ڪھاڻيون

ارپڻ کان رهجي ويل محبت

پورهيت گهر ۾ جنم وٺندڙ ”وفا“ صالح سنڌي ادب جو اهو پورهيت لکاري آهي جنھن آنجهيءَ توڙي مانجهيءَ تخليقي پورهيو پئي ڪيو آهي. هن وٽ سنڌي ادب ۽ ٻوليءَ لاءِ جيڪو درد آهي، اهو درد ئي هن کي متحرڪ رکندو پيو اچي. ڇاڪاڻ ته درد جو رشتو عظيم رشتو هوندو آهي، جتي ڪيترين ئي ڪھاڻين جا زنده ڪردار هوندا آهن جيڪي ”وفا“ صالح راڄپر جي ڪھاڻين ۾ اهي ڪردار امر بڻجي ويا آهن.
Title Cover of book ارپڻ کان رهجي ويل محبت

تِـرَن جـو تـيـل

شھرين ۽ سماجي اڳواڻن جو وفد، شھر ۾ وڌندڙ گندگيءَ جي شڪايت کڻي، چونڊيل نمائندي جي بنگلي تي پھتو، ته ماستر شمن کي بت ۾ سيءُ ٿيڻ لڳو، جنھن اسڪول جي ڊيوٽي معاف ڪرائي، بنگلي جي حاضري جي ڊيوٽي سنڀالي هئي. کيس خوف اچي ورايو هو ته هي شھري، ڪٿي سندس شڪايت کڻي ته نه آيا آهن ته، ”مان معصوم ٻارڙن جو مستقبل تباهه پيو ڪريان؟“ پوءِ اهو سوچي ڪجهه هانءَ کي ڇنڊو لڳس، ته ”ڀلي پيا شڪايت ڪن. مون کي ته صاحب پاڻ ڊيوٽي معاف ڪرائي بنگلي تي رکيو آهي. پوءِ مان هروڀرو ڇو پيو ڊڄان. هو انهن ئي خيالن ۾ گم هو، ته وفد جي اڳواڻ زاهد جي هٿ جو ڇهاءُ ڪلهي تي محسوس ڪري، خيالن مان موٽي آيو. هن چيو پئي،
”ماستر شمن....! صاحب کي اطلاع ڪر، ساڻس ملاقات ڪرڻي آهي.“
”ها، ها، سائين....! ڇونه؟ اچو، هن هال ۾ هلي ويهو، مان صاحب کي اطلاع ڪريان ٿو.“ ماستر ٿڌو ساهه کڻي وراڻيو ۽ اڳتي وڌي ويو.
چونڊيل نمائندو ٻن مھينن کانپوءِ آيو هو. ان ڪري، تڪ جا ماڻهو ڳاهٽ پئي ٿيا. سندس بنگلي تي وڏي رش هئي. هال ماڻهن سان ڀريل هو. ٻن ڪلاڪن جي انتظار کان پوءِ وفد کي ملاقات لاءِ سڏ ٿيو ته اهي تڪڙا تڪڙا چونڊيل نمائندي جي ڪمري ۾ داخل ٿيا. رسمي عليڪ سليڪ کان پوءِ چونڊيل نمائندي رُکائيءَ مان چيو،
”حڪم ڪريو، ڪيئن اچڻ ٿيو آهي؟“
وفد جي اڳواڻ ڳالهائڻ لاءِ تياري پئي ڪئي، ته چونڊيل نمائندي کيس ٽوڪ واري انداز ۾ چيو،
”بابا جلدي احوال ٻڌايو، ٻيا به انتظار ۾ ويٺا آهن. مون کي به تڪڙ آهي.“ ضروري ميٽنگ ۾ وڃڻو آهي.“
”سائين! اسين سڀ اوهان جا ووٽر آهيون.“ زاهد ڳالهايو.
”مھرباني....!“
”اسان جي شھر مان اسي سيڪڙو ووٽ اوهان کي ئي مليا آهن.“
”بابا، ڪمَ جي ڳالهه ڪريو، نه ....!“
