الطاف شيخ ڪارنر

خبرون کيڙائن جون

الطاف شيخ اٽڪل  پندرهن سال کن دنيا جي مختلف سمنڊن ۽ بندرگاهن ۾جهاز هلائڻ بعد اٺ سال کن ملائيشيا جي شھر ملاڪا ۾ مئرين اڪيڊمي ۾ جھازن جي “ڪئڊٽن،  انجنيئرن ۽  ڪئپٽنن کي پڙهايائين.  هن ڪتاب  (خبرون کيڙائن جون)  جا گهڻا تڻا ليک ملاڪا (ملائيشيا)  وارن ڏينھن جون يادون آهن. ڪتاب ۾ ليکڪ ملائيشيا جي اهم ماڳن، مڪانن، هنڌن جو ذڪر نھايت سھڻي پيرايي ۾ معلوماتي مواد سان درج ڪيو آهي.

  • 4.5/5.0
  • 2
  • 1
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book خبرون کيڙائن جون

عورتن ۽ مردن جون ڄمارون

پنڌرهن ڏينهن جو هڪ ڪورس اسان جهازن جي چيف انجنيئرن ۽ ڪئپٽنن لاءِ رکيو ويو جنهن ۾ نئشنل يونيورسٽي آف ملائيشيا (جيڪا ملئي زبان ۾ يونيورسٽي ڪَبنگساآن ملائيشيا سڏجي ٿي)، UKMجي ايڊيوڪيشن ڊپارٽمينٽ جي مختلف پروفيسرن اسان کي سٺو ماستر ٿي پڙهائڻ لاءِ مختلف عنوانن تي ليڪچر ڏنا. جهڙوڪ: گروپ ٽيچنگ، رهنمائي ۽ صلاح مشورو (Counselling)، شاگرد جو بئڪ گرائونڊ معلوم ڪرڻ جي اهميت، ليڪچر ڏيڻ ۽ ٺاهڻ جو طريقو، وغيره وغيره. اهو ان ڪري ته جيئن اسان، جيڪي جهاز ته کڻي سٺو هلائيندا هونداسين پر هاڻ هتي جي جهاز ران اڪيڊمي ۾ ماستر ٿي، سٺو پڙهائڻ جو آرٽ پڻ سکي سگھون. يعني ان ڪورس ۾ اسان ويهارو کن جهونا جهازي ”شاگرد“ ٿي ويٺاسين، جيتوڻيڪ عمر جي لحاظ کان ان ڪورس ۾ اسان جا استاد اسان کان ننڍا هئا.
تحقيقاتي ۽ تعليماتي ليڪچرن جي وچ وچ ۾ ڪنهن ڪنهن پروفيسر اسان Sailors (جهازين) کي ڪو چرچو ڀوڳ پڻ ٻڌايو ٿي-جيتوڻيڪ ٻڌائڻ اسان کي کتو ٿي. آخر ۾ نيٺ ٿيو به ائين ئي. موٽ ۾ اسان مان به ڪنهن نه ڪنهن همراهه اٿي ان ئي Wave - Length ۽ فضا جي ڳالهه ٻڌائي ٿي.
نئشنل يونيورسٽي آف ملائيشيا (UKM) جي پروفيسر محمد جفنيءَ چيو شادي هر عورت سان ڪجي، پر ان سان هرگز نه جيڪا ڪنهن ميوزيم ۾ ڪم ڪندي هجي.
“ڇو ڀلا؟” ڪنهن جهازي شاگرد پڇيو.
“ڇو! ان ڪري جو ميوزيم ۾ جنهن به شيءِ کي کڻي هٿ لاءِ ته Don’t Touch ڇهو نه، ڇهو نه جي رڙ ڪندي ڪندي جڏهن گھر پهچندي ته ساڳي رڙ مڙس تي به ڪندي هوندي.” مڙس رڳو هٿ رکندو هوندس ته وات مان نڪري ويندو هوندس ڊونٽ ٽچ!“
سڀ کلڻ لڳا.
انڊونيشيا جي ڪئپٽن صبردين چيو هڪ ٻي نوڪري واري عورت سان به شادي نه ڪجي.
“ماسترياڻي ڇا؟” اسان ۽ پروفيسر ڌُڪا هڻڻ شروع ڪيا.
“نه.”
“ڀلا ڊاڪٽرياڻي؟”
“نه!”
“نرس؟” مئجسٽريٽ؟” ڳائڻي؟”
“نه. نه. نه.”
“ڀلا ڪير ؟”
“ڪسٽم آفيسرياڻي.” ڪئپٽن صبردين آخر ٻڌايو.
“اهو ڀلا ڪيئن؟” اسان پڇيس.
“اهو هينءَ،” ڪئپٽن صبردين پنهنجي عينڪ صاف ڪندي ڄڻ راز جي ڳالهه ٻڌائي، “ته ڪسٽم آفيسرياڻي هر ماڻهوءَ کي چوندي وتندي آهي Please Open مهرباني ڪري پنهنجا ٽپڙ کول. ايئرپورٽ يا بندرگاهه تي سڄو ڏينهن سندس اهو ئي ڪم هوندو آهي_ ماڻهن کي سامان کولڻ لاءِ چوڻ.”
