پيش لفظ
” تون مون کي حاجي چئو ۽ مان توکي غازي چوان “اهو منهنجي ذهني فطرت کان الڳ ۽ پري آهي. منهنجي فطرت، محبت، سچائي ۽ مقصد جي خدائي کي مڃيندڙ آهي. ۽ صلاحيت کي اهميت ڏيندڙ آهي ۽ انصاف به اهو آهي ته، جنهن صلاحيت جو جيترو حق آهي ان کي داد به، نه ان کان وڌ ملڻ گهرجي ۽ نه گهٽ ! پر سچ اهو آهي ته، صلاحيتون پنهنجو انصاف پاڻ حاصل ڪندڙ هونديون آهن. حاجي ۽ غازي واري خواري کڻجي ڇو ؟ پنهنجي صلاحيت سان خوشامد گڏائي سَين هڻي منگتو ٿيڻ، منهنجو عقل ان کان عارِي آهي. سو مان ته، پنهنجي خوشامد کان خود خائف ۽ خفي رهندڙ لکاري آهيان. منهنجون لکڻيون مون کي تمام گهڻو ڀائن ٿيون ۽ مون سان انتهائي پيار ٿيون ڪن. تنهن ڪري مان انهن بِنا جِي نه سگهندس ۽ جو دم آهيان جهان ۾ لکندو رهندس .منهنجن لکڻين جيڪا مونکي عزت ۽ همٿ ڏني آهي. ان جو اندازو شايد منهنجي پڙهندڙ کي نه هجي!
منهنجو هي ناول سنڌي سماج جي بي ترتيب ۽ غير مساوي روايتن جي خلاف هڪ اهڙي تحرير آهي، جنهن ۾ اسان سڀ امير توڙي غريب، پڙهيا ۽ اڻ پڙهيا سڀ پنهنجي هن سماج جي صحيح ۽ غلط هجڻ جو حصو رهيا آهيون ۽ صدين کان اڄ تائين پنهنجي سنڌي سماج ۾ پنهنجو ڪوئي فاتح پيدا ڪري نه سگهيا آهيون ، ۽ تاريخ شاهد آهي ته، دنيا کي تهذيب اسان سيکاري پر اسان خود کي سيکاري نه سگهيا آهيون. اڄ به سنڌي نوجوان حڪومتي فطرت جا عذاب سهندي به پنهنجي ذات ۾ پاڻ وهيڻو رهيو آهي ۽ پنهنجي حفاظت جو احساس هوندي به سماجي اوڻائين کان پاڻ بچائڻ واري سبق کان محروم رهيو آهي! يا ڪجهه لفظن ۾ ائين چئجي ته، سنڌ جو نوجوان سماجي براين ۽ غلط روايتن جي جنگ ۾ رڳو پنهنجي جان جو اڪيلو ۽ ناڪام گوريلو رهيو آهي . زندگي ۽ سماجي انقلاب جي ويڙهه ۾ هي بي هٿيار به رهيو آهي ۽ ان کي موقعو به نه مليو آهي. تنهن ڪري چئي نه ٿو سگهجي ته، اسان مان اهڙي ڪاهلي ۽ ڪم ظرفي جو اصل ڏوهي ڪير آهي !؟ منهنجو هي ٻيو ناول پڙهندڙ لاءِ واضع ڪندو هلان ته، مون کي پنهنجي ڌرتي، پنهنجي ٻولي ۽ پنهنجي قوم جي آجپي کان وڌيڪ اهڙي بهشت جي به طلب ناهي، جنهن ۾ انفرادي طور، حوضِ ڪوثر جو جام پيئندو هجان ۽ جنهن قوم مان جنم ورتم تنهن کي محتاج، مجبور، لاچار ۽ غلامي جهڙي جهنم جي لعنت ۾ ڏسندو رهان ! جيڪڏهن مون کي دؤزخ جي تري ۾ اڇلي، منهنجي قوم کي آزادي جهڙي نعمت ڏني وڃي، ته اهو سودو منهنجي لاءِ انتهائي سستو هوندو.
مهرباني
منهنجي ٻولي ،
سنڌوءَ جي ڇولي،
منهنجي لاءِ ماءُ جي لولي،
غاصِب تو لاءِ آهي گولي.
ساٿ سلامت
حيدر دريا زئور
ميرپور بٺورو، ڳوٺ احمد خان زئورضلع ٺٽو
رابطو: 03022315714
Email: hyderdrya@yahoo.com