”اسان جو مطلب آهي، ته ان هوندي به شھر ۾ گندگيءَ جا ڍير لڳا پيا آهن. گندي پاڻيءَ سان روڊ ۽ گهٽيون ڀرجي ويون آهن. صفائيءَ جو عملو ڪم ڪرڻ لاءِ تيار نه آهي.“
”صفائيءَ جو عملو ڇو ڪم نٿو ڪري؟“
”ان ڪري، ته ٽن مھينن کان کين پگهارون نه مليون آهن. ان ڪري، هڙتال تي آهن.“
”بابا، ان لاءِ اوهان کي ٽي ايم او سان ملڻ گهرجي، صفائيءَ جا مسئلا به مون کي ئي حل ڪرڻا پوندا ڇا؟“ چونڊيل نمائندي جو لھجو تيز ٿي ويو.
”ٽي ايم او سان به مليا آهيون، پر ....!“
”پر، ڇا ....؟“
”هو اوهان جو ئي رکرايل آهي. اسان جي ته ٻُڌي ئي نٿو، پوءِ اسين ڪنھن کي شڪايت ڪريون؟“
”ٺيڪ آهي، بابا....! شھر منھنجو آهي، توهان به منھنجا ڀائر آهيو.“ هن جو لھجو تبديل ٿيڻ لڳو.
”سائين ڪوشش وٺي، شھر جو اهم مسئلو حل ڪرايو.“ وفد جي هڪ ميمبر کيس ٻانهون ٻڌي چيو.
”ٺيڪ آهي، بابا ....! ڪجهه ڪريون ٿا. توهان جا مسئلا اسين حل نه ڪنداسين، ته ٻيو ڪير حل ڪندو؟“
”سائين، وري به پارت اٿوَ.“
”توهان دلجاءِ ڪريو، سڀاڻي تائين توهان کي رزلٽ ملندي.“
هن گهنٽي جو بٽڻ دٻايو، ته ماستر شمن ذري گهٽ ڊوڙندو، ڪمري ۾ داخل ٿيو. بابا، انهيءَ ٽي ايم او کي رات ڏهين وڳي گهرائي وٺ. ميٽنگ تان موٽي ساڻس هڪ هڪاڻي ٿو ڪريان.“ هن ڪاوڙ مان چيو.
”جي، بابا سائين....!“ ماستر شمن ٻئي هٿ سيني تي رکي وراڻيو.
”مھرباني سائين! توهان جا لک ٿورا.“ زاهد وراڻيو.
رات ڏهين وڳي ٽي ايم او، سھڪندو چونڊيل نمائندي جي بنگلي تي پھتو، ته چونڊيل نمائندي جي خاص ماڻهوءَ کيس ساڻ ڪري، هڪ ڪمري ۾ وٺي آيو.
”خير ته آهي؟ صاحب ڪُمھلو گهرايو آهي؟“ ٽي ايم او ڪرسيءَ تي ويھندي چيو.
”ماٺ اٿئي ڀلي. صاحب توتي ڏاڍو ڪاوڙيل آهي.“
”ڇو، خيرُ ته آهي؟“
”صبح شهرين جو وفد، تنھنجي شڪايت کڻي آيو هو.“
”پوءِ ڇا ڪرڻ گهرجي؟“ ٽي ايم او کانئس صلاح وٺڻ لاءِ چيو.
”صبر ۽ هيٺاهينءَ کان ڪم وٺجو. ڌڻي چڱائي ڪندو.“
”پنجاهه هزار مھيني ۾ تون به ته ڀتو وٺين ٿو. ڏکي مھل ۾ ڪجهه ته تون به ڪلهو هڻاءِ نه....!“
”ها، ها،.... ڇونه؟ تون دل نه لاههِ.“
ٽي ايم او، چونڊيل نمائندي جي ڪمري ۾ داخل ٿيو، ته ڊوڙي ٻئي هٿ سندس پيرن تي وڃي رکيائين. چونڊيل نمائندي سندس نوڙت کي نظرانداز ڪندي ڪاوڙ مان چيو،
