شاعري

ماندي ٿي نه مارئي

شاهه لطيف جي سورمي مارويءَ جي حب الوطني بابت هن شاعريءَ جي ڪتاب جو تخليقڪار ناميارو شاعر استاد بخاري آهي.
”ماندي ٿي نه مارئي“ جي سڄي شاعري حب الوطنيءَ تي ٻڌل آهي، استادُ بخاري، شاھ عبداللطيف ڀٽائيءَ کان پوءِ اهو واحد شاعر آهي، جنهن مارئيءَ کي ڳايو آهي ۽ مارئيءَ کي مانَ ڏيندي هن جي نازڪ احساسن ۽ جذبن کي سمجھندي عورت جي ڪردار کي پنهنجي شاعريءَ جو محور بڻايو آهي. محترم استاد مارئيءَ جي اُمنگن جي صحيح تصوير چٽي آهي. ڪتاب ۾ مارئيءَ جو درد آهي، سوز آهي، وڇوڙي جا ورلاپ آهن جدائي جا گھاءَ آهن. اندر ۾ اباڻن جي اڪير، مَن ۾ مارن جي محبت اٿس.
Title Cover of book ماندي ٿي نه مارئي

بيت

حسب نسب مارويءَ، اصل کان عالي،
پرماري پِيڙڻ لڳا، پنهوارن پالي،
ميري اودي ٿي وئي، لوئيءَ جي لالي،
کڻي خوشحالي، مُهراڻي مان مِير ويا.

*
ڌوڌان ماري، ڌارين ماري ناهيان،
نه ڪا ٻولي ٻاهرين، نه ڪا ڌر ڌاري،
عمر، اوٺي، ڦوڳ سڀ، ڀئن جا بخاري،
ڏاڍاين ڏاري، جيڏيون منهنجي جندڙي.

*
مونکي ماروئڙن، ڏني لولي ڏيهه جي،
ٻڌي ٻوليون اوپريون، سرتيون ڪن سڙ،
ڪڙيا سَنڌ ڪڙن، ڪوڪون ڪڙبيون ڪين ڪي.

*
سِکو تن کان سير، ملهيون منجھه ملير جي،
ڪوجھو جيئن ڪين ڪي، ملهڻ سهڻو مير،
سهسين گھور سرير، هڪڙي مور ملير تان.

*
هڪڙي هٿ ۾ نِير، ٻيو هٿ ٻڏل کير ۾،
پِٽن، پيٽ ڪُٽين، پر اندر آس اُڪير،
تَن تي تاڻيل تير، من جي مُهڙ ملير ڏي.

*
هڪڙي هٿ ۾ نير، ٻئي هٿ ۾ کِيرَ مبارڪون،
جسو ظلم زنجير ۾، زندگيو ڪين ضمير،
جيڏو سُڪُ سرير، ايڏي ڊُڪ ملير ڏي.

*
ڏاڍن لئه ڏوهي، ڏيهن ۾ ڏاهي وڏي،
چون: ڇوهي ڏينهن کي، موهي ٿي ڇوهي،
ڊوھه ڪري ڊوهي، کوليءَ ڏانهن کنڀي ويا.

*
ڏيهن ۾ ڏاهي، ڏاڍن کي ڏوهي لڳي،
سوڀين کي سنسار ۾، سک نه ڪا ساهي،
فڪر کي ڦاهي، سوچن کي هِتِ سنگھرون.

*
نج وندي لانڍي، مَدي ماڙيءَ کان مٿي،
سچّارن سانڍي، ڪوڙن کان ڪٽجي ته ڇو؟

*
چٿڙيون، چيهاڙيون، پائر، کائر پڳ،
چنئرا چئونتيون، چوچڙيون، دونهان چارا دڳ،
مارُو موڳا وڳ، اوڳا باهه ڦڪيو جِيئَن.

*
جر ٿر کائن جڪ، گھر گھر سوگھار گھنگھرين،
چؤنرن پون چڪ، پائر ماسُ پٽيو وڃن.

*
پَٽَن ٿور پيٽ ۾، اوڪارن ٿا اَڪ،
ڦڪن مٿان ڦڪ، ڌورن ڌوڙ دوا ڏني.

*
آجائي اجرڪ، ٿڳڙيون ٿڳڙيون ٿي ٿئي،
اگھاڙي اوڙڪ، ڍنگرين سان ڍڪجي نٿي.

*
ڦوندا ڦوندا ٿي ٿئي، آجڪي اجرڪ،
ڪُکون وٽجن قوت لئه، بُکون مارن چڪ،
پائر، کائر پڪ، آئيندي عيدون ڪندا.

*
ليڙون ليڙون ڇو ٿئي، تاريخي لوئي،
ڌرتي کبڙي ناهه جا، مِينهن وجھي ڌوئي،
ريٽو رت روئي، پيلي ڀُوري ڀونءِ ٿي.