انڊيا جي ڪئپٽن موهندرا چيو: “آئون به ڪجھه چوڻ چاهيان ٿو.” سنگاپور جي چيف انجنيئر دائود چيو: “مهرباني ڪري ڪلارڪ عورت لاءِ ڪجھه نه چئجانءِ جو منهني زال ڪلارڪ آهي.”
“نه آئون عورتن جي خلاف ڳالهائڻ نٿو چاهيان.” ڪئپٽن موهندرا چيو، “آئون اهو ٻڌائڻ چاهيان ٿو ته عورت لاءِ آئيڊيل مڙس ڪهڙو آهي؟”
پروفيسر؟ نه.
جھازي؟ نه.
ڊاڪٽر، انجنيئر؟ نه.
پائليٽ، جج، پوليس وارو؟ .... نه.
“ٻڌو، آرڪالاجسٽ”، ڪئپٽن موهندرا چيو، “آرڪالاجسٽ- جھونيون شيون ڳولڻ ۽ انهن کي سانڍڻ واري جي زال جيئن جيئن پوڙهي ٿيندي ويندي تيئن تيئن هن کي وڻڻ لڳندي.”
Micro۽ Macro ٽيچنگ دوران هرهڪ کي ڪنهن عنوان تي ڏهن منٽن جو ليڪچر ڏيڻو هو جنهن جي وي سي آر ذريعي فلم ڪڍي پوءِ ان کي Replay ڪري پڙهائيندڙ جي اوڻاين تي هڪ ملئيءَ پروفيسرياڻيءَ کي ٽيڪا ٽپڻي ڪرڻي هئي، جيڪا مائڪرو ۽ مئڪرو ٽيچنگ ۾ ماهر هئي ۽ آمريڪا مان ان سبجيڪٽ تي پي. ايڇ. ڊي ڪري آئي هئي.
اسان سڀني پنهنجي جهازي عنوانن تي ڳالهايو. ملئي ڪئپٽن عمر بن ترسائيءَ ماحول کي خوشگوار بڻائڻ لاءِ ٽيڪنيڪل سبجيڪٽ بدران هڪ مزاحيه عنوان کنيو_ عورت جون مختلف وهيون.
هن ٻڌايو ته عورت چوڏهن کان ارڙهن سالن تائين آفريڪا کنڊ وانگر ورجن آهي. ڪٿان ڪٿان ڪا ٿورو گھڻو ڇهيل کڻي هجي.
19 کان 26 سالن تائين هوءَ آسٽريليا کنڊ وانگر تمام گھڻو ڊيولپڊ آهي. سندس جبل ۽ ماٿريون تمام گھڻيون نمايان آهن.
27 کان 35 سالن تائين هوءَ آمريڪا وانگر تمام گھڻو ٽيڪنيڪل ۽ ائڊوانسڊ آهي.
36 کان 45 سالن تائين هوءَ ايشيا کنڊ وانگر اڃا به گرم آهي.
46 کان 55 سالن تائين هوءَ يورپ کنڊ وانگر آهي. جنهن جا ڪجھه حصا وڻندڙ آهن.
۽ پوءِ 56 کان اڳتي هوءَ ائنٽارڪٽڪا کنڊ آهي. هر هڪ کي ان جي موجودگيءَ جو ته علم آهي پر ڪو به سندس ويجھو وڃڻ نٿو چاهي.
ڪئپٽن عمر جو مٿيون ليڪچر ٻڌي نه فقط اسين مرد جهازي پر پروفيسرياڻي به محضوظ ٿي_ جيڪا اسان سڀني کان عمر ۾ ننڍي هئي. ويجھڙائيءَ ۾ سندس شادي ٿي هئي. کلي چيائين:
“منهنجي مڙس کي عورت جون اهي وهيون نه ٻڌائجو.”
سريلنڪا جي ڪئپٽن مانيڪ رڍرا چيو: “اهي ته ٿيون عورتن جون وهيون، مرد جي وهين جي خبر اٿانوَ؟”
“اهي ست ڄمارون آهن جنهن ۾ هو پهرين ننڍڙو ٻار آهي. پوءِ ڇوڪرو ٿو ٿئي، پوءِ نوجوان...” ڪنهن چيو.
“نه نه. مرد جي زندگيءَ جا فقط ٽي دور ٿيندا آهن:
هڪ ٽراءِ ويڪلي
ٻيو ٽراءِ ويڪلي
ٽيون ٽراءِ ويڪلي.”
سڀني وٺي گوڙ ڪيو ته اها ڪهڙي بڪواس آهي. ڪئپٽن مانيڪ چيو: “ائين سمجھه ۾ نه ايندو، ترسو ته بورڊ تي انگريزيِءَ ۾ لکان” ۽ پوءِ چاڪ کڻي هن بورڊ تي لکيو:
مرد جو پهريون دور Tri – Weekly آهي. معنيٰ هفتي ۾ ٽي دفعا. ۽ ٻيو دور هفتي ۾Try - Weekly آهي معنيٰ هو هر هفتي ڪوشش ڪري ٿو ۽ ٽيون ۽ آخري دور Try – weakly آهي يعني هن جي ڪوشش تي ڪمزوري ڇانيل رهي ٿي.