• قرآن مجيد جي نازل ٿيڻ جو مقصد
جنهن سوسائٽيءَ ۾ اقتصادي توازن نه هجي ان ۾ طرحين طرحين مرض پيدا ٿي پوندا آهن.نه اتي عدل انصاف قائم ٿي سگهندو آهي ۽ نه اتي مذهب ئي پنهنجو سٺو اثر وجهي سگهندو آهي.شاهه صاحب جن به مڃين ٿا ته جهڙي طرح رسول صلي الله عليه وسلم جن جي زماني ۾ قيصر و ڪسري سڌريل دنيا کي مصيبت ۾ ڦاسائي ڇڏيو هو ۽ الله تعالي جي ارادي ان بڇڙي نظام جو خاتمو پئي گهريو.اهڙي طرح سندن زماني ۾ به معاشرو اهڙين اجتماعي بيمارين ڪري کوکلوبڻجي چڪو هو ۽ ان جو خاتمو به يقيني نظر اچي رهيو هو.
(شاهه ولي الله اور ان ڪي سياسي تحريڪ .مولانا عبيد الله سنڌي ص 28)
شاهه صاحب جن جي اصلاحي ۽ انقلابي پروگرام جو وڏي ۾ وڏو اصول اقتصاديات يا ماليات کي کولي پڌرو ڪرڻ هو.شاهه صاحب جن وٽ انسانن جي اجتماعي زندگي لاءِ اقتصادي توازن تمام ضروري ڳالهه آهي ۽ هر هڪ انساني جماعت کي اهڙي معاشي نظام جي ضرورت آهي.جيڪو انهن جي سڀني ضروريات زندگي جو ضامن هجي.جڏهن ماڻهن کي پنهنجي روزگار وارين ضرورتن کان واندڪائي نصيب ٿيندي.تڏهن اهي پنهنجي خالي وقت ۾ جيڪو کين ڌنڌي کانپوءِ بچندو.ان ۾ زندگي جي انهن شعبن ڏي به ڌيان ۽ توجهه ڏئي سگهندا. جيڪي انسانيت جو اصل مقصد آهن.پر جيڪڏهن انهن کي معاشي ضرورتون به حاصل نه هجن ۽ انسان جي سموري ڪوشش رڳو حيواني ضرورتن تائين محدود ٿي وڃي ته انسانيت واري مٿانهين درجي جو ڪنهن کي به هوش نه رهندو.اقتصادي نظام جي متوازن ۽ درست هجڻ جو هي نتيجو ٿيندو آهي جو هن دنياوي حياتيءَ ۾ انسانيت جا اجتماعي اخلاق بهترين ٿي ويندا آهن.تنهنڪري شاهه صاحب جن حجته الله بالغه ۾ هڪ جڳهه فرمايو آهي ته:
”انسانيت جا اجتماعي اخلاق ان وقت تباهه ٿي ويندا آهن جڏهن ماڻهن کي زوريءَ اقتصادي تنگيءَ ڏي مجبور ڪيو ويندو آهي. ان وقت هو گڏهن ۽ ڍڳن وانگر رڳو مانِيءَ ڳڀي حاصل ڪرڻ لاءِ ڪم ڪندا آهن.جڏهن انسانيت تي اهڙي مصيبت ڪڙڪندي آهي.تڏهن الله تعاليٰ ماڻهن کي ان مصيبت کان ڇوٽڪاري ڏيارڻ لاءِ ڪونه ڪو رستو ضرور الهام فرمائيندو آهي.يعني تمام ضروري آهي جو الله تعاليٰ پنهنجي قدرت سان انقلاب جو اهڙو سامان پيدا ڪري جنهن سان قومن مٿان ناجائز حڪومت جو بار هٽائي ڇڏي.