شِڪار
ھڪڙي ڏينھن پنج اٺ ناسوري مليا، ۽ ھڪڙو ڏينھن شڪار لاءِ مقرر ڪيائون. انھيءَ سوداءَ ۾ وري وھم ۽ ويچار به وڏا ٿيندا آھن. چي، ڪو ندورو منھن نه پوي، شل ڪو گدڙ نه گڏجي، خالي وار نه وڃي، جمع نه ھجي. پر ڪئين ڀرم ۽ ڀولا خيال ۾ رکڻا ٿيندا آھن. وري دنيا ۾ ندورا ته ندورا، پر ڪي انھن جا به آقا. جو اھڙن جي شڪل ڏسڻ ته ٺھيو، پر صبح جو خدانخواسته، ڀلي ڀلائي ڪو نالو ڳنھي ته سڄو ڏينھن مانيءَ کان نرھ. حرام جو ڪٿي پاڻيءَ جو ڍڪ به نصيب ٿئي. ٻيو مڙيوئي خير! ٿيو ڀلو! سارو وقت ڌڪا ۽ ٿاٻا، ڄڻ ته ملائڪن روزي آسمان تي کڻي ورتي ۽ خواجه خضر پاڻيءَ تي پھرو بھاري ڇڏيو. اھڙي آقا سائينءَ کي به اسان مان ھڪ صلاح ھنئين. ھن ويچاري چيو ته شڪار تي منھنجو پکو ڪونھي ۽ جي مان ھلندو آھيان، ته شڪار نه لڳندو آھي. سو مونکي نه وٺي ھلو. مان شايد ڪباب ۾ ھڏي ٿيان. ڀلا اسان کي ڪھڙي خبر ته ھو ڪو ترڙ نڀاڳو ۽ چونڪ چنڊو آھي. اسان سمجھيو ته ھيترن ماڻھن جي مقابلي ۾ ھنجي نحوست ڇا ڪندي؟ سو مڇڏو ٿي بيٺاسين. چي، تنھنجا عذر بھانا ۽ نٽ نٽاءُ ڪو ٻڌنداسون؟ توکي ضرور ھلڻو پوندو.
خير! مقرر ڏينھن تي جان ڏسان ته نوڪر ٺھيئي ڪونه. معلوم ٿيو ته رات کان غائب آھي. ڀلا نيرن ڪيئن ٺھي؟ سوير ڪيئن نڪرون؟ الله الله ڪري پن منگ تي نوڪر گھرايوسين، جنھن سيون ٺاھيون ته نلو ڀت. خير سور پي، الله تو آھار ڪري ھلياسين. ھن اشراف وري به چتايو، پر اسان نفي واري ناڪار تي سندرو ٻڌي بيٺاسين. چي تنھنجو خيال ضرور ٽاريون ۽ وھم ڀلايون. پوءِ ته ھل ھلان. مجال جو ڪٿي پن به لڏي، ڳيرو به لاتي. زمين پٽ رکي آھي، نه کر نه پير. ڪسيون ڪورون ٽپندا، بت رھڙائيندا، ڪپڙا ڦاڙائيندا، سڙندا، پڄرندا، ڌوڪيندا ھلياسين. پر توبه! ٿڪا ماندا، اچي ڏينھن لڙيو. ايتري ۾ اسان مان ڪنھن ڪجھ ڏٺو. ماٺ ڪري بيٺاسين، ته ڪنھن چيو گدڙ! خار مان ھڪڙي بندوق سنئين ڪري ٺڪاءُ ڪڍايو. اسان سڀ ماٺ ۾، ڇا لاءِ ته جيسين پنھنجو ساھ نه منجھائبو، تيسين ٻئي جو ساھ ڪيئن وٺبو؟ بندوق ٻٽي ٻڌڻ ۾ آئي. سمجھيوسين ته سومٿ جو مٿو ڪپيوسين. سھدار اھڙو ڪريو، جو ڇڙي نه ھنيائين، ڊوڙندا وياسين، ته پريان ٻروچ لٺيون کنيو ڀڄندا ٿان اچن. مڄاڻ اھو گدڙ رنگ ڪتو ڪو انھن ٻروچن جو ھيو، جو مارجي پيو. پوءِ ته اسان سمجھيو ته خير ڪونھي. ھنن مجھولن سان ڪير پڄندو؟ گارين جا وسڪارا مچائي ڏنائون.ڪو ڪيڏانھن لنوين، ڪو ڪيڏانھن. ڪو ڇا چوي ڪو ڇا. پوءِ ته دم دلاسا ڏئي، دڙڪا دھمان ٻڌي، ۽ ڪجھ ڏئي جند ڇڏائي سين. ھو چون ته اسان جو ڪتو مينھن لھي. دستگير سنھن! ڇھ ويھون ته فلاڻي زميندار جون موٽايون سين. مرشد ۽ چڱن مٺن جي ميڙ موٽائي سين. نه نه ھي به کڻو. خير، ڪن ڇٻا ڪري، ٻڌو اڻ ٻڌو ڪري ھلياسين. بک ڇتو ڪتي وڌو ۽ اڃ ماندو. ھاڻي ته واءُ به واءُ شروع ٿيو. پوءِ ساڙ ۾ ساڙ. شڪار ته آھي شڪار. جو لڳو ته دل ٺار، نه بيڪار ۽ بيگار، بندوقون به بار، پنڌ ۾ بار، سور ۾ سور. اڳتي وڌياسين، ته پويان ڪنھن شي جو دئو نظر آيو. اڇائي پيو. ٻيلي آھن ته جھڙا سيھڙ جا ڪن!