*
پرزا پرزا پئي ٿئي، پائر جي پوتي،
جيڏيون، منهنجي جوءِ جي، جھڪي ٿي جوتي،
چاچاڻا چؤنتي ڪٿي، ماماڻا موتي؟
فاتح ٿيا فوتي، شايد شير مري ويا.

*
پائر جا پَٽڪا، وک وک تي وکري ويا،
مِهڻا مِينهن وسي پيا، سُهمون، ڌڪ، سَٽڪا،
ڦٽن تي ڦٽڪا، کنوڻ کائر کي هنيان.

*
واڪا وڻ ڳهيو وڃن، ڌوڙ ڦٿڪن ٿا دڳ،
ڪارونجھر ڪيرا لڳا، ساگر رڳو جھڳ.

*
ڪڙڪيا ڪڪر قهر جا، ڏڪيا مارُو ڏور،
وٺيون وڄون راڄ تي، ڪيئون ڪِيس ڪلور،
سِرجي ڦَرجي سُور، جيڏان ڪيڏان جُوءِ ۾.

*
مِهر ميهن وطن تي، قهر بنجن ڪيئن،
آجيون عمر ڪوٽ ۾، اڙجن اچيو ايئن،
جيڏيون جِيوَن جيئن، منهنجو نينهن ملير سان.

*
او آمر احمق، تنهنجو مُنهن ڪارو تئو،
ڏاڏاڻن جا ڏيل ڏِس، ناناڻن جا نڪ،
پنهور توتي پڪ، ٿوڪا، روز ٿُڪون ڪندا.

*
مارُ ماٺ مُٺي، اديون، ناهيان ڪاٺ مُٺي،
ڪوجھيءَ بات ڪُهي وڌو، ناهيان ڪات ڪٺي،
جيئري جن جي جند سان، مُئي مان نه رُٺي،
ڀينر هاڻ بُٺي، منهنجي ملڪ ملير ۾.

*
مارُو ۽ مارا، ڪڏهن گڏبا ڪين ڪي،
جوٽيا جيوَن جُڌ ۾، سانوڻ ۽ سيارا،
جھانگين تي جھارا، پنهنجي ئي پرمار جا.

*
مارُون ۽ مارا، ڪَبي گڏيا ڪين ڪي،
ڳيرا ۽ ڳارا، جيوَن جاڙ ٺهن ڪيئن.؟

*
مارو هڪ مارُو گھڻا، ماڻهو ڪيئن ماڻهو،
منهنجو جاني جن منجھان، تن جي ڪاڻ تڻان،
وطن شال وڻان، مرڪان مارُن وچ ۾.

*
جُڳن کان جرڪي پئي، لوءِ لوءِ جي لوئي،
ڌيئن مٿي جا وڌي، ڌرتي ماءُ ڌوئِي،
ڪارنهن شل ڪوئي، اوڇ نه اوڇڻ کي هڻي.!

*
مون جو مڱيندو، چڱن مان چُونڊي کنيو،
سنڌوءَ جو سينڌو، جيڏو منهنجيءَ جند جو.

*
مِٺو مون مارُو، مِٺيءَ ڀلڙ ليار کان،
کبڙ هو کارُو، جيڪو باڪُون ڀونءِ جو.

*
کٿي ۾ هو کيت، سنڌوءَ ۾ ڄڻ سورمو،
مونکي پيارو پاڻ کان، سورهيه سونهن سميت،
ڀٽائيءَ جو بيت، ڀانيان سانڍيان ساهه سان.

*
مارُو مياري، مُئو ماريئون ڪين ڪي،
نه ڪو ڪڙڪايئون ڳڙو، نه ڪو آندئون آنڌاري،
وڄون ڪاپاري، ڪيرائين ها ڪوٽ تي.

*
مارُو مياري، کنيو ڪنڌ گھمي پيو،
گلائون ٿرپار ۾، جيئن جھولي ۾ واري،
جُڳن جي خواري، ڏينهن لئه جِيوَن مِٺو؟

*
مارُن تي به ميار، مِڙي مُڙهي ڪين ٿيا،
ڇڄي ڇڄي پئي لڇيا، ڪڻو ڪڻي کان ڌار،
جدا جدا پئي رُنا، ٿي نيسارا نروار،
الڳ الڳ پئي ڀڳا، جيئن ميڙي ڀڳي ٻار،
هئه هئه لک هزار، ڪٽڪ ڪٺا ڪين ٿيا!

*
مارن تي نه ميار، ڏسي ڏيل ڏڪي ويا،
ڪٿي مٿا خلق جا، ڪٿ قاهر ڄڻ ڪهسار،
ڪٿي لٺيون ڪاٺ جون، ڪٿ تويون ڀڀڪيدار،
هڪڙيءَ نينگر لاءِ ڇو، ٽنگائن گھر_ٻار،
اديون آءٌ نرار، سِڌو سامهون توف جي!

*