آيل اُن نہ وِسھان
یے راتیں یے موسم یے ہنسنا ہنسانا
جڳديش گل ۽ مُکڙيون وينا جي اڳيان ٽيبل تي اچي رکيا.
”وينا هي گل مون تو لاءِ آندا آهن. منھنجي دل گهريو چيم پنھنجي وينا لاءِ ڪجهہ کڻندو وڃان.“
”پر – هي تہ ڪنھن باغ منجهان پٽيل ٿا ڏسجن.“
”تو ڪيئن سمجهيو؟“ جڳديش، وينا کي پيار منجهان گهوريندي چيو.
وينا اٿي جڳديش جي قميص تان ٻوٽن جو هلڪو ۽ نامعلوم ڄارو ۽ مٽي ڪپڙن تان ڇنڊيندي چيو.
”هي ڏس تنھنجا ڪپڙا تنھنجي چور هجڻ جي شاهدي پيا ڀرين. دلين جي چوري ڪندي ڪندي تون سچ پچ ڌاڙيل ٿي پيو آهين.“
”سچ – وينا؟ وينا – تون پنھنجي مڌر آواز ۾ ڪو گيت ٻڌاءِ نہ!“ جڳديش ريڊئي کي بند ڪندي چيو.
پِيا ملڻ لاءِ وڃڻ ڏيو پِيا
من جي موج ۽ جڳ جي لڄ نڀايان
اڄ وينا کي گذريل پل ۽ ساعتون ياد اچي تڙپائي رهيون هيون.
جڏهن جڳديش کي بلڪل اچانڪ ڏٺو هئائين. تڏهن بہ هن ويٺي گيت جهونگاريو– هلي آ مٺڙا اَنڌري ۾ منھنجو من ٿو تڙپي.
ان وقت در کڙڪيو هو. وينا جو ڪلپنا سان فلم ڏسڻ جو پروگرام هو. وينا سمجهو هو تہ ڪلپنا آئي آهي، سو بنان پڇڻ جي هن در کوليو تہ سامھون هڪ اجنبيءَ کي بيٺل ڏٺائين. فل سوٽ پھريل هوس. چپن تي مرڪ. تڏهين وينا کان رڙ نڪري ويئي هئي.
”او – الا . . . !“ پر پوءِ جلد ئي پاڻ سنڀالي ورتو هئائين.
”توهين – ڪير آهيو؟ “
”ڪرشن ڪمار جو گهر آهي؟“ اجنبيءَ وينا جي سوال کي نظرانداز ڪندي پاڻ بہ سوال ڪيو.
”نہ هتي اسين هاڻي نوان مسواڙي آيا آهيون.“
”معاف – ڪجو مون اوهان کي تڪليف ڏني.“
”اٽ از آل رائيٽ“.
۽ پوءِ هو پرديسي هليو ويو هو.
ڪيترن ڏينھن پڄاڻا جڳديش کي هن ٻيو ڀيرو ادبي رهاڻ ۾ ڏٺو هو. چپ ۽ اُداس اکين ۾ويرانيون سمايل. تڏهن وينا کي ڪلپنا ٻڌايو تہ:
”هي ڪھاڻيڪار جڳديش آهي.“ تڏهن الائجي ڇو وينا پنھنجي دل جي گهري سمنڊ ۾ جڳديش لاءِ پيار محسوس ڪيو هو.
هڪ ڏينھن ڪاليج کان واپس ايندي جڳديش جي ڀيڻ ملي هئس. گرمين جا ساڙيندڙ ڏينھن هئا. رستا ويران لڳا پيا هئا. اڳيان هڪ ٻي ڇوڪري پئي وئي، جيڪا پڻ اڪيلي هئي. وينا خيال ڪيو ڇو نہ ٻئي گڏجي رهاڻ ڪندا وڃون. تڏهن وينا تڪڙا تڪڙا قدم کڻندي ڇوڪريءَ سان ملي.
”نمسڪار !“
”نمسڪار - !!“ هن بہ مرڪي جواب ڏنو شايد هوءَ بہ خوش ٿي هئي.
”مان وينا آهيان – ڪاليج ۾ بي. ايس. سي جو آخري سال اٿم.“
”مان بہ انھيءَ ڪاليج ۾ بي.اي جي آخري سال ۾ پڙهندي آهيان. ڪھاڻيڪار جڳديش جي ڀيڻ چمپا آهيان.“ گس هلندي جڳديش جي ڀيڻ وينا کان پڇيو.
”توهين ڪير آهيو ؟“
”انسان !“
”اهو تہ مان بہ ڏسان پئي پر اوهان جو ڌرم ڪھڙو آهي؟“
”انسانيت - !“
”تہ – پوءِ ائين سمجهان تہ اوهان ناستڪ آهيو، مون کي بي حد خوشي ٿي اوهان سان ملي، اوهان بہ اسان جا هم نظريہ آهيو.“
”ڪھڙو نظريوآهي، اوهان جو ؟“ وينا شرير مُرڪ مُرڪندي پڇيو.
