12
وڃڻ تن پئو، نالو نيھ ڳنهن جي ( شاھ )
هن حالت جي ڪيترن ڏينهن بعد وري ساڳيءَ جاءِ تان آڌيءَ رات وقت بين جو مٺو آواز ٻڌڻ ۾ آيو ۽ ڪڏهين ڪڏهين هيٺين مصرع به ڪنن ۾ گونجڻ لڳي.
بهاري چمن ۾ کلائي ٿي ڇا ڇا ؟
مٽي رنگ ٿو آسمان ڪهڙا ڪهڙا
پوءِ ته ماڻهو وري ڏاڍا حيران ٿيا ۽ پاڻ چوڻ لڳا ته ڇا بهار سچ پچ فرشتو آهي ؟ ڇا بهار قبر مان نڪري اڳئين وانگر مٺي تان هڻي ۽ بين وڄائي ٿو ؟ اهڙيءَ طرح ماڻهو وري به قسمين قسمين جون ڳالهيون ٺاهي تيليءَ مان ٿنڀ بنائڻ لڳا. جنهن ڪري پهريدارن جو ڪليجو وري به ڊپ سبب ڪنبڻ لڳو. آخر سموري ڳالهه وري به ڪلائيو جي ڪنن تائين پهتي.
اهو ٻڌي هن کي پڪ ٿي ته هن معاملي ۾ ڪو وڏو ۽ ضروري راز پوشيده آهي. اهو ويچار ڪري هن ڪيتريون ئي راتيون جاڳي ان هنڌ کوجنا ڪئي. پر بين جي آواز ۽ تان کان سواءِ ٻيءَ ڪنهن به ڳالهه جو پتو نه ڪڍي سگھيو. اٺ ڏهه ڏينهن گذري ويا هڪ ڏينهن ڪلائيو پنهن جي ڪمري ۾ ويٺو ڪا چٺي پڙهي رهيو هو ته ايتري ۾ قلعي جي ٻاهرئين ڀاڱي ۾ وڏو گوڙ مچي ويو . اهو ٻڌي ڪلائيو سمجھيو ته شايد مير قاسم ٻيو ڀيرو فوج ڪٺي ڪري قلعي تي حملو ڪيو آهي. اهو خيال ڪري قلعي جي ديوار وٽ اچي ٻاهرئين طرف ڏسڻ لڳو ته ڇا جو گوڙ اهي پر فوج کان سواءِ ڪجھه به ڏسڻ ۾ نه آيس ايتري ۾ هڪ سپاهي ڏڪندو سهڪندو اتي ايو ۽ ڪلائيو کي اچي چيائين ته :
“ جناب عالى : توهان پنهن جي هٿن سان جنهن خوبصورت ڇوڪر کي قبر ۾ دفن ڪيو هو. اهو ساڳيو ڇوڪر قبر مان نڪري ان جي پاسي ۾ سائي نرم گاهه تي ليٽيو پيو آهي. جي يقين نه ٿئيو ته پاڻ هلي ڏسو اهو ٻڌي ڪلائيو کي به عجب لڳو ۽ يڪدم ان سپاهي سان گڏجي قبر وٽ پهتو. ڇا ڏٺائين ته برابر ان ساڳئي ڇوڪر جھڙو ڇوڪر اکيون بند ڪري، قبر جي پاسي ۾ ستو پيو آهي. هي عجيب تماشو ڏسي في الحال ته ڪلائيو جو هوش به اڏامي ويو پر پوءِ پاڻ سنڀالي آهستي ان ڇوڪر جي مٿي تي هٿ گھمايو. معلوم ٿيس ته مٿو برف جھڙو ٿڌو آهي. ۽ نڪ اڳيان هٿ جھلڻ تي به خبر پيس ته ساهه ڪونه ٿو هلي، تڏهين پڪ ٿيس ته هيءُ مردو آهي. پر عجب لڳس ته هن کي قبر مان ڪنهن ٻاهر ڪڍيو ( جيتوڻيڪ قبر ساڳيءَ طرح مضبوط لنبيل هئي ) ڊاڪٽر کي گھرايو ويو، جنهن جانچي چيو ته هي ڇوڪر جو نه ڇوڪريءَ جو لاش آهي. جيتوڻيڪ کيس مرداني پوشاڪ پيل آهي.
مطلب ته ٻئي ڏينهن سويري وري ماتمي باجو وڄڻ لڳو ۽ ڪلائيو فوجي رسم موجب ان ڇوڪريءَ کي پورڻ لاءِ بهار جي قبر وٽ آيو ۽ سندس حڪم سامن مسلمانن جنازه نماز پڙهي، بهار جي قبر ڀرسان دفن ڪيو ۽ سڀني ماڻهن لڙڪن جا گل وهائي خوب ٻنهي قبرن کي سينگاريو.
ڪلائيو جي حڪم سان ان ڇوڪر ۽ ڇوڪريءَ جي يادگيريءَ واسطي روز ٽي دفعا توب ڇٽندي هئي. جلد ئي ڪلائيو ڪلڪتي روانو ٿيو. ان جي وڃڻ بعد توب جي سلامي به بند ٿي ويئي.