ڏکين اکرن جي معنيٰ ۽ سمجهاڻي :
ڀُرٽ ـ ٿر ۽ راجستان هڪ جو مقامي گاه جيڪو ڪنڊيدار ۽ چُڀيندڙ هوندو آهي
مانئوٽ آبو ـ راجستان جو پهاڙي سلسلو جيڪو سنڌ جي گورک هل جي مشابهت رکي ٿو ۽ گرمين ۾ به ٿڌو رهي ٿو
اوڍڻ ـ چنري
گوڦڻ ـ ٻنيءَ مان جهار هڪلڻ لاءِ پري پري نقصان ڪندڙ پکي اُڏائڻ لاءِ استعمال ٿيندي آهي
گڍي ـ سنڌ جي شهر مٺي جي اوله خڌطرف واري تاريخي ڀٽ جو نالو
گڍ ـ قلعو
هُرمچ ـ ڀرت جو هڪ قسم
هنداڻو ـ ڇانهيون
ڀتوارڻ ـ ٻنيءَ ڏي ويل هارين لاءِ ماني کڻي ويندڙ عورت
رتن جي هوٽل ـ ڪاڪي رتن مالهي جي پُٽ ڪاڪي جهامن جي مٺيءَ ۾ موجود جهوپڙا هوٽل جيڪا مرحوم صادق فقير سميت اسان سڀني جو اجهو آهي ،
دادن جي ماڙي ـ اسان جي يارڙي شوڪت هنڱورجي جي والد ڪاڪي دادن جي ماڙي ، جنهن جو شمار مٺيءَ ويندڙ مهمانن جو اجهو آهي ، جتي صادق سان گڏجي ٽهڪ ڏبا هئا .
چتراسر ـ پارڪر جو ڳوٺ جتي هرڻن ۽ روجهن جو سدائين غير قانوني شڪار ٿيندو آهي ،
کوسو ـ چاچو مسڪين جهان خان کوسو ، ٿر جو هڪ عظيم ڪردار
روجهه ـ نيل ڳاءِ
آکو پايو ـ صحرا ۾ جڏهن برساتون ناهن پونديون تڏهن مقامي ٻارڙا گهر گهر وڃي سيڌو گڏ ڪندا آهن ، جيڪو پچائي خيرات ڪبي آهي ته جيئن برسات اچي .
تروڙي ـ ٿر جي مقامي ٻولي ڍاٽڪي ۾ ٽوڙي کي تروڙي اُچاربو آهي
اٽوڙو ـ پڪل سر جو ٽُڪر ، جنهن ۾ رسي ٻڌي ٻار گاڏي جيان پيا هلائيندا آهن
نوڙي ـ مقامي ٻوٽي کپ مان ٺاهيل رسي جو قسم
درهوڙي ـ ڊوڙي
ٻُڪڙ ـ ٻن ڀٽن جي پاڻ ۾ ميلاپ واري هنڌ
ويجاڙوـ ٻار
ڌورا ـ دڙا ، واريءَ جون ڀٽون
ڌوٻا ـ ٻُڪ
پپون ، ڪونڍير ، برسات کان پوءِ صحرائي سوغات يا ميوو
مالهاڻو ـ اسان جو اباڻو ڳوٺ مالڻهور ويڻا ٿرپارڪر
ڇوهوٽڻ ـ راجستان جو شهر جيڪو سنڌ جي نگرپارڪر ۽ ڪارونجهر جهڙو آهي
ڦينٽو ۽ تريٽو ـ ٿر ۽ راجستان جي ماڻهن جو لباس
مامو وشنو ـ ٿر جو عظيم ڪردار
جوڌاڻو ـ جوڌپور
امراڻو ـ عمرڪوٽ
ڍاٽي ـ ڍٽ جا ماڻهه
ڪاڇي ـ ڪڇ جا ماڻهو
حيدر ـ ٿر جو مقبول لوڪ ڳائڪ حيدر رند
ٻيجل ـ راجستان جو لوڪ ڳائڪ ٻيجل مهر
وينجهو ـ منهنجو پرائمري جو اُستاد محترم سائين وينجهراج سنگهه سوڍو صاحب ، جنهن جا لٺين جي زور تي ياد ڪرايل سبق جيڪي اڃان ياد آهن .
يونس ـ هاءَ اسڪول مٺيءَ جو اُستاد مرحوم سائين محمد يونس ساهڙ صاحب ،
مانو ـ منهنجو ڪلاسي دوست مانسنگه ڪرنسنگه سوڍو
نرسو ـ منهنجو يار ۽ ڪلاسي نرسنگهه سوڍو ، جيڪو پنهنجي پر ۾ هڪڙو وڏو ڪردار آهي ، جنهن تي وقت ساٿ ڏنو ته ڪڏهن الڳ ۽ تفيصيلي لکبو .
راجو ، سُنيو ، ديپو ـ ڊاڪٽر راجيش ، ڊاڪٽر سنيل ، ڊاڪٽر دليپ ، منهنجا ڪلاسي دوست
موڻابائو ـ ٿرپارڪر کي لڳندڙ راجستان جي سرحد تي واقعي انڊيا جي پهرين ريلوي اسٽيشن ، جتان هر هفتي هند کان سنڌ ڏي ايندڙ ۽ ويندڙ ريل گاڏي سوين ماڻهن کي هڪٻي سان ملائيندي ۽ ٽوڙيندي آهي
مڙهو ـ ٻن ڀٽن جي وچ وارو ميداني علائقو
خليل ـ منهنجو دوست ۽ سنڌ جو منفرد ۽ مقبول شاعر خليل ڪنڀار
ٽيج ۽ ڪانهوڙو ـ سانوڻ مند جا عورتن جا تهوار
کيجڙ ـ ڪنڊو ، ٿر جو وڻ
جاد ـ ياد
جيڏليون ـ هڪ جيڏيون ، سهيليون
لُوهَي ـ اُگهي
ولات ـ ولايت پرديس