17
”سردار مون فرنگين تي نظر رکي آهي هر روز ڏهه کان ٻارهن ڳاڙهي وردي واري هٿن ۾ بندوقون کنيو هٿان کان هوڏانهن پيا گهمندا آهن، سج لهڻ کان ٿورو اڳ هڪڙن جي جاءِ ٻيا ولارين ۽ رات ٽيان اچن، پر سڀئي ائين پيا هلندا آهن.“ اهو ٻڌي هوش محمد ۽ مير شير محمد هاڪاري ۾ ڪنڌ لوڏيو.
”اسان اوهان جي حڪم جي انتظار ۾ آهيون،“ ڪاڪا بلوچ نرم لهجي ۾ ڳالهايو، هوش محمد اٿي بيٺو ۽ ٻه قدم کنيائين، ٻئي هٿ چيلهه تي رکي چيائين:
”اوهان جو ڪهڙو خيال آهي، ڀاءُ شير محمد؟“
”منهنجي خيال ۾ هاڻي وقت اچي ويو آهي ته اسان وردي وارن تي حملو ڪريون، پاڻ پنڌرهن ڏينهن کان هتي آهيون ۽ هاڻي فرنگين بابت پاڻ چڱي ڄاڻ آهي.“ اهو ٻڌي هوش محمد هاڪاري ۾ ڪنڌ لوڏيو ۽ پوءِ ڪاڪا بلوچ کي ڏسندي چيائين:
”ويهه کن ساٿي وٺي وڃي، فرنگي سپاهين تي حملو ڪريو.“ اهو ٻڌي ڪاڪا بلوچ جي سانوري منهن تي مرڪ اچي وئي ۽ هٿ ٻڌي: ”يا علي مدد،“ چئي ٻئي پاسي هليو ويو.
ان وقت سپاهين جي نئين ٽولي اڃا جاءِ مس ورتي جو، ٻيلي کان رڙيون ڪندا سنڌي ٻاهر آيا ۽ هنن تي حملو ڪري ڏنن، ٻن سپاهين کي ڇڏي باقين کي قتل ڪيائون ۽ انهن ٻن کي بندي بڻائي ٻيلي ۾ وٺي آيا. هنن سپاهين کي هوش محمد جي پيرن ۾ اڇلايو ويو، هو هندوستان جي ڪنهن حصي منجهان هتي آيا هئا، سندن چمڙي جو رنگ ڪارو هو، هوش محمد هڪ سپاهي کي ڳٿڙ کان پڪڙي مٿي ڪيو، هن جئين ئي هوش محمد جي اکين جو تاءُ ڏٺو ته هن تي سڪتو تاري ٿي ويو.
”ڇا توکي فرنگين جي ٻولي اچي ٿي؟“ هوش محمد سپاهي کان پڇيو.
”جي.....حضور.....“ سپاهي ٿڙڪندڙ وجود سان جواب ڏنو.
”ته پوءِ وڃ ۽ پنهنجي مڪار مالڪن چئو، ان کان اڳ جو هوش محمد ۽ مير شير محمد جون تلوارون اوهان جي ڳيچين تائين پهچن، سنڌ جو چپو چپو ڇڏي هلايا وڃن.“ هوش محمد سپاهي کي ڇڏيو، هو وڃي هيٺ ڪريو.
”هوش محمد..... هوش محمد........“ نيپئر ڪاوڙ منجهان شراب جو گلاس ڀت تي اڇلائيندي رڙ ڪئي، پاپ ،ووڊس ۽ اهو سپاهي جنهن هي نياپو آندو خاموشي سان ڪنڌ جهڪائي بيٺا رهيا، نيپئر جو منهن ڪاوڙ ۾ ڳاڙهو ٿي ويو.
”ڇا هو ڪو ديوتا آهي؟“ نيپئر ڪاوڙ ۾ ٻئي ٻانهون لوڏيندي چيو. ڪجهه پلن لاءِ ڪمري ۾ خاموشي اچي وئي.
”پاپ،“ نيپئر چيو.
”جي سر،“ پاپ هڪدو جواب ڏنس.
”هوش محمد ڏانهن اسانجو پيغام موڪل ته هو هٿيار ڦٽا ڪري، اسان جي حڪمراني تسليم ڪري.“ نيپئر حڪم ڏنس.
”جي سر،“ هن چيو، ۽ سلوٽ ڪري ڪمري کان نڪري ويو.
عصر جي وقت سج وچ آسمان تي هو، نيپئر جو هڪ منشي جنگل ۾ هوش محمد ڏانهن آيو، جئين هن هوش محمد جي چهري ۾ ڏٺو، سندس جسم ۾ رڦڻي پئجي وئي ۽ ڏڪندي چيائين:
”سر چارليس نيپئر مونکي ان نياپي سان موڪليو آهي؛“ هو خاموش ٿي ويو، وڏو ساهه کڻي پوءِ وري ڳالهائين: ”اوهان هٿيار ڦٽا ڪري هن کي سنڌ جو نئون حڪمران تسليم ڪريو.“ اهو ٻڌي هوش محمد جون اکيون ڪاوڙ سبب ڳاڙهيون ٿي ويون.
”وڃ، وڃي فرنگين کي چئو هوش محمد ٿو چئي منهنجي سنڌ ڇڏي وڃو. اهو شخص اتان هليو ويو.
جڏهن نيپئر تائين هوش محمد جو جواب پهتو ته هو ويتر پريشان ٿي ويو، هن ووڊ ۽ برائون کي سڏرائي کين حڪم ڏنو:
”فوج تيار ڪريو، اسان کي هوش محمد سان جنگ لاءِ نڪرڻو آهي.“ هنن ٻنهي ويران نظرن سان هڪ ٻئي ڏانهن ڏٺو ۽ ڪمري کان ٻاهر هليا ويا.
جڪڏهن سنڌ جا امير به ايتري ئي همت ڏيکارين ها ته اسان ڪڏهن به سنڌ تي قبضو نه ڪري سگهون ها.... هن ٿڌو ساهه ڀري خود ڪلامي ڪئي.
هوش محمد سڀني ساٿين کي گڏ ڪيو، کيس اڇي شلوار قميص ۽ اڇو پٽڪو پهريل هو هن ساٿين جي وچ ۾ بيهي شانت لهجي ۾ ڳالهايو:
”منهنجا ڀائرو الله سائين اسان کي چونڊيو آهي ته اسان سنڌ ڌرتيءَ جو دفاع ڪريون، جنهن جي به من ۾ ڪو خوف آهي، اهو اسان کي هن مهل ئي ڇڏي وڃي، کين ڪير به نه روڪيندو، هاڻي هن پار يا هُن پار.“ هوش محمد ڳالهائڻ بس ڪيو.
”اسان اوهان سان گڏ آهيون هوش محمد،“ سڀني ساٿين هڪ آواز ۾ چيو.