شخصيتون ۽ خاڪا

حالات زندگي حضرت مولانا عبدالڪريم لغاري

هن ڪتاب ۾ حضرت مولانا عبدالڪريم لغاري رحمة الله عليه جي حالات زندگي، علمي، ادبي، اصلاحي، سماجي خدمتن جو سرسري جائزو پيش ڪيو ويو آهي.
Title Cover of book حالات زندگي حضرت مولانا عبدالڪريم لغاري

تدفين

حضرت مولانا عبدالڪريم لغاري جن جي سفر آخرت جو آغاز ڇنڇر ڏينهن ظهر نماز بعد ٿيو. هزارين عقيدتمند، دوست، شاگرد، عزيز مائٽ، پاڙيسري، زندگي جي هر شعبي سان تعلق رکندڙ ماڻهو سندن جنازي واري قافلي ۾ شريڪ ٿيا، جن مان هر هڪ پروانن وانگر مٿن فدا ۽ ڪلهي ڪانڌي ٿيڻ لاءِ آتو هو، هزارين ماڻهو ڪلهي ڪانڌي به ٿيا ته وري هزارين ماڻهن کي فقط سندن جنازي واري ڏولي تي هٿ رکڻ جو به مشڪل سان موقعو مليو. جن ماڻهن جنازي جي ڏولي تي هٿ رکيو ٿي تن اها سعادت سمجهي پنهنجا هٿ چميا پئي. سندن مداحن جو اهو منظر نهايت رقت آميز هو جڏهن سندن جنازو مدرسي مان کڻي قبرستان ڏي نيو ٿي ويو. انهي وقت سندن عاشق اوڇنگارون ڏيئي روئي رهيا هئا. هر اک نه رڳو آلي هئي پر زارو قطار روئي رهي هئي. دل مان درد ڀريا آلاپ اٿي ويتر ويا ڪل من کي جهوري رهيا هئا.
اکين ڪين ڪيو، رت نه رنائون،
بيٺي ڏٺائون، ڦوڙائبا سپرين.
سندن جنازه نماز مولانا محمد اسماعيل مرحوم جي باغ ۾ راقم الحروف جي امامت ۾ پڙهي وئي، جنهن ۾ هزارين مسلمانن سان گڏ هندو به شريڪ ٿيا هئا. جنازه نماز کان فارغ ٿي سندن جنازو مسڻ وڏي جي مشهور قبرستان “عبدالله فقير” ڏي نيو ويو ۽ “حلقه ابرار” (چڱن جي چوياري) ۾ مولانا محمد اسماعيل جي پيراندي، آلين اکين، آهن ۽ سڏڪن سان سپرد خاڪ ڪيو ويو. ڪيترن عقيدتمندن سندن مزار مٿان گلن جون چادرون چاڙهي، گلن جي ورکا پئي ڪئي.
ٿي سگهي ٿو ته، تدفين کانپوءِ سندن اندر مان اهي التجا ڀريو الوداعي آواز نڪتو هجي ته،
ڌڙ ڏٽي ويا ڌوڙ ۾، باقي ڌڻي داني رهياس
پل اندر پوري وريا، پنهنجا پرايا اوچتا
(احمد ملاح)
آخر ۾ آئون منهنجي محترم مربي استاد مولانا عبدالڪريم بابت پنهنجي ذاتي راءِ ڏيئي مضمون ختم ڪندس ته، جيڪڏهن ڪو ملائڪ انساني روپ ۾ اچي دنيا ۾ رهي ها ته، يقيناً اهو مولاناعبدالڪريم جي گفتار ۽ ڪردار وارو هجي ها.
واقعي ملائڪ ته، انسان ٿي نه ٿو سگهي، پر انسانن ۾ مولانا عبدالڪريم هڪ ملائڪ ماڻهو هو، پر افسوس! بقول سانگي،
ويا دار دنيا مان نوبت وڄائي،
ملائڪ صفت مهربان ڪهڙا ڪهڙا