڪاري ۽ ٻيا اهڙا تہ اهم سوال آهن جيڪي زرعي (ايگريرين) سوال کي سمجهڻ ۾ مدد ڪن ٿا. ھي ڪتاب ان سلسلي جي ڪڙي آھي جنھن سان جاگيرداري نظام مان جند ڇٽڻ ۽ سماجي برابري جو معقول نظام آڻڻ ۾ مدد ملندي. هن ڪتاب جو مھاڳ هاري اڳواڻ ڊاڪٽر دلدار لغاري لکيو آهي. اميد آهي تہ هي ڪتاب ”زرعي سوال“ سنڌ جي قومي ۽ طبقاتي غلاميءَ کي ختم ڪرڻ ۾ مددگار ثابت ٿيندو. 

Title Cover of book زرعي سوال

اداري پاران

پروگريسوِ ٿنڪرس فورم سنڌ جي طرفان هي پنجون ڪتاب ڇپايو ويو آهي. هي ڪتاب سنڌ جي سياسي، معاشي غلامي کي سمجھڻ واري سوال کي زيرِ بحث آڻي ٿو. ليکڪ ان کي “زرعي سوال” جي نالي سان لکيو آهي. پر حقيقت ۾ اهو ڪتاب سنڌ جي اندر زرعي سوال کي سمجھڻ ۾ مدد ڪندو. اداري، سنڌ جي ان سوال تي لکڻ ۽ عام عوام ۽ سياسي ڪارڪنن ۽ خاص طرح سان هاري سوال جي ضرورتن کي سمجھندي، قلم کڻڻ جي همت ڪئي آهي ۽ ان سلسلي ۾ ئي مانواري ليکڪ ان موضوع تي لکڻ جي همت ڪئي. هي اهم لکڻيون سنڌيءَ جي هڪ گهڻي پڙهي ويندڙ اخبار ۾ ان ڪري به لکيون ويون ته جيئن سنڌ جي زرعي سوال کي حقيقي طرح سمجھڻ طرف ڌيان ڏجي. ان بعد اهو فيصلو به ڪيو ته ليکڪ جي ان ڪتاب کي ڪتابي شڪل به ڏجي ۽ ان جي قيمت به مناسب رکجي ته جيئن عام ماڻهو ان کي پڙهي سگهن. اداري پنهنجا ڪتاب ڊجيٽل ويب سائيٽن تي آن لائين ان ڪري ڪيا آهن ته جيئن سنڌ جا ماڻهو ان کي آسانيءَ سان پڙهي سگهن.
هن ڪتاب ۾ زيرِ بحث موضوع، جيڪي هن ريت آهن، زرعي غلامي ڪٿان آئي؟ ۽ زمين جي مالڪي، اقتصادي ۽ سماجي عمل، زراعت ۾ سرمائيداراڻي ترقي ۽ طبقاتي جوڙجڪ ۽ زرعي بدحالي جو حل صنعت ڪاري ۽ ٻيا اهڙا ته اهم سوال آهن جيڪي زرعي (ايگريرين) سوال کي سمجھڻ ۾ مدد ڪن ٿا. پروگريسوِ ٿنڪرس فورم ان علمي ويچارن کي اڃا به وڌيڪ اجاگر ڪرڻ جي ڪوشش ڪندو رهندو. جنهن سان جاگيرداري نظام مان جند ڇٽڻ ۽ سماجي برابري جو معقول نظام اچي. هن ڪتاب جو مهاڳ هاري اڳواڻ ڊاڪٽر دلدار لغاري لکيو آهي. آءُ دل سان شڪرگذار آهيان جو هن مصروفيت هوندي به وقت ڪڍي ڪتاب جو مهاڳ لکي، ان سوال کي وڌيڪ چٽو ۽ اجاگر ڪيو آهي. ان کان سواءِ مصور منگي جو به ٿورائتو آهيان جو ان ڪتاب کي ڪمپوز ڪيو ۽ ڪتاب جو ٽائيٽل به ٺاهي ڏنو. اميد آهي ته هي ڪتاب “زرعي سوال” سنڌ جي قومي ۽ طبقاتي غلاميءَ کي ختم ڪرڻ ۾ مددگار ثابت ٿيندو.



محمد فاضل راهوجو
ايڊووڪيٽ
پروگريسو ٿنڪرس فورم سنڌ
جنوري 2023ع