هڪ قومي ڪردار
خاص طور تي سچل ڳوٺ ۾ هن وقت جيڪي راندين جو ميدان/ عيدگاھ، پارڪ موجوده لائبريري، مسجد ۽ اسپتال واري زمين تي وڏو مٽيءَ جو دڙو هو، جنهن تي ڪجھ قبائلي سردارن ۽ پوليس جي ملي ڀڳت سان 99 /1998ع ۾ مٽي کڻائي، ان تي قبضو ڪيو ته انهن سان مھاڏو اٽڪايوسين ته تمام وڏا جهيڙا ٿيا، جنهن دوران عنايت کٽياڻ تي مختلف وقتن تي ٻه ڪيس داخل ڪيا ويا، پر سندس گرفتاري کان اڳ ضمانتون ڪرايون ويون، پوءِ پارڪ تي سرڪاري ڪم ٿيڻ دوران ٽيون ڪيس داخل ڪري عنايت کٽياڻ ۽ گل محمد سومري کي پوليس وڏي اٽالي سان اچي يونين آفيس تان گرفتار به ڪري ويئي. ان وقت سچل ڳوٺ جون سڀ سياسي ۽ سماجي تنظيمون سچل ڳوٺ جي ايڪشن ڪميٽي ۽ سچل ڳوٺ ڊولپميٽ ڪميٽي ۾ گڏ هيون، جنهن ڪري ايس پي آفيس تي وڏو احتجاج ڪيو ويو ۽ سينئر دوستن جو وفد گورنر ھائوس تي پهتو ته گورنر صاحب ترت ايڪشن ورتو جنهن ڪري پوليس عنايت ۽ گل محمد کان معافي وٺي ساڳئي رات واپس سچل ڳوٺ پھچايو. سچل ڳوٺ جو مثالي دور هو. جنهن ۾ قومي ٻڌي جي طاقت سان فلاحي پلاٽ بچايا ويا.
عنايت کٽياڻ سان گڏ سائين زين شاهه جي اڳواڻي ۾ جيئي سنڌ محاذ ۾ گڏ ڪم ڪرڻ جو موقعو مليو. ان دوران به عنايت سان گهڻي هم آهنگي رهي. ان وقت آئون محاذ ضلعي اوڀر ڪراچي جو صدر ۽ عنايت کٽياڻ ڪراچي ڊويزن جو صدر هيو.
ان کانپوءِ جڏهن سنڌ يونائيٽيڊ پارٽي جو بنياد پيو ته آئون محاذ ڇڏي ايس يو پي ۾ شامل ٿيس ۽ ڪجهه عرصي بعد سائين زين شاهه سان گڏ عنايت به ايس يو پي ۾ شامل ٿيو. هڪ دفعو وري گڏ ڪم ڪرڻ جو موقعو مليو. SUP جي شروعاتي دور ۾ آئون ضلعي صدر ۽ عنايت ڊويزنل صدر رهيو ۽ پوءِ 2013ع کان 2019ع تائين آئون ڊويزنل صدر رهيس ۽ عنايت مرڪزي ڪميٽي جو ميمبر رهيو. ان سڄي عرصي ۾ پارٽي جي سمورن پروگرامن ۾ هميشه ٻانهن ٻيلي رهياسين.
آئون 2008ع، 2013ع ۽ 2018ع جي اليڪشن ۾ سچل ڳوٺ ڪراچي جي علائقي مان صوبائي سيٽ لاءِ پارٽي جي حڪم تي بيهندو رهيس. انهن ٽنهي اليڪشنن ۾ به عنايت کٽياڻ پاڻ ملهايو، هو ڏينهن رات گڏ مدد ۾ رهيو.
عنايت کٽياڻ تمام بهترين انسان، خلوص ڏيڻ وارو ماڻهو، يارن جو يار، خوش مذاج، ڪمٽمينٽ وارو، سٺو دوست آهي. منهنجو اڄ هن سان سياسي ۽ سماجي ڪمن سان گڏ ذاتي دوستي وارو تعلق به جڙي چڪو آهي. اڄ تائين سياسي ۽ سماجي طور تي به گڏ آهيون، عنايت هينئر به ڪراچي سوشل فورم (KSF) ۾ سينيئر نائب صدر جي حيثيت سان مون سميت سيد غلام شاهه، آصف بالادي، ڊاڪٽر حميد سبزوئي، محمد سچل وڌو، پنهل لاڙڪ ۽ ٻين دوستن سان گڏ ڪم ڪري رهيو آهي.
