سنڌ ۽ شاھ لطيف يونيورسٽيءَ ۾ سنڌي مضمون جي تعليم
سنڌ يونيورسٽيءَ ۽ شاھ لطيف يونيورسٽيءَ ۾ سنڌي شعبا قائم آهن، جن ۾ بي اي، بي ايس، ايم اي، ايم فل ۽ پي ايڇ ڊي پڙهائي وڃي ٿي. (شاهه لطيف يونيورسٽيءَ جي سنڌي شعبي ۾ هن وقت پي ايڇ_ ڊي پروگرام بند آهي) هتي سنڌي مضمون سان لاڳاپيل هڪ اهڙي مسئلي جي نشاندهي ڪريان ٿو، جنهن تي ٻنهي يونيورسٽين کي ترت عمل ڪرڻ جي ضرورت آهي.
(1) ٻنهي يونيورسٽين جي مختلف شهرن ۾ قائم ڪيل ڪيمپسن ۾ سنڌي شعبا قائم ڪيا وڃن.
(2) خاص ڪري سنڌ جي جنرل يونيورسٽين ۾ سنڌي شعبن کان سواءِ ٻين شعبن جا بيچلر /بي ايس جا شاگرد ٻوليءَ جا مضمون به پڙهندا آهن، جهڙوڪ: انگريزي، اردو ۽ سنڌي.
اهي مضمون اختياري به هوندا آهن ته لازمي به. انهن کي ڪمپلسريءَ کان سواءِ مائينر، سبسيڊري ۽ آپشنل پڻ چيو ويندو آهي. اسان هتي ذڪر ڪنداسين سنڌي مضمون جو.
ڪراچي يونيورسٽي ۽ اردو يونيورسٽيءَ ۾ بي اي ۾ ٽي سنڌي مضمون رکيل آهن. هڪڙو سنڌي لازمي، جيڪو سنڌي ٻوليءَ وارا شاگرد پڙهي سگهن ٿا. ٻيو بي اي سال پهرئين ۾ سنڌي اختياري-1 ۽ ٻئي سال ۾ سنڌي اختياري-2. ڪاليجن ۾ ريگيولر پڙهندڙ توڙي پرائيويٽ امتحان ڏيندڙ شاگرد اهي مضمون پڙھي سگهن ٿا.
اهڙيءَ ريت بي ڪام ۽ بي ايس سي پڙهندڙ سنڌي شاگردن لاءِ سنڌي لازمي مضمون رکيل آهي. بي ڪام ۽ بي ايس سي گهڻي ڀاڱي ڪاليجن ۾ ٿئي ٿي. اها ٻي ڳالهه آهي ته ڪراچيءَ جي ڪاليجن ۾ سنڌي مضمون تي ڪٿي عمل ٿئي ٿو ته ڪٿي نه ٿو ٿئي پر قانوني طور سنڌي شاگرد اهو مضمون پڙھي سگهن ٿا.
ڪراچي يونيورسٽي ۽ اردو يونيورسٽي ۾ سيمسٽر سسٽم هيٺ بي ايس فزڪس، ڪيمسٽري ۽ ٻين سائنس جي سبجيڪٽن ۾ سنڌي شاگردن کي سنڌي لازمي مضمون هڪ سيمسٽر ۾ پڙهڻ جو حق حاصل آهي. اردو يونيورسٽيءَ ۾ ته اسان بي بي اي وارن سنڌي شاگردن کي به سنڌي لازمي پڙهايو آهي. سکر آءِ بي اي يونيورسٽيءَ به اهو مضمون شروع ڪيو آهي.
آرٽس جي شعبن ۾ بي ايس ۾ سنڌي شاگرد سنڌي لازمي مضمون سان گڏ اختياري سنڌي مضمون به پڙهندا آهن، جيڪو پهرين ٻن سالن يعني چئن سيمسٽرن تائين پڙهايو ويندو آهي.
شاھ لطيف يونيورسٽيءَ جي ڪجهه شاگردن رابطو ڪري مون کي ٻڌايو ته، اهي يونيورسٽيون سنڌي شاگردن کي خاص طور تي بي ايس سي ۽ بي ايس ۾ سنڌي مضمون نه ٿيون پڙهائن.
جيڪڏهن ائين آهي ته شاھ لطيف يونيورسٽي ۽ سنڌ يونيورسٽي سنڌي مضمون کي فوري طور لاڳو ڪن. ٻيءَ صورت ۾ وضاحت جاري ڪن. ٿي سگهي ٿو ته شاگردن کي صحيح ڄاڻ نه هجي ۽ اڻڄاڻائيءَ ڪري سنڌي مضمون جي چونڊ ئي نه ڪندا هجن.
***