پنهنجي طرفان
اهو ناول هڪ آتم ڪهاڻي آهي، جيڪا ٻڌائي ميري ۽ لکي مون آهي. اڳ ۾ مختصر طور سندس ڪهاڻي تخليق پبلڪيشن جي چئن ڪتابن ۾ڏني هئي. پر اها مختصر هئي. ائين کڻي چوان ته ميري جي زندگيءَ تي جيڪو ناول پوءِ لکيو، انهيءَ جو ٽريلر هو خوش قسمتيءَ سان اهو ٽريلر پڙهندڙن تمام گهڻو پسند ڪيو ۽ پوءِ مون ميري جي سڄي زندگيءَ تي لکڻ جو سوچيو.
مون ميري کان سندس زندگيءَ جي پوري ڪهاڻي اڳ ۾ ٻڌي، پوءِ سڄي ڪهاڻي ميري جي زباني ٽيپ ڪيم. جيڪا اٽڪل ساڍن پنجن ڪلاڪن جي هئي.
هن ناول کي لکڻ ۾ مونکي پوڻا چار سال لڳي ويا. ميري پنهنجي زندگيءَ ۾ ننڍي ۾ ننڍو واقعو به مونکي پنهنجي زبان ۾ ٽيپ ڪرائي ڇڏيو هو، ميري کي ٻڌائڻ ۾ ته ڪا تڪليف نه ٿي، پر مونکي لکڻ ۾ ڏاڍي تڪليف ٿي ۽ سخت محنت ڪرڻي پئي. ڇو ته ميري ڪيتريون ئي ڳالهيون هڪ کان وڌيڪ دفعي ٻڌايون ڪٿي ڳالهه وسري ٿي ويس ۽ ڪڏهن اڳيان هلندي اوچتو پوئين وسريل ڳالهه ياد ٿي پئي ته اتي ئي وچ ۾ ٿي ٻڌايائين. منهنجي لاءِ پهريون ڏکيو مسئلو ته ٽيپ تان اتارڻ هو ٽيپ رڪارڊر کي گهڙي ريوائينڊ ۽ فارورڊ فاسٽ ڪري ٽيپ جا بٽڻ ئي ڍرا ٿي ويا.
منهنجي جاکوڙ کانپوءِ ميري جي زباني ٻڌايل ڪهاڻي ٽيپ تان پنن تي لاٿم انهيءَ کانپوءِ سڄي ڪهاڻي کي پڙهيم. ميري جيئن ته Eytempore ڪهاڻي ٻڌائي هئي. تنهنڪري ڪهاڻيءَ ۾ ربط ڪونه هو، تنهنڪري ٽيپ تان اتاريل ڪهاڻيءَ کي مون وري لکيو ته جيئن سڀئي ڪڙيون ڪڙين سان ملي بيهن جڏهن محسوس ڪيم ته هاڻي ڪهاڻيءَ ۾ تسلسل آهي ته پوءِ وري سڄي ڪهاڻيءَ کي فيئر ڪيم ۽ پڙهندڙن جي سهولت خاطر مختلف بابن ۾ ورهايم. ڪي باب ٽي ٽي، چار چار ڀيرا لکڻا پيا، ڇاڪاڻ ته مان مطمئن نه پي ٿيس.
اهو ٻڌائڻ ضروري ٿو سمجهان ته سڄي ڪهاڻي اهائي آهي، جيڪا ميري مونکي ٻڌائي آهي ۽ مون ڪوشش ڪري زبان ۾ لهجو به اهوئي رکيو آهي، جيڪو ميري ڪهاڻي ٻڌائڻ وقت ڪم آندو. البت تسلسل قائم رکڻ لاءِ، ڪٿي ڪٿي مون ڪهاڻيءَ کي گهٽايو يا وڌايو آهي.
ميري کي نڪو مان سنڌ جو جوڌو سپوت ٿو مڃان، نه ئي سندس ڪمن کي ساراهيان ٿو يا پٺڀرائي ڪريان ٿو. ميري جي ڪهاڻي مونکي دلچسپ محسوس ٿي ۽ سمجهيم ته پڙهندڙ به دلچسپي محسوس ڪندا تنهنڪري لکيم.
پر هڪ ڳالهه ضروري آهي ته ميرو ۽ ميري جهڙا ٻيا ڌاڙيل (اڪثر) پاڻ مرادو ڌاڙيل نه بڻيا آهن حالتون کين انهيءَ رستي ڏانهن وٺيو وڃن جيڪڏهن ميري کي بنا ڏوهه جي پوليس گرفتار نه ڪري ها. ميري جي ڀاڄائي غلط ڪم نه ڪري ها يا هڪ ڪمدار کيس ڪوڙَ ۾ نه ڦاسائي ها، ته شايد ميرو ڌاڙيل جي بدران فقط هڪڙو محنتي هاري هجي ها.
ميري جي ڪهاڻي ايئن آهي، جيئن ڪنهن به ڌاڙيل جي هوندي آهي. مونکي جنهن ڳالهه متاثر ڪيو اها هئي ميري جي سچائي ۽ جيل ۾ بهادري. ميري اها ثابت ڪيو آهي ته ڪمزور نه ٿيڻ گهرجي. بهادريءَ سان هر ڏاڍ کي جهڪائي سگهجي ٿو.
مون جيل ۾ وڏن وڏن ليڊرن کي به ڀاڙيو ٿيندي ڏٺو آهي. جن کي اي ڪلاس ايئرڪنڊيشنڊ ۽ هر سهولت مليل هئي پر سي ڪلاس ۾ ڪرمنل قيدي، ايڏي بهادري ۽ شانَ مانَ سان رهي ..... اهڙي بهادري گهٽ ماڻهن ۾ هوندي.
- طارق اشرف