صياد
چمن جي ذري ذري تان مٽايو آ نشان منهنجو
ڪنڊن جي اوٽ ۾ ڪک پن ڪري ٺاهم نشيمن پر
گلن جي عشق ۾ مالهيءُ جلايو آشيان منهنجو
”گل“
رات جو وقت هو. پانڌي خان اڄ دڪ تي ڪونه ويو هو. پيءُ ڌيءَ الڳ الڳ کٽن تي ليٽيا پيا هئا.مهرو ءَ خاموشي ٽوڙيندي پڇيو.” بابا مبوءَ جي خبر پيئي “
“ نه پٽ ويا ڪڏهن ڪي ورندا ؟” پانڌي خان تارن ۾ گھوريندي وراڻيو.
“ بابا.....مبو جيڪڏهن زنده آهي ته ڪڏهن نه ڪڏهن ضرور ايندو...... ڀلا جي ويو مري ته اها آس اٿم ته شل خدا مون کي ماري ان سان ملائي “ مهروءَ چيو
“ مهرو تون منهنجي اکين جو آسانند آهين... پنهنجي مجبور ۽ بي سهاري پيءَ جي زخمن تي مرچ نه ڇٽ....... پوءِ مون کي خود خبر آهي ته محب عليءَ جو توسان ڪيترو پيار هو.پر جڏهن هن کي اهو يقين ٿي چڪو آهي ته تون هن سان سچي نه آهين.تڏهن هن جو دنيا ۾ ڇا ؟ ضرور هن پاڻکي ماري ڇڏيو هوندو ! يا گھٽ ۾ گھٽ اهڙي هنڌ ويو هوندو جتان وري موٽڻ مشڪل اٿس “ پانڌي خان حقي ۾ منهن لڳائيندي چيو.
“ ته بابا.... مون کي به سندس انتظار ۾ زندگي گذارڻي پوندي “ مهروءَ چيو.
“ ڪالهه چاچهين جمال به.....” پانڌي خان چيو.
“ بابا مون کي شانوءَ ٻڌايو آهي ته ڪهڙو آب وٺڻ آيو هو “ مهروءَ پيءُ جي ڳالهه ڪپيندي چيو.
“ مهرو هي ته دنيا جو دستور آهي.....پٽ “ پانڌي خان چيو.
“ بابا منهنجو نڪو دنيا سان ڪم نه ڪو دنيا وارن سان واسطو “ مهروءَ وراڻيو.
“ بابلا..... ڪجھه ڌيرج ڌار ! دنيا ڇا سمجھندي ؟” پانڌي خان پدرانه شفقت سان چيو.
“ دنيا کي سمجھائبو ته مهرو مري ويئي ! مهروءَ جواب ڏنو.
“ بي سمجھه ۽ بي وفا محب علي جي ڏک ۾..... ؟ “ پانڌي خان قدري طنز سان چيو.
“بابا ...محب علي نه بي سمجھه هو ۽ نه بيوفا ! بي سمجھه آئون هيس ۽ بي وفا زمانو !” مهروءَ وراڻيو “ مهرو تون ڀانئين ته آئون جيئري جلايو وڃان.... هن ئي ڏاڙهيءَ کي پڇاڙي ءَ ۾ ڪارٺ جو داغ هڻي وڃان...... “.پانڌي خان چيو.
“بابا ڪهