شخصيتون ۽ خاڪا

حالات زندگي حضرت مولانا عبدالڪريم لغاري

هن ڪتاب ۾ حضرت مولانا عبدالڪريم لغاري رحمة الله عليه جي حالات زندگي، علمي، ادبي، اصلاحي، سماجي خدمتن جو سرسري جائزو پيش ڪيو ويو آهي.
Title Cover of book حالات زندگي حضرت مولانا عبدالڪريم لغاري

عام عادتون ۽ اخلاق:

عام ماڻهو سان سندن محبت ۽ همدردي وارو رويو رهيو. ترش روئي ۽ تلخي، منهن گهنجائي ملڻ جو ته، ڪڏهن موقعو به نه آيو. سندن خاص خوبين ۾ خاموشي، تواضع پسندي، ڪسر نفسي، صبر و تحمل، پرهيزگاري، نفس تي ضابطو، شڪر گذاري، پاڻ کي سڀني کان گهٽ سمجهڻ، گفتگو ۾ نماڻائي، نيازمندي، ڌيمو آواز، هر هڪ جي عزت افزائي، وڏي توڙي ننڍي سان شفقت ۽ محبت سندن خاص عادتون هيون. ڪجهه وقت اڳي مدرسي ۾ غسل خانا ٺهيل ڪونه هئا، سڀ شاگرد ۽ استاد هينڊ پمپ (نلڪي) تي ظاهر ظهور پيا وهنجندا هئا، پر پاڻ هميشه پاڻي جي بالٽي ڀري ڪنهن خالي ڪمري ۾ هليا ويندا هئا، جتي در دريون بند ڪري، گوڏ پائي وهنجي ڪپڙا مٽائي ٻاهر نڪرندا هئا. صحتمند رهڻ تائين پوري حياتي شلوار جو پانچو ايترو مٿي ڪونه ڪيائون جو سندن پير جي مرُيي کان مٿي بُڪي به ڏسي سگهجي. پنهنجي منهن اڪيلائي ۾ به مٿو اگهاڙو ڪري نه ويٺا. سخت گرمي ۾ پگهر اچڻ تي به پٽڪي بجاءِ مٿي تي ٽوال ويڙهيل هوندو هئن.
پوري زندگي ڪنهن به شاگرد يا معتقد کان نه زور ڏياريائون، نه ڪي مٿي تي تيل جي تري لڳرايائون، انهي کي سخت عيب سمجهندا هئا.
گهڻو ڪري ماڻهن سان ميل جول کين پسند ڪونه هوندي هئي، پر جيڪڏهن هو هلي ايندو هو ته ان سان خنده پيشاني سان ملي گهڙي کن ويهي ان جي ڳالهه ٻڌي سندس مسئلو حل ڪندا هئا. ڳالهه ٻولهه ڪندي ٻئي جي ڳالهه اڌ ۾ ڪونه ڪٽيندا هئا، بلڪه ان جي پوري ڳالهه ٻڌي پوءِ مناسب ۽ مختصر جواب ڏيندا هئا.
سندن رهائش واري ڪمري ۾ ڪانه ڪا ٻلي اچي رهندي هئي جنهن کي حضرت ابوهريره اصحابي وانگر کير پياري، کاڌو کارائي پيا پاليندا هئا. “پکي پکڻ، جيت جڙن لاءِ بچيل ماني جا ڀورا ڪري پليٽن ۾ رکي انهن کي کارائڻ کين ڏاڍو وڻندو هو.”
هر ماڻهو کي سندن نفسيات مطابق مخاطب ٿيندا هئا. ٻارن سان ٻاراڻي ٻولي ۾ ته وڏن سان سندن سمجهه آهر.
پاڻ خوش مزاج به هئا. ڪڏهن ڪڏهن ڪو ڀوڳ ۽ مذاق به ڪندا هئا. شاگردن سان بيحد شفقت هين. پنهنجي خاص رفقين، جماعت جي ساٿين جو بيحد احترام ۽ قدر ڪندا هئا. معمولي ماڻهوءَ کي به گهڻي عزت ڏيندا هئا. ڪنهن به سوالي کي خالي نه موٽايائون. مهمان نوازي ۽ سخاوت ته سندن نس نس ۾ سمايل هئي، ايثار ايترو جو پنهنجو کاڌو به ٻين کي ڏيئي، پاڻ رکي سکي تي گذارو ڪندا هئا. ڪتابن سان بي انتها محبت هين. فرمائيندا هئا ته، ابا! ڪتاب آهن علم جي بئنڪ، علم ته خدائي امانت ۽ خدا جي صفت آهي تنهن ڪري ڪنهن به ڪتاب جي بي ادبي نه ڪريو.