قسط 18
جڏهن ريگستاني واچوڙو جَھڪو ٿيو ته، هرڪو ان جاء ڏانهن ڏسي رهيو هو جتي ڪجھ وقت اڳ نِينگَرُ بيٺل هو. پر هاڻي هو اُتي موجود نه هو؛ هو ڇانوڻيء کان پريان هڪ پهريدار سپاهيء جي ڀر ۾ بيٺل هو.
ماڻهو سندس جادو ڏسي خوفزده ٿي ويا هئا. پر منجھن ٻه ماڻهو اهڙا هئا جيڪي مُرڪي رهيا هئا؛ هڪ ته ڪيمانگر هو، ڇاڪاڻ جو کيس پڪو معتقد ملي چُڪو هو، ۽ ٻيو هو سردار، ڇاڪاڻ جو کيس خدا جو شان سمجھ ۾ اچي ويو هو.
ٻئي ڏينهن، سردار نِينگَرَ ۽ ڪيمانگر جي وڏي ڌوم ڌام سان دعوت ڪئي ۽ سفر ۾ هڪ محافظ ٽولو پڻ هنن سان ساڻ موڪليو.
هنن سڄو ڏينهن سفر ڪيو. شام ڌاري هو هڪ اصلوڪي مِصري عيسائين جي خانقاهه وٽ پهتا. ڪيمانگر گھوڙي تان لٿو ۽ محافظن کي ڇانوڻي ڏانهن واپس ورڻ لاء چيائين.
“هاڻ هتان کا اڳتي توکي اڪيلي سفر ڪرڻو آهي، هتان کان احرامن تائين صرف ٽن ڪلاڪن جو فاصلو آهي.” ڪيمانگر نِينگَرَ کي چيو.
“ توهانجي مهرباني، توهان مونکي دنيا جي ٻولي سيکاري.” نِينگَرَ ڪيمانگر کي چيو.
“مون صرف توکي اهي ڳالهيو ياد ڏياريون جيڪي تون اڳي کان ڄاڻين پيو.”
ڪيمانگر خانقاهه جو در کڙڪايو ته ڪاري پوشاڪ ۾ هڪ سالڪ ٻاهر نڪتو. هنن ڪجھ دير پاڻ ۾ اتان جي اصلوڪي ٻولي ۾ ڳالهه ٻولهه ڪئي، جنهن کانپوء ڪيمانگر نِينگَرَ کي اندر هلڻ لاء چيو.
“مون کيس ڪجھ دير لاء سندس رڌڻو استعمال ڪرڻ لاء چيو آهي،” ڪيمانگر نِينگَرَ کي مُرڪندي چيو.
هو خانقاهه جي پويان هڪ رڌڻي ۾ ويا. ڪيمانگر باهه ٻاري، ۽ سالڪ کيس شيهي جو ٽڪڙو آڻي ڏنو، جيڪو ڪيمانگر هڪ لوهه جي ڪڙاهيء ۾ وڌو. جڏهن شيهو پاڻياٺ ۾ تبديل ٿيو ته، ڪيمانگر سندس کيسي مان ڦڪي رنگ جو عجيب ڀانت جو بيضو ڪڍيو. هن ان بيضي کي کُرچي وار جيترو سنهو ٽڪڙو ميڻ ۾ ويڙهي ڪڙاهيء ۾ وڌو جنهن ۾ رِجيل شيهو پيل هو.
ڪڙاهيء ۾ پيل مُرڪب جو رنگ رَتَ جهڙو ڳاڙهو ٿي ويو. ڪيمانگر ڪڙاهي باهه تان هٽائي ٿڌي ڪرڻ لاء رکي. ان دوران هو سالڪ سان قبيلائي جنگين جي بابت ڳالهائيندو رهيو.
“ آءٌ ڀائنيان ٿو ته اهي جنگيون اڃان ڳچ وقت لاء جاري رهنديون،” ڪيمانگر چيو.
سالڪ به ان ڳالهه تي خفي ٿيو. ڪيترائي قافلا غِزا وٽ جنگ ختم ٿيڻ جي انتظار ۾ ترسيل هئا. “ پر جيڪا خدا جي مرضي هوندي سو ئي ٿيندو،” سالڪ چيو.
“ بلڪل صحيح،” ڪيمانگر وراڻيو.
جڏهن ڪڙاهي ٿڌي ٿي ته سالڪ ۽ نِينگَرُ ان کي ڏسي دنگ رهجي ويا. شيهو ٿڌو ٿي ڪڙاهيء جي صورت وٺي چڪو هو، پاڻ هاڻ اهو شيهو نه رهيو هو، اهو سون بڻجي چڪو هو.
“ ڇا آءٌ اهو فن ڪڏهن سکي سگھندس؟” نِينگَرَ پڇيو.
“ اهو تنهنجي نه پر منهنجي تقدير ۾ لکيل هو، پر مون توکي صرف اهو ڏيکارڻ ٿي چاهيو ته اهو ممڪن آهي،” ڪيمانگر وراڻيو.
