مختلف موضوع

سنڌي ٻولي ۽ ثقافت

ھيءُ ڪتاب چئن حصن ۾ ورھايل آھي پھرئين حصي ۾ ٻوليءَ جي ترقيءَ ۾ رنڊڪن، سنڌي ٻوليءَ جي مونجھارن ۽ ان جي حل، ڪجھه ادارن مان سنڌي مضمون جي نيڪاليءَ ۽ سنڌي شعبن جي نه کولڻ بابت مضمون شامل آھن. ٻئي حصي ۾ جاکوڙ جي نتيجي ۾ مليل ڪاميابين تي لکيل مضمون شامل آھن. ڪتاب جي ٽئين حصي ۾ سنڌي ثقافت، ڪتبخانن، ريڊيي بابت دلچسپ مضمون، الطاف شيخ بابت ڪيل پي ايڇ_ ڊي تحقيق بابت، پي ٽي وي جي پروگرام ڪچھريءَ بابت مضمون، سنڌ مدرسي کي شاھ جي ڏينھن ملھائڻ بابت ۽ ڪجهه ٻيا مضمون شامل آھن. ڪتاب جو چوٿو حصو انگريزي لکڻين تي ٻڌل آھي.
Title Cover of book سنڌي ٻولي ۽ ثقافت

انٽرميڊيئيٽ بورڊ ڪراچي سنڌي مضمون پڙهڻ نه ٿو ڏئي

انٽرميڊيئيٽ بورڊ ڪراچي سنڌي مضمون پڙهڻ نه ٿو ڏئي

محترم سائين سردار علي شاهه، تعليم جا وزير! عرض آهي ته:

ٻولي ايڪٽ 1972ع موجب اُردو ڳالھائيندڙن کي آسان سنڌي مضمُون پڙهائڻ جو مسئلو مُنجهيل ئي هو ته ڪراچيءَ جي انٽرميڊيئيٽ ايجوڪيشن بورڊ سنڌي شاگردن کان سنڌي مضمُون پڙهڻ جو به حق کَسي ڇڏيو. سن ٢٠٠١ع ڌاري اهو فيصلو ڪيو ويو ته اهڙو ڪو به سنڌي شاگرد انٽرميڊيئيٽ ۾ مادري ٻوليءَ وارو سنڌي مضمُون نه پڙهي سگهندو جنھن ميٽرڪ ۾ مادري ٻوليءَ وارو سنڌي مضمُون يعني نارمل سنڌي نه پڙهيو هُوندو.
ڪراچيءَ جي ڪجهه اسڪُولن جھڙوڪ: اين جي ويءَ، گڏاپ ٽائون ۽ بن قاسم ٽائون جي ٻن چئن هاءِ اسڪُولن کان سواءِ ڪِٿي به ميٽرڪ ۾ مادري ٻوليءَ وارو سنڌي مضمُون (نارمل سنڌي) نه ٿو پڙهايو وڃي. ان جي جاءِ تي نائين درجي ۾ آسان سنڌي مضمون پڙهايو وڃي ٿو. جڏهن مئٽرڪ ۾ هِتي ان مضمُون پڙهائڻ جو مُڪمل بندوبست ئي ناهي ته پوءِ سنڌي شاگردن لاءِ اهو شرط غير قانُوني آهي.
ڪراچي بورڊ جو اهو فيصلو سنڌي ٻولي ايڪٽ 1972ع ۽ سنڌ اسيمبليءَ جي مختلف ٺهرائن ۽ قانونن جي سڌي سنئين ڀڃڪڙي آهي. اِن فيصلي سان هر سال سوين سنڌي شاگرد مُتاثر ٿي رهيا آهن.
جڏهن انٽر ۾ سنڌي مضمُون نه پڙهبو ته بي اي ۾ به نه پڙهي سگهبو. قانُون مُطابق بي اي ۾ سنڌي مضمُون نه هُوندو ته ايم اي سنڌي، ايم فل ۽ پي ايڇ_ ڊي نه ٿي ڪري سگهجي. نتيجي ۾ هوريان هوريان سنڌي ٻوليءَ جي تعليم ختم ٿي ويندي.
اسڪيم آف اسٽيڊيز مطابق سنڌي شاگرد انٽرميڊيئيٽ آرٽس ۾ يارهين ۽ ٻارهين درجي ۾ اختياري سنڌي مضمُون کان سواءِ لازمي سنڌي مضمُون پڙهي سگهن ٿا.جڏهن ته سائنس ۽ ڪامرس ٻارهين درجي ۾ رُڳو لازمي سنڌي مضمُون پڙهي سگهن ٿا. انٽرميڊيئيٽ بورڊ ڪراچيءَ کان سواءِ سنڌ جا سمُورا تعليمي بورڊ اِن اسڪيم تي عمل ڪري رهيا آهن.
سنڌ جي ٻين تعليمي بورڊن وانگر ڪراچي بورڊ ۾ به سنڌي شاگردن کي سنڌي مضمون پڙهڻ وارو بنيادي حق حاصل هجڻ گهرجي.
جيئن ته بورڊ هاڻي وزير اعليٰ ۽ اوهان جي ماتحت آهن، تنھن ڪري اوهان انٽرميڊيئيٽ بورڊ ڪراچيءَ کي حُڪم جاري ڪريو ته سنڌي شاگردن کي سنڌي مضمُون پڙهڻ جي اجازت ڏئي ۽ اجايا شرط ختم ڪري.
***
24 هين جنوري 2019ع