”تنھنجون شڪايتون وڌي ويون آهن. تون ڪم نٿو هلائي سگهين ته پوءِ ٽپڙ ٻڌ، ته مان ڪو ٻيو ٽي ايم او آڻيان.“
”سائين....! غلطيءَ جي معافي ملي. ٻيھر شڪايت نه ايندي.“
”تنھنجي پوسٽنگ مون ڪيڏي جهيڙي سان ڪرائي هئي. ان کان سواءِ تنھنجي بجيٽ به وڌائي ٻيڻي ڪرائي اٿم. ترقياتي ڪمن لاءِ ڌار فنڊ وٺي ڏنا اٿم، پوءِ به تنھنجي ڪارڪردگي ٻُڙي آهي.“
”سائين، توهان جا احسان آهن.“
”اسان جي نرميءَ جو غلط فائدو پيو وٺين. تون وڃي سگهي ٿو.“
چونڊيل نمائندي جو پارو چڙهيل هو. هن چونڊيل نمائندي ۽ خاص ماڻهوءَ ڏانھن ڏٺو، جيڪو هن مھل تائين خاموش هو. هن کيس ڪنڌ ۾ اشاري سان ڪجهه چيو ۽ ٽي ايم او ٻاهر نڪري ويو. ڪمري ۾ چونڊيل نمائندي ۽ سندس خاص ماڻهو رهجي ويا.
”بابا، هن غريب جي ٻار تي ايتري ڪاوڙ....؟“
”آهي ئي نڪمو، نامراد....!“
”بابا....! هُو به آخر ڪيڏانھن وڃي؟“
”ڇو....؟“
”بابا، ڏسو نه....! هر مھيني پنجاهه هزار مون کي ڏئي، اوهان جي بنگلي جو سمورو خرچ ڀري، صحافين کي منٿليون ڏئي، پارٽيءَ جي مقامي اڳواڻن کان وٺي ڪارڪنن تائين سمورن کي ماهوار خرچ ڏئي. ان کان سواءِ سائين جن، سوئيپر طور پنھنجا سئو کن ماڻهو ڪچا ڀرتي ڪرايا آهن، انهن کي بنا ڊيوٽي پگهارون ڏئي. ان کان سواءِ ٻيون ننڍيون وڏيون بيگرون ڌار آهن. “
”هو پاڻ به ته پيٽ ڀري ان مان کائي ٿو.“
”بابا، ايترو ڪجهه ڪرڻ کانپوءِ، هو به ته ڪجهه لھڻي ٿو نه.....؟“
”اڇو منھن وڃي ڪري، پر گهٽ ۾ گهٽ شڪايت ته نه اچي.“
”بابا....! اوهان به بادشاهه آهيو.“
”اڙي، ڇو.....؟ ڇا مطلب؟“
”بابا، ڏسو نه..... سنڌ جو ڪھڙو شھر آهي، جيڪو کير جو ڌوتل آهي. شڪايتون ته ٿينديون رهنديون آهن.“
”ها، پر پوءِ به .....!“
”ٺيڪ آهي، بابا....! شڪايت جو ازالو ٿيندو.“
چونڊيل نمائندو ڪا ورندي ڏئي، دروازو کليو، نوڪر چانهه ٽري ۾ کڻي ڪمري ۾ داخل ٿيو. ٽيبل تي ٽري رکي واپس هليو ويو. خاص ماڻهوءَ چانهه جي سرڪ ڀريندي چيو.
”بابا....!“
”هون....!“
”توهان جي ننڍڙي اسڪول لاءِ نئين گاڏي لاءِ ضد ڪيو پئي نه......؟“
”ها، دادلو پٽ آهي، انگل ته ضرور ڪندو، نه ....!“
”بابا، سمجهو، ته ننڍي صاحب جي فرمائش پوري ٿي وئي.“
”اهو ڪيئن؟“
”بابا، ترن جو تيل ترن مان ئي نڪرندو نه ....!“
چونديل نمائندي جي چھري تي مُرڪ گھري ٿي وئي.

**