تنهن کانپوء هو خانقاهه جي دروازي تائين آيا. ڪيمانگر اُن سون جي ٿالهيء کي چئن حصن ۾ ورهايو.
“هي توهان لاء هت ايندڙ پانڌيئڙن سان سٺي خلوص سان پيش اچڻ جي لاء آهي،” ڪيمانگر هڪ حصو سالڪ کي ڏيندي چيو.
“ پر هي ته منهنجي ان حقير خلوص جو تمام وڏو مُلهه آهي،” سالڪ وراڻيو.
“ ائين نه چئو، ٿي سگھي ٿو ٻيهر توهانکي گھٽ ملي،” ڪيمانگر وراڻيو.
ڪيمانگر نِينگَرَ ڏانهن مُڙيو. “هي حصو تنهنجي ان نُقصان جو پورائو ڪرڻ لاء آهي جيڪو تو فوج جي سردار کي ڏنو.”
نِينگَرُ اهو چوڻ وارو هو ته، هي ته ان نُقصان کان سَرَسُ آهي جيڪو هن سردار کي ڏنو هو. پر هو چُپ رهيو، ڇاڪاڻ جو هن ڪيمانگر جي سالڪ سان ڪيل ڳالهه ٻڌي هئي.
“ ۽ هي حصو مون لاء آهي، ڇاڪاڻ جو مونکي ريگستان واپس ورڻو آهي، جتي قبيلائي جنگيون هلي رهيو آهن.” ڪيمانگر سون جي ٿالهيء هڪ حصو پاڻ وٽ رکندي چيو.
ڪيمانگر چوٿون حصو سالڪ جي حوالي ڪيو.
“جيڪڏهن کيس ڪڏهن گُهرج پئي ته هي حصو هن نِينگَرَ لاء آهي.”
“ پر آءٌ ته پنهنجو خزانو ڳولڻ جي نهايت ئي ويجھو آهيان،” نِينگَرَ چيو.
“مونکي پَڪَ آهي ته تون خزانو ڳولي وٺندي،” ڪيمانگر وراڻيو.
“ پوء هي چوٿون حصو مون لاء ڇو؟”
“ ڇاڪاڻ جو تو اڳ ۾ ئي ٻه ڀيرا پنهنجي جمع پونجي وڃائي ويٺو آهين. هڪ ڀيرو چور جي هٿان ۽ هڪ ڀيرو سردار جي هٿان. آءٌ پوڙهو ۽ وهمي آهيان، ۽ آءٌ پنهنجي پهاڪن تي يقين رکان ٿو. هڪ پهاڪو اهو آهي ته، هر اها ڳالهه يا حادثو جيڪو هڪ ڀيرو ٿي گذريو ٻيهر ڪڏهن به نه ٿيندو. پر هر اها ڳالهه يا حادثو جيڪو ٻه ڀيرا ٿي گذريو اهو ٽيون ڀيرو به ضرور ٿيندو.” ۽ تنهن کانپوء هو گھوڙن تي سوار ٿيا.
“ آءٌ توکي خوابن بابت هڪ قصو ٻڌائڻ چاهيان ٿو،” ڪيمانگر نِينگَرَ کي چيو.
نِينگَرَ پنهنجو گھوڙو سندس ويجھو آندو.
“ پراڻي روم جي ٽابيريس بادشاهه جي وقت ۾، اُتي هڪ نيڪ شخص رهندو هو، جنهن جا ٻه پُٽ هئا. هڪ فوج ۾ هو، جنهن کي سلطنت جي ڏورانهن علاقن ڏانهن موڪليو ويو هو. ٻيو پُٽ هڪ شاعر هو، جنهن جي عمده شاعريء جو پوري روم ۾ چرچو هو.
“ هڪ رات سندن پيء خواب ۾ هڪ فرشتو ڏٺو، جنهن کيس چيو ته تنهنجي هڪ پُٽ جا لفظ سدائين ياد رکيا ويندا ۽ پوري دنيا ۾ ايندڙ پيڙهين تائين ورجايا ويندا. هو جڏهن ننڊ مان جاڳيو ته شڪرگذاري منجھان روئڻ لڳو، ڇاڪاڻ جو زندگي مٿس اهڙو احسان ڪيو هو جو ڪنهن به پيء جي لاء اها ڳالهه فخر جهڙي ڳالهه هئي.”
ڪجھ ئي وقت کانپوء هو هڪ ٻار کي گاڏَي جي ٽَڪر کا بچائيندي پنهنجي جان ڏئي ويٺو. ۽ جيئين ته هن پنهنجي سموري حياتي ايمانداري ۽ ڀلائي ڪندي گذاري، تنهنڪري هو سڌو جنت ۾ ويو، جتي هو ساڳئي فرشتي سان مليو جيڪو سندس خواب ۾ آيو هو.
“ تون هڪ نيڪ انسان هئين، تون پنهنجي سموري حياتي بهترين نموني گذاري، ۽ توکي موت به وڏي مرتبي وارو مليو. تنهنڪري آءٌ تنهنجي ڪهڙي به خواهش پوري ڪري سگهان ٿو.” فرشتي کيس چيو.
