ناول

درياء جي ڪپ تي

هي ڪتاب ”درياء جي ڪپ تي“ سائين گُل نصرپوري جو لکيل ناول آهي جيڪو 1960ع ۾ اداره آوازِ ادب حيدرآباد پاران ڇپايو ويو. گل نصرپوري لکي ٿو:
احساسات ۽ تاثرات جي هن مجموعي ۾ زندگي جي تمام لاهين چاڙهين سان گڏ قرب ۽ پيار جي به هڪ دنيا سمايل آهي جنهن ۾ اقرار به آهن ته تڪرار به ! لڙڪ به آهن ته ٽهڪ ! معافيون به آهن ته ميارون به ! جفائون به آهن ته وفائون به !
مطلب ته پنهنجي مطالعي ۽ تجربي آهر هن ناول سينگارڻ سان گڏ ڪهاڻي ۽ انجي اصولن جي پيرويءَ جي به هر ممڪن ڪوشش ڪئي اٿم.
  • 4.5/5.0
  • 2789
  • 1186
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • گل نصرپوري
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book درياء جي ڪپ تي

انڪشاف

درد جي دنيا جي دوست جي دلداري جي،
ڇا ڪجي شڪوه شڪايت چرخ ڪج رفتار جي،
ٿي چيم گل کي لڪي بلبل ۽ ڀونئرن کان مگر
واءِ حسرت جو چڙهي وئي اوچتو اک خار جي.
”گل“