ماٺ! بس بسم الله ڪري ڪو ھڻي ته ڪا چھر ڪريون. ” بک بڇڙو ٽول، داناءَ ديوانا ڪري.“ حرام به حلال ٿيو پوي. ڪنھن ڪپ ڪڍيو، ڪنھن ماچيس: ۽ ڪنھن ڪاٺيءَ لاءِ اک ڦيرائي. ايتري ۾ ٺڪاءُ ٿيو. ڊوڙندا وڃون، ته حيرت جي حد ئي نه لھ! ڏسون ته ڇا ڏسون! ھڪ پراڻي اڇي بوٽ جا پادر ڪنھن ٻوڙي ۾ ڦٽا ڪيا آھن. سڀني کان ٽھڪ نڪري ويو. پر اندر ۾ ته ھئا چاڪن جا چھڪ. سور پي اڳتي ھلياسين. اتي ان ھمراھ چيو ته ڏٺو منھنجي ڪرامت؟ ڪرامت ته نه چئو پر شامت! جيڪر ڪچو کائي وڃونس. پر گناھ ڪنھن جو؟ چيائين ته چڱو ٿيو جو ٿوري ۾ ڇٽا آھيو. ڪا وڏي چٽي نه پئي اٿو. اسان سمجھيوسين ته ھن کان وڌ ڇا ٿئي ھا، جو ھي مڙس اھڙي طرح للڪاري ٿو. اتي سج لاھو ٿيو. بس ڪجھ به ٿئي، بنا شڪار ڪئي مور نه ھلون. من ڪو چاڙھا ڪو لڳي! ايتري ۾ پريان ڪنھن ڪجھ ڏٺو. وڻن جي جھڳٽي ۾ ڪجھ دئو پيو. ڪنھن چيو ته اتي سھدار آھي. ڪنھن چيو ته ڪا بلا آھي جو پنن جو کڙڪو پيو ٻڌڻ ۾ اچي. سڄي ڏينھن جي ساڙ چيو، ته بس بندوق سڌي ڪر، ھٿ ٺار ۽ دڦ ۾ ھڻ. اسان مان ھڪ بندوق سنئين ڪري اڃا لب لبي کي ڇڪڻ وارو ھو ته ايتري ۾ھڪ ٻائو اٿي کڙو ٿيو، جو شايد جھنگ جي خيال آيو ھو. اڙي، تنھنجي ٻيڙي سائي ٿئي! ساھ وڃي پيرن ۾ پيو ۽ رت ڇڏائي ويو. خدا جا شڪرانا بجا آنداسين ۽ آقا سائين جي اڳيان سيس نوايوسين. پوءِ حرام، جو ڪنھن سان ڪو ڳالھائي. پيٽ ۾ بک، وات ۾ اڃ، بدن چور، دل ۾ خار. رڙھندا اچي گھر رسياسين ته اتي اسانجي ھڪ دوست رات جي مانيءَ لاءِ دعوت ڪئي ھئي. چيوسين، ته سڄي ڏينھن جي ڪسر وڃي ٿا ڪڍون. وڃون ته رڳي اسان جي دير ھئي. ڍاڪئان ڍڪيا رکيا ھئا. ڇا جو ھٿ ڌوئڻ، وڃي ويٺاسين. ڍاڪئان کوليون، ته رڳو ٺڪر ۽ ڀتر ۽ مٿان چٽڪيءَ تي ” اپريل فول “ لکيو پيو آھي.
بس، ” قھر درويش برجان درويش “ سور پي، اچي بکئي پيٽ گھر ڪرياسين.
يا الله! تون پنھنجن پيارن جي صدقي ڪو مندو منھن نه چاڙھ ۽ ساعت سولي ڪر.