“ منهنجي زندگي تمام بهترين گذري، جڏهن توهان منهنجي خواب ۾ آيئو، ته مونکي ائين لڳو ته مونکي پنهنجي سمورين ڪوششن جو ثمر ملي ويو، ڇاڪاڻ جو منهنجي پٽ جي شاعري ايندڙ پيڙهين تائين پڙهي ويندي. هاڻ مونکي پنهنجي لاء ڪنهن ٻي شيء جي طلب ناهي. ڪو به پيء پنهنجي ان اولاد جي نيڪ ناميء تي فخر محسوس ڪندو جنهن جي ننڍي هوندي هن سنڀار ڪئي، کيس پڙهايو لکايو ۽ کيس وڏو ڪيو. تنهنڪري مستقبل مان آءٌ هن جا بس ڪجھ لفظ ٻڌڻ چاهيندس.”
فرشتي سندس ڪنڌ تي هٿ رکيو ۽ هو ٻئي مستقبل ۾ هليا ويا. هو هزارين ماڻهن جي هڪ انبوهه ۾ اچي نڪتا، جيڪي هڪ عجيب ٻولي ڳالهائي رهيا هئا.
هو اهو ڏسي سرهائيء منجھان روئڻ لڳو.
“ مونکي خبر هئي ته منهنجي پٽ جا بيت لافاني آهن،” هن فرشتي کي روئندي چيو. “ ڇا توهان ٻڌائي سگھو ٿا ته هو منهنجي پٽ جو ڪهڙو بيت ورجائي رهيا آهن؟”
فرشتو سندس ويجھو آيو ۽ کيس آرام سان ڀر ۾ پيل هڪ بينچ تي وٺي ويهاريائين.
“ تنهنجو پٽ جيڪو شاعر هو، سندس بيت پوري روم ۾ تمام گھڻو مشهور هئا ۽ هر ڪنهن کي پسند به هئا، پر جڏهن ٽائيبيريس جي بادشاهي ختم ٿي ته سندس شاعري به ماڻهن کان وسرندي وئي. هي لفظ جيڪي تون ٻڌي رهيو آهين هي تنهنجي ان پٽ جا آهن جيڪو فوج ۾ هو.”
هن فرشتي کي حيرت منجھان ڏٺو.
“ تنهنجي پٽ کي ملڪ جي خدمت لاء ڏورانهن علائقن ۾ موڪليو ويو هو، جتي کيس روم جي فوجي لشڪر جي بهترين سپهه سالار جو خطاب مليو هو. هو ايماندار ۽ بهترين انسان هو. هڪ ڏينهن سندس هڪ ملازم بيماريء وگھي مرڻهارڪو ٿي پيو. تنهنجي پٽ کي هڪ يهودي پادريء جو ڏَس مليو جيڪو حڪيم هو، ۽ ان حڪيم کي ڪيترائي ڏينهن ڳولڻ کانپوء تنهنجي پٽ کي خبر پئي ته هو (نعوذ بالله) خدا جو پُٽ آهي. تنهنجو پٽ انهن سان به مليو جن جو هن حڪيم علاج ڪيو هو ۽ انهن تنهنجي پٽ کي سندس ڏات جي باري ۾ آگاهه ڪيو. تنهن کانپوء تنهنجي پٽ روم جي بهترين سپهه سالار هجڻ جي باوجود به ان جي عقيدي کي اختيار ڪري ورتو. ڪجھ ئي وقت کانپوء هو ان حڪيم وٽ پُڳو جنهنکي هو ڳولي رهيو هو. هن حڪيم سان سندس ملازم جي بيماريء جو ذڪر ڪيو ته پادري ساڻس گڏ وڃڻ لاء تيار ٿيو. تنهنجو پٽ پُخطي عقيدي وارو شخص هو ۽ کيس اهو يقين هو ته هو (نعوذ بالله) واقعي خدا جي پُٽ سان گڏ آهي.
“ تنهنجي پُٽ پادريء سان ڳالهه ٻولهه ۾ جيڪي ڪجھ کيس چيو سو وسارڻ جوڳو ناهي،” فرشتي چيو. “ هي آهن سندس لفظ، ‘اي خداوند، آءٌ ان قابل ئي ناهيان ته توهان منهنجي تڏي تي اچو. پر توهانجي صرف هڪ لفظ سان منهنجو ملازم ٺيڪ ٿي سگھي ٿو.”
ڪيمانگر نِينگَرَ کي چيو ته، “ڪير به ڀلي ڇا به ڪندو هجي، پر هر انسان دنيا جي تاريخ ۾ پنهنجو ڪردار ضرور ادا ڪري ٿو. ۽ عام طور تي اها کيس به خبر ناهي هوندي.”
نِينگَرُ مُشڪيو. کيس ڪڏهن به اهڙي ڀانت جو گُمان نه هو ته زندگيء جي بابت اهڙا سوال هڪ ريڍار جي لاء ڪهڙي اهميت رکن ٿا.
“ هاڻي موڪلاڻي آهي،” ڪيمانگر نِينگَرَ کي چيو.
نِينگَرَ پڻ ڪيمانگر کان موڪلايو.