مانواري دوست عنايت کٽياڻ جي قومي سوچ هن کي سنڌ جي تاريخ سان دلچسپي وڌائي ۽ هن 2001ع ۾ ”سنڌ هسٽري اويئرنيس فورم“ جوڙي سنڌ جي تاريخ کي اجاڳر ڪرڻ ۽ سھيڙڻ جو ڪم به شروع ڪيو، فورم پاران مختلف محققن کان ڪراچي جي مختلف آبادين ۾ ليڪچر ڪرايا ۽ ”سنڌ سڀيتا“ جي نالي سان ٽماهي رسالو به ڪڍندو رهيو، جيڪو ڪجھ سالن کان پوءِ ڪن مجبورين سبب بند ٿي ويو، پر سندس مضمون مختلف اخبارن ۾ ڇپجندا رهيا آھن. سندس ٻه ڪتاب پڻ ڇپجي چڪا آھن، هي سندس ٽيون ڪتاب آھي. هي سڀ مضمون ”روزاني ايڪتا“ ۾ ڇپيا آھن، جن کي گهڻو ساراهيو ويو هو، ۽ مون به پڙھندي محسوس ڪيو آھي ته عنايت هرهڪ ماڳ تي وڃي مشاهدو ڪري ٿو ۽ پوءِ باريڪ بينيءَ سان ڪتابن جو مطالعو ڪري مختلف ليکڪن جا حوالا ڏئي ماڳن جي تاريخ ۽ تحقيق کي گهڻي ڊريگھ کان پاسو ڪري مختصر ۽ پُر اثر سفرنامي طور دلچسپ ڪري لکي ٿو، جنهن ڪري پڙھندڙ بور نه ٿو ٿئي ۽ سندس پڙھڻ لاءِ دلچسپي وڌي ٿي ۽ کيس تاريخي معلومات سان گڏ ان ماڳ تي وڃڻ جو رستو ۽ پتو به معلوم ٿئي ٿو. هي ڪتاب 13 مضمون تي مشتمل آھي.
1. ديبل ڀنڀور 2. جهم ڪوٽ 3. حيدر آباد جو ڪچو قلعو، 4. نئون ڪوٽ 5. شھيد هوش محمد شيدي 6. حر تحريڪ 7. دولھ دريا خان جي اوطاق 8. وسڪاري ۾ ٿر جو سير 9. ڪارونجهر ۾ تاريخي ماڳ 10. ڪاسبو ۽ ڀوڏيسر تلاءَ 11. پارڪر ۽ پاري ننگر 12. مٺي ۾ منفرد مندر 13. تاريخ جو گلدستو ڪارونجهر بچايو.
ڪجهه وڏا مضمون آھن، جيڪي اخبار ۾ قست وار ڇپيا، پهرين مضمون ڀنڀور/ ديبل، تفيصيلي تحقيق وارو آھي. ڇو ته هن لاءِ ليکڪن جا مختلف ۽ گهڻا رايا آھن، سڀن کي عنايت کٽياڻ وڏي محنت سان سھيڙي ڇيد ڪڍيو آھي، هن جديد تحقيق جون رپورٽو سڀن جي سامهون آڻي پنهنجي راءِ قائم ڪئي آھي. جنهن ڪري هي وڏو تحقيقي مضمون آھي. هن ۾ ڪافي ڪتابن جو وچور آھي. ٻيا به سڀ مضمون سنڌ جي سوين سالن جي تاريخ کي اجاڳر ڪن ٿا. جن مان اڪثر ماڳن جي عام طور تي ڪا سڃاڻپ ئي نه ٿي سگهي آھي. عنايت تحقيق ڪري انهن جي اصليت ۽ اهميت جي ڄاڻ ڏئي ڌرتيءَ سان پنهنجو عشق نڀائي ٿو. دعاڳو آھيون ته شال سدائين صحتمند رهي ۽ قومي جدوجھد سان ڳڏ سنڌ ڌرتي جي تاريخ کي اجاڳر ڪرڻ ۾ پنهنجو ڪردار نڀائيندو رهي.
محبوب علي عباسي
سي اي او
”ايڪتا“ ميڊيا گروپ