شعبان جي پندرهين تاريخ عيد جي سڳوري رات هئي سڄي ڳوٺ جي ڪکائن گھرن ۾ ٺڪر جي ڏين ۽ موم بتين چڱي جھر مر لاتي هئي. اڄ رات پرئين ڳوٺ وارا به پانڌي خان جا دعوتي هئا. هنن کي اڄوڪي رات خوب رس رهاڻ ۾ گذارڻي هئي. منهن اونڌاري جي مهل هئي. دڪ تي همراهن تڏا ۽ توريون پئي وڇايون. هڪ همراهه پاڻيءَ جا مٽ ۽ گلاس آڻي رکيا. رهاڻ جون تياريون هليون.
ربن دڪ تي اڪيلو انتظار جون اوٻاسيون ڏيئي رهيو هو. هن کي فقط محب علي جو انتظار هو. ڇو ته هن اٽڪليءَ ڏٺو ٿي ته جيڪڏهن ڀلو ۽ محب علي پاڻ ۾ اڪيلا گڏجي ويا ته محب علي جي هوشيار ٿي وڃڻ جو امڪان آهي. ان ڪري صبح شام محب علي سان پاڇي وانگر گڏيو هلندو هو. اڄ شام جو به پتڻ تان موٽندي دڪ تي ملڻ جو انجام ڪري هرڪو پنهنجي گھر ويو هليو.هاڻي هو سوچي رهيو هو ته : روزاني جي مهل ٿي ويئي آهي ته به مبو نه آيو...... ڇو ؟..... مبادا وري ڀلوءَ جي ته ور ڪونه وڃي چڙهيو...... جي ائين ٿيو ته پوءِ متين موڙهل مبو به هٿن مان ويندو هليو. اهي پور پچائيندو اٿيو ۽ محب علي جي گھر ڏانهن هلڻ لڳو.
هوڏانهن ڀلو ڪافي وقت کان وٿاڻ ۾ منجي تي ليٽيو اڻ تڻ جون اکيون آسمان ۾ اٽڪايو تارن کان پيو سوال پڇي : اوچتو..... محب علي کي ڇا ٿي ويو ؟..... هيتري سمجھدار هوندي به ربن جي ڦندن ۾ ڦاسي ويو..... هاڻي ويچاري جو ڪهڙو حال ٿيندو....... پر، مون کي به الاجي ڇا ٿي ويو آهي...... محب علي تي ته ربن منتر پڙهيا پر مون تي ڪنهن جي واچا هلي جو پنهنجي پياري دوست کي ههڙي آڙاهه ۾ ڏسي به ماٺ ۾ ويٺو آهيان. سچ پچ آئون ڪري به ڇا ٿو سگھان ؟..... ربن سان ٿو ازخود وڙهان ته ڳوٺ ۾ بدنام ٿيندس..... محب علي کي ٿو سمجھايان ته هو اٽلو مون کي ٿو فتنه انگيز سمجھي........ ربن جو مهيني کن کان خاموش ۽ مٺڙو وتي هلندو. سو اڄ سڀاڻ ۾ ضرور پنهنجو رنگ ظاهر ڪندو... ويچاري محب علي جي ويران زندگي جنهن ۾ مس مس بهار آئي آهي . تنهن کي تباهه ڪري ڇڏيندو...... يا خدا، تون هنن ٻنهي معصوم ۽ محبتي دلين جو محافظ ۽ مددگار آهين..... ڪهڙو نه خراب ٿيو هوندو، جي ربن کي هي راز به معلوم ٿي ويو هوندو..... اوچتو هن خيال ايندي ساري بدن ۾ سرديءَ جي لهر به ڊوڙي ويس ۽ وار ڪانڊار جي ويس....... ۽ وري ٿوري وقت لاءِ ساڳي خيالن جي دنيا ۾ غائب ٿي ويو. هر گز نه...... منهنجو هيئن رسي گھر وهڻ نٿو ٺهي...... وفاداري هن کي چئبو.....؟ جو محب علي لاءِ هر ايندڙ گھڙي خطرناڪ بنبي وڃي ۽ آئون سڀڪجھه ڏسندو به خاموش رهان........ هو هينئر يقيناً دڪ تي هوندا. ڀلو جلدي جلدي اٿيو ۽ تڪڙا قدم ڀريندو،دڪ ڏانهن ويندڙ رستي تي غائب ٿي ويو. ساڳئي وقت ربن محب عليءَ جو انتظار ڪري هاڻي دڪ تان اٿي کيس گھر ڏسڻ پيو وڃي. ۽ ڀلو گھران اٿيو دڪ تي هنن يارن سان ملڻ لاءِ پيو اچي. ڀلو ربن کي اڪيلو محب علي جي گھر واري رستي ڏانهن ويندو ڏسي سمجھي ته ويو پر تڏهن به پڪ ڪرڻ خاطر پير پير ۾ ڏيندي لڪندو ڇپندو سندس پيڇو ڪرڻ لڳو، ربن به پنهنجن پورن ۾ هلندو.....رهيو،نه هيس اڳتي جي خبر ته ڇا پيو ٿئي..... ۽ نه پوئتي جي پچار ته ڪير پيو اچي، بي ڌڙڪ محب عليءَ جي گھر واري ٻاهرئين ڏاڪائين دروازي کان لنگھي ٿيو اندر...... اکين مٿي کڻڻ سان هٻڪي ٻه قدم پوئتي هٽي دروازي ۽ لوڙهي جي آڙ ۾ ٿي بيهي رهيو..... سندس اکيون جيڪي ڪجھه ڏسي رهيون هيون،تنهن تي تعجب جون تريون مهٽيندو..... پنهنجي باهه ۾ سڙندو رهيو. ڀلوءَ کي دل ۾ ڌڪ ضرور لڳو..... هن سمجھيو ته ڪجھه ته ضرور آهي. جنهن کان ربن اتي جو اتي بيهي اندر غور سان جانچي رهيو آهي. ويجھو اچي ربن جي نظر بچائي لوڙهي جي پاسي ۾ بيهي رهيو. ٿوري وقت جي خاموشي کان پوءِ ربن جي ڀڻ ڀڻ شروع ٿي.
“ بلي....... عيد پئي ملهائجي..... عشق پيو هلائجي..... محب علي جي هيءَ مجال...... اسان جي ٻلي ۽ اسان سان ميائو.... گھڻا ڏينهن بچيو آهين پٽ....... گھڻا ڏينهن لڪي لولا کاڌا اٿئي....... بي وقوف تو ۾ اڃا دشمن سڃاڻڻ جي به تميز نه آهي اٽلو عشق ٿو ڪمائين ؟..... انڌا تو منهنجي اکين جي شعلن کي اڃا نه ڏٺو آهي.....ٻوڙا تو منهنجي ڳالهائڻ جي انداز کي اڃا نه پروڙيو آهي ؟..... چريا تون چوويهه ئي ڪلاڪ منهنجن اشارن تي نچي به پاڻ کي عاقل ٿو سمجھين...... ربن سان گڏ رهي به اهڙيون من مستيون ٿو ڪرين ؟...... پر هن متين ويل مهروءَ جا ڪم ڏس، ڪيئن نه ويٺي کلي ۽ ڳالهائي...... ڄڻ عمر ڀر انهيءَ سان گڏ رهڻو اٿس...... هي کيل ته گھڻن ڏينهن جو کيڏيل ٿو ڀانئجي...... اڃا ڪالهه ٿو مون کي ٻڌائي ته مهرو، کيس ڏسي ڀڄي ويئي........ ڪري وٺ عشق اڃا ربن سان پلاند نه اٽڪيو اٿيئي... هاڻي ته پنهنجيون چوٽون آهن..... مبو جا پٽ مهرو مهانگي پوندءِ....اسان کي چاچي پانڌيءَ جون اکيون ٿي آڏيون آيون نه ته هن کان اڳ ميدان صاف هجي ها.... هيئن ڀاڪر پائي ڪونه وهين ها..... ٿيڻ ڏي صبح ٻچا..... پوءِ ڀلي پڻهين ڀلو کي ٻڌائج..... ڳوٺ ۾ هاڻي ڇو ٿو رهين....... ڦٽ جيڏانهن جو آهين تيڏانهن...... منهن به اٿئي مهرو جھڙو.
ڀلو هي سڀڪجھه ڏسي ۽ ٻڌي به خاموش رهيو. دل چيس ته “ ربن جو اتي ئي بيخبريءَ جي حالت ۾ سروٽو هڻي مغز ڦاڙي وجھان ”..... پر مينهن ڪڏي ڪيري تي ! محب علي سندس ٻڌي ڪٿي ٿو ؟ مجبور صبر جو دامن جھلي پنج ست قدم پوئتي هٽي، ان لاءِ ته ربن ائين سمجھي ته ڀلو هينئر پيو اچي.
وڏي آواز چيائين.“ ربن......... ڇا ٿيو ؟”.
”نه نه.....هينئر پيو گھران اچان ” ربن ڇرڪ ڀريندي چيو.
“ ڏس مبو آهي ؟” ڀلو چيو.
“ ها........ ها اچان پيو ” محب علي اندران جواب ڏنو.
محب علي اندران کلندو اچي هنن ٻنهي سان مليو. ربن اڃا تائين ڏند ڪرٽي رهيو هو ۽ ڀلو نظر بچائيندو هن جي چهري جا بدلجندڙ رنگ ڏسندو رهيو. ٽيئي ڄڻا ڳالهيون ڪندا پتڻ ڏانهن ويندڙ رستي ۾ غائب ٿي ويا.