”اهو ئي جيڪو اوهان جو آهي يعني سوشلسٽ“ ۽ پوءِ ٻئي پنھنجي گهر ڏانھن ويندڙ ڳلين ۾ هليون ويون هيون.
ڪاريون گهٽائون آڪاش مٿان وِکريل هيون. ٿڌي وڻندڙ هوا انگ انگ ۾ مستي ڀري ڇڏي هئي – ميگهہ ملھار جي ديوي پيرن ۾ پايل ٻڌي ڇم . . . . ڇم نچي رهي هئي. وينا دريءَ ۾ اچي ڪرسي وجهي ويٺي جهونگاريو –
آج سجن موہے انک لگالو جنم سفل ہوجائے
پریم سدھا اتنی برسادو، جگ جل تھل ہوجائے
مورے سانوریا
تڏهن جڳديش جي ڀيڻ آئي هئي.
”وينا – ڇا پئي ڪرين ؟“
”اوھہ – چمپا تون – اچ ويھہ!“ وينا ڇرڪ ڀريندي چيو.
”ڏاڍا ڪتاب پئي پڙهين – اسان کي بہ ڪجهہ ڏي“ چمپا، ٽيبل تان شاھہ جو رسالو کڻندي چيو.
”ٻڌاءِ ڪيئن اچڻ ٿيو آهي؟“
”ائين ئي – بس دل گهريو – تو کي ڏسڻ لاءِ هلي آيس – تو کي تہ ياد ڪا نہ پيس نہ بي رخي .“
”نہ ائين ڪونھي – هي هٿ ۾ ڇا کنيو اٿئي؟“
”ادا جو لکيل ڪتاب آهي تو لاءِ ڏنو اٿس .“
وينا ڪتاب وٺي نالو پڙهيو ”سياري سھہ رات جو؟“
اڄ الائي ڇو وينا تي گذريل ساعتن جي برکا ٿي هئي – تہ ڪيئن نہ جڳديش سان گڏجي، ڪينجهر ڍنڍ جي ڪناري تي ويھندي هئي – هو کيس پنھنجون لکيل ڪھاڻيون پڙهي ٻڌائيندو هو. شاھہ جا بيت ٻڌائيندو هو. ۽ وينا کيس مڌر آواز ۾ مٺڙا مٺڙا گيت ٻڌائيندي هئي.
اے بادِ صبا ذرا آہستہ چل
یہاں سوئے ہوئی ہے انارکلی. .... .
وينا جي آواز ۾ ڪيترو نہ رس ۽ سحر هوندو هو – ڪيئن نہ گڏجي ويھي برساتين ۾ ڳائيندا هئا.
متوالی جیا بھولے پیا ساتھ میرے چل
کرنا ہے تو کر پیار نہ ڈر۔ بیتی عمر نہ آئیگی
ارے پاگل ارے پاگل
دنیا ہے پڑی جان ہو بھری میری گلی ساتھ
مری چل۔۔۔۔ ارے پاگل ارے پاگل
پر اچانڪ وينا جي مرڪ مُرجهائجي ويئي هئي. ڪومل تن کي باھہ لڳي هئس. جڏهن وينا پنھنجي سھيلي ڪلپنا جي گهر ويئي هئي، تڏهن اتي ٽيبل تي هن جڳديش جو لکيل ڪتاب ڏٺو هو، وينا اڪير منجهان اهو ڪتاب کنيو، پھرين صفحي تي ڪلپنا لاءِ لکيل هو:
”منھنجي ڪلپنا!
تون منھنجي من مندر جي ديوي آهين. منھنجو ساھہ آهين پساھہ آهين. منھنجي اجڙيل دل جو گيت ۽ سنگيت آهين. پڄاري پنھنجي ديويءَ جي چرڻن لاءِ عقيدت جو گل ٿو پيش ڪري-جڳديش“
تڏهن وينا جي ڪارين اکين ڪڪرين مان لڙڪ لڙي پيا هئا – وينا کان سر ۽ سنگيت رسي ويا هئا ۽ پوءِ وينا ستت ئي پنھنجي پريت جو ماتم ڪرڻ لاءِ گهر هلي آئي هئي. سندس چپن کان مٺڙي سندر مرڪ موڪلائي ويئي هئي. تڏهن وينا جي چپن تي اڌورو ۽ ٽٽل گيت اچي ويو هو:
گیت کتنے گا چکی ہوں اد دکھی جگ کے لئے
آج رونے دو مجهے پل ایک اپنے لئے
وينا جي اڌوري ۽ زخميل جيون جا زخمي گيت ئي سندس سڀڪجهہ هئا.
(سنڌ رنگ پبليڪيشن حيدرآباد (سال ؟) ۾ ڇپيل)