سنڌ شناسي

سنڌ جي ڪوهستان جو تاريخي جائزو

ڪتاب ”سنڌ جي ڪوهستان جو تاريخي جائزو“ اوهان اڳيان حاضر آهي. هي ڪتاب نامياري محقق ۽ شاعر مشڪور ڦلڪاري جي سنڌ جي ڪاڇي ۽ ڪوهستان ۾ وڃي اڙانگن پيچرن تان گذري ، جبل جهاڳي تحقيقي لکڻين تي مشتمل آهي. سندس تحقيق ۾ قديمي ماڳ، شخصيتون، سنڌ جو دنيا جي قديم تهذيبن سان تعلق، زندگي جي ارتقا ، بابت لکين سال پراڻا نشان هٿ ڪرڻ ، هن جي پورهئي جو ڦل آهي . هن جي تحقيق موجب سنڌ جي تهذيب پنج هزار نه، پر گهٽ ۾ گهٽ به 25 هزار سال قديم آهي.
Title Cover of book سنڌ جي ڪوهستان جو تاريخي جائزو

ڪلوکوهر

هي به ڪوهستان جو پُراڻو ڳوٺ آهي، هن جي ڀَر ۾ هن وقت نوري آباد جو صنعتي علائقو آهي. سپرهاءِوي ٺهڻ بعد هي علائقو ٻئي ملڪ سان ڳنڍيل آهي. هن علائقي ۾ به ڪجهه نامور ماڻهو پيدا ٿيا، جن ۾ وڏيري موندر خان پالاريءَ جو نالو ڪوهستاني ڪچهرين ۾ ماڻهن جي زبان تي موجود آهي.

وڏيرو مُوندرخان پالاري
هي ڪلو کوهر جي هڪ وچولي طبقي جي شخصيت هئي. هي ڪوهستان جو هڪ اوطاقي مرد هو. هن جي اوطاق تي هر وقت مهمان موجود هوندا هئا، جن جي هو کُليءَ دل سان خدمت ڪندو هو. هي انتهائي حق گو ۽ مُنهن تي سچ چوڻ وارو مرد هو. هن جا سنڌ جي اهم ماڻهن سان تمام گهڻا دوستيءَ جا واسطا هونداهئا. جنهن سبب هي ڪوهستان جي هڪ با اثر شخصيت بڻجي ويو. هن جي اوطاق تي رات جو مچ ڪچهريون ٿينديون هيون، سندس اوطاق سندس پوري حياتيءَ ۾ ڪوهستان جي وسندڙ اوطاق هئي. هن وقت سندس پُٽن جي ڪوهستان ۾ سُٺي عزت آهي. هن وقت موندر خان پالاريءَ جي نالي سان يونين ڪائونسل آهي، جنهن جو سندس وڏو پُٽ دُرمحمد پالاري ناظم رهندو اچي. موندر خان جو ٻيون پُٽ محمد سُليمان ڊسٽرڪٽ ڪائونسل ٺٽي جو ميمبر آهي. سياسي طور هي خاندان مَلڪ خاندان جي اتحاد ۾ شامل آهي.