ڪالم / مضمون

اڄ جي سنڌ : هڪ مطالعو

”اڄ جي سنڌ : هڪ مطالعو“ اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو. هي ڪتاب ليکڪ ۽ صحافي رُڪ سنڌيءَ جو لکيل آهي. هن ڪتاب ”اڄ جي سنڌ، هڪ مطالعو“ ۾ اها ڳالهه ثابت ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي وئي آهي ته پاڪستان ٺهڻ کان وٺي اڄ تائين دهشتگردي، مذهبي انتها پسندي ۽ جنونيت سنڌ جي ڪک مان جنم نه ورتو آهي. سنڌ جا حقيقي وارث ٽارچر سيلن جا خالق نه رهيا آهن، هنن مائرن ۽ ڀينرن کي پنهنجن پيارن جا لاش ٻورين ۾ بند ڪري تحفي طور نه ڏنا آهن. خانگي لشڪر ۽ مجاهدن جا ٽولا سنڌ جي سرزمين مان ڦٽي نه نڪتا آهن، پر پنجاب جون مخصوص آباديون انهن جي نرسري رهيون آهن.
  • 4.5/5.0
  • 2493
  • 683
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • رڪ سنڌي
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book اڄ جي سنڌ  : هڪ مطالعو

مطالبا ۽ مذمتون!!؟

اسان اڃا مذمتن ۽ مطالبن جي سياست ڪري رهيا آهيون. جهنڊن ۽ بينرن کي بندوقن ۽ بمن سان مقابلو ڪرائڻ جا پهه پچائي رهيا آهيون. اسان جا سياسي ڪارڪن ۽ مان وارا اڳواڻ ڪنهن واقعي يا حادثي ٿيڻ جي انتظار ۾ هوندا آهن. ڪو ديس سان هاڃو ٿيندو آهي، ڪنهن ونيءَ جو ور گولين هٿان گهائبو آهي، ڪو ڳوٺ راتاهي جو شڪار ٿيندو آهي، ڪنهن سنڌ ڌياڻيءَ جي لڄ ۾ هٿ پوندا آهن. ڪنهن ديس دشمن رٿا جي خبر پوندي آهي، ڪنهن ديش دروهيءَ جي تن تان مڪاري، ڪوڙ ۽ فريب جو پهريل چولو ٿورڙو سر ڪندو آهي ته اسان جا سياستدان ۽ سياسي ڪارڪن پنهنجي فرض ادائگي ڪاڻ برساتي ڏيڏرن جيان ٻاهر نڪري ٽان ٽان ڪرڻ لڳندا آهن. مذمتن ۽ مطالبن جي ڊوڙ لڳي ويندي آهي، پريس ڪانفرنسن ڪندڙن جون قطارون لڳي وينديون آهن. مان وارا، مرتبي وارا، عظيم ڏاها، مها دانشور، رهبر ۽ رهنماءَ، ٻٽاڪن ۽ ڊاڙن، دڙڪن ۽ دهمانن سان آسمان کي ڏڪائڻ جي گوءِ کڻڻ لاءِ هڪ ٻئي کان اڳتي وڌندا آهن. سندن اجگر جيڏا نالا، لقب القاب اخباري هيڊنگن ۾ جرڪندا نظر ايندا آهن. جڏهن هئو مئو ٽرندو آهي، جذبا ٿڌا ٿيندا آهن، ماڪ پوڻ شروع ٿيندي آهي ته سڀني کان سڀ ڪجهه وسري ويندو آهي. هر گرم واقعي يا حادثي گذرن کانپوءِ برساتي ڏيڏر ٻيهر پنهنجن ٻرن ۾ هليا ويندا آهن. وري ڪنهن موقعي جي انتظار لاءِ.
پاڻ ماڻهو مستقل مزاجي سکيا ئي ڪونه آهيون. رٿابندي ڪرڻ ته اسان جي توهين هوندي آهي. ڀلا پاڻ ماڻهن کي ضرورت ڪهڙي آهي، هفتا، مهينا، سال سوچڻ جي، رٿابندي ڪرڻ جي يا تدبيرون اختيار ڪرڻ جي. اسان جا اڳواڻ اهڙا ته بهادر، همت وارا، وقت سر قدم کڻڻ ۽ ٿڏي تي بنا سوچ سمجهه جي ڪجهه ڪرڻ جا اهڙا ته عادي ٿي ويا آهن، جو ڪجهه ڪرڻ کان اڳ سوچين ئي ڪونه. پوءِ ڀلي ته هڪ هڪاڻيءَ ۾ يا اڳلي کي وقت کان اڳ هوشيار ۽ چوڪس ڪيو وجهن، جو هو اسان جي ڪجهه ڪرڻ کان اڳ ئي دڳ جهليو بيٺو هجي. يا اسان جو اٻهرو عمل خود اسان جي ڳچيءَ جو ڦاهو بنجيو وڃي. اسان ماڻهو ڪجهه ڪرڻ بدران رعايتون طلب ڪرڻ جا اهڙا ته عادي ٿي ويا آهيون، جو جنهن خلاف جدوجهد ڪندا آهيون، ان کان رعايتون گهرڻ لڳندا آهيون. دشمن کي دشمن سمجهندي به ان کان مطالبا ڪندا آهيون. ان کي واسطا وجهندا آهيون، ان کي شرم ۽ حياءَ ڪرڻ جون اپيلون ڪندا آهيون.
اسان عملي جدوجهد ڪرڻ بدران، چماٽ جو جواب چماٽ سان ڏيڻ بدران پرچي ۾ ان جو حل ڳولهيندا آهيون. مطالبا به ڪندا آهيون، پر ڌمڪيون به ڏئي ڇڏيندا آهيون، پر پوءِ شرمسار ان وقت ٿيندا آهيون، جو نه مطالبو مڃيو ويندو آهي ۽ نه ڌمڪيءَ کي عملي روپ ڏيڻ جي پاڻ وٽ سگهه پيدا ڪري سگهندا آهيون. ڇا اسان اڃا بندوقن ۽ بمن آڏو ڪارا، ڳاڙها بينر جهليو بيٺا هونداسين. راڪيٽن ۽ ڪلاشنڪوفن کي قراردادن ذريعي روڪڻ جي ڪوشش ڪنداسين. واقعن جي ٿيڻ جو انتظار ڪندا رهنداسين يا اڳتي وڌي ٻه وکون کڻي ڪجهه تدبيرون به ڪنداسين. رڳو سببن جي تلاش ڪندا رهنداسين يا انهن جي روڪٿام لاءِ ڪي طريقا به ڳولهينداسين ۽ عملي قدم به کڻنداسين.
زنده قومون مطالبن ۽ مذمتن جي سياست ڪرڻ بدران مزاحمتن ۽ مقابلن جي سياست ڪنديون آهن. ان ڪري اسان جي مان وارن اڳواڻن ۽ قومي ڪارڪنن کي هاڻ پنهنجي سياست جا قبلا درست ڪرڻ لاءِ مذمتن کي مزاحمتن ۾ تبديل ڪرڻ گهرجي ۽ مطالبن کي مقابلن ۾ بدلائڻ گهرجي. ڇا اسان اهڙي اميد رکون. اوهان طرفان ان سلسلي ۾ عملي قدم کڻڻ جو انتظار ڪنداسين!؟
[b](ڇپيل، روزاني عوامي آواز ڪراچي، 13 جنوري 1990ع)[/b]