مختلف موضوع

دادلو درياهه

هي ڪتاب ”دادلو درياهه“ سنڌو درياهه بابت هڪ منفرد ڪتاب آهي، جنهن جو ليکڪ فقير الله بچايو لغاري آهي. هو لکي ٿو:
”درياهه تي لکندي هانءَ ٿو هڄي، وياڪل نيڻن سان درياهه ڏانهن پيو نهاريان. ان درياهه جي ميري گپ جهڙي پاڻي جو واس وٺڻ ٿو چاهيان. ان درياهه سان منهنجو ازل جو انگ ۽ سنگ آهي، تنهن لاءِ رڳو پنهنجي محبوب دادلي درياهه جي پچار ڪري، پنهنجي من کي سرچائڻ لاءِ هي ڪجهه لکي رهيو آهيان.
درياهه شاهه جي جيتري ساراهه ڪجي، مداح پڙهجي سا ٿوري آهي. ڏاڍي سڪ ۽ صدق سان من ۾ شل! شاهن جي شاهه جي تات رهي. “
Title Cover of book دادلو درياهه

باب چوٿون : دادلي درياه جا آبي جانور

واڳو، سير، انڌي ٻلهڻ لڌڙو، ڪمي ڪڇون، ڏيڏر

اڳي جڏهن وڏيون ٻوڏيون ٿينديون هيون ته سياري جو به درياهن جي کوڙن ۾ واڳون، سِيسَر، ٻُلهڻيون، لُڌڙا رهندا به هئا ته واڌ ويجهه به ڪندا هئا. ليڪن ورهين کان درياه ۾ ٻوڏون نه ٿيڻ سبب مذڪوره جانور مارجي ويا، ڪي وڏيرن جي اوطاقن جا پڃرن ۾ زينت بڻيا. تان جو نسل ئي ختم ٿي ويو. هاڻي صرف ڪميون، ڪڇون ۽ ڏيڏر آهن. هاڻي ته ٽيڪنيڪل دور ۾ ڪڇون ۽ ڪمين جي عضون مان شايد ڪي قيمتي وکر ٺهن ٿا، تنهن ڪري مارين ڪمين ۽ ڪڇن تي به مار ماران ڪري ڇڏي آهي اهي به سڄي درياه ۾ ورلي ڏسڻ ۾ اچن ٿا. البته ڏيڏر ٻئي ڪلها وڙهندڙ جانور آهي. ٻوڏن ۾ پاڻي جو پياسي، دٻن ۽ ڍنڍن ۾ به گذارين. پر جي سوڪ ٿي وڃي ته زمين اندر ئي پنهنجو گهر ٺاهي وڌي ۽ ويجهي سگهي ٿو.