صوفي محمد کان حقانيءَ تائين: ڳالهيون پنهنجن سان
قبائلي علائقن ۾ جتي انتهاپسند گروهن ۽ دهشتگرد ٽولن جو اثر رسوخ آهي، اتي اها ڳالهه پڌري پٽ پئي آهي ته دهشت سٽيل علائقن ۾ اتان جو امن پسند شهري پنهنجو اثر رسوخ وڃائي ويٺو آهي. عام ماڻهو دهشتگردن وٽ يرغمال بڻيل آهي. حڪومت جا حامي سوين قبائلي سردار ۽ ملڪ يا ته جنگجوئن هٿان مارجي چڪا آهن يا وري هنن وٽ اها طاقت يا آوا ز نه رهيو آهي، جنهن سان هو پنهنجي رٽ قائم ڪري سگهن. ان ڪري اها ڳالهه واضح آهي ته جنهن جو اتي ڪنٽرول آهي. ڳالهيون انهن سان ئي ڪيون وين ديون.
ملڪي اسٽيبلشمينٽ پنهنجي ئي پيدا ڪيل ويڙهاڪ گروپن سان هن کان اڳ به رابطا ڪيا آهن. جڏهن به عالمي دٻاءُ وڌندو آھي يا پنهنجا ئي ڌاڳي ڦيڻي ۾ نه رهندا آهن ته انهن کي ڪنهن ن ´ ڪنهن طرح ٻيهر پنهنجي اثر رسوخ هيٺ آڻڻ جي ڪوشش ڪئي ويند ي آهي. ملڪ جي اترين قبائلي علائقن ۾ بغاوت جي شروعات 2 0 0 2 ع کان ٿي. ان ئي وقت کان حڪومت ڪيترائي ڀيرا مختلف پاڪستاني طالبان اڳواڻن سان امن معاهدا ڪيا. شروعات ۾ ڏکڻ وزيرستان ۾ نيڪ محمد جي گروپ سان معاهدو ڪيو ويو ۽ بعد ۾ وري 5 0 0 2 ع ۾ ڏکڻ وزيرستان جي محسود علائقي ۾ بيت ا• محسود سان معاهدو ڪيو ويو. جيڪو سرادوغا معاهدي هيٺ مشهور ٿيو. ان کانسواءِ سوات ۾ صوفي محمد سان امن معاهدو ڪري ان جا ڪيترائي ڏکيا شرط مڃيا ويا ۽ سوات جو علائقو عملي طور تي صوفي محمد کي تحفي طور ڏنو ويو. جتي هن پنهنجي ”شريعت“ لاڳو ڪئي.
سوات ۾ صوفي محمد سان معاهدي جي پارليامينٽ مان توثيق به ڪرائي وئي. ملڪ ۾ وڏا شادمانه ڪيا ويا. شريعت جي نفاذ تي هڪ ٻئي کي مبارڪون ڏنيون ويون. پر ان معاهدي جو نتيجو جي ئن سوات جي شهرين ڀوڳيو، ان جو اندازو اسلام اباد جي محلن ۾ ويٺل لڳائي نه ٿا سگهن. نام نهاد شريعت جي نانءُ تي سوات ۾ ج ´نگ جو قانون لاڳو ڪيو ويو، عورتن کان سمورا انساني حق ۽ آزاديون کسيون ويون، ڇوڪرين جا اسڪول بند ڪرايا ويا يا بم ڌماڪن سان اڏايا ويا. معصوم عورتن کي مردن جي ميڙاڪن ۾ اونڌو ليٽائي ٽنگون پڪڙي ڪوڙا هنيا ويا. ميڊيا تي آيل اهڙن منظرن سڄي دنيا ۾ پاڪستان جي عزت ۽ ناموس کي داءَ تي لڳائي ڇڏي و. صوفي محمد پارليامينٽ، جمهوري ادارن ۽ اعليٰ عدليه بابت ع قل کان وانجهيل قسم جون فتوائون جاري ڪيون. بنياد پرست ۽ انتهاپسند گروپ سان امن جي نالي تي ٺاهه سڄي ملڪ جي معصوم ما ±هن جو ساهه مٺ ۾ ڪري ڇڏيو. جنگجو گروهه طرفان امن معاهدي ک ي بنياد بڻائي سڄي ملڪ کي بندوق جي زور تي ختم ڪرڻ لاءِ لشڪر ڪشي ڪئي وئي.
هاڻي به جڏهن امن جي نالي تي ”پنهنجن سان“ ڳالهيون ڪرڻ جو اعلان ڪيو ويو آهي ته پاڪستان جي ڪنڊ ڪڙڇ ۾ رهندڙ معصوم ماڻهن جو ساهه مٺ ۾ اچي ويو آهي. ڇاڪاڻ ته هنن کي صوفي محمد سان ٺاهه ۽ ان جي ”نام نهاد شريعت“ جا سور ساريا پيا آهن. حڪومت جڏهن ”پنهنجن سان“ ڳالهيون ڪرڻ جي ڳالهه پئي ڪري ته ان جو منطقي نتيجو انهن سان ٺاهه جي صورت ۾ نڪرندو. دهشتگردن ۽ بنياد پرستن کي رعايتون ڏيڻيون پونديون. سندن م طالبا مڃڻا پوندا. ڇاڪاڻ ته ڳالهين لاءِ جنگجو گروپ نه پر حڪو ¯ت اڳڀرائي ڪري رهي آهي. سوات، مالا ڪنڊ، اتر ۽ ڏکڻ وزيرستان ۾ ويٺل ”پنهنجا“ جيڪڏهن ڪمزور هجن ها ته ڳالهيون ڪرڻ سندن مجبوري هجي ها. ان ڪري اها ڳالهه پڌري پئي آهي ته ڪمزور ڌر ئي قرباني ڏيندي آهي. ملڪ جا ماڻهو پريشاني ۾ مبتلا ٿي ويا آهن ته حڪومت هن ڀيري ”پنهنجن“ کي ڪهڙن ڪهڙن علائقن جو مالڪ ۽ مختيار بڻائيندي ۽ کين قرباني جي ايندڙ عيد لاءِ ڪيترا ٻڪرا تحفي طور ڏيندي .
(ڇپيل: روزاني سنڌ، حيدرآباد، 27 آڪٽوبر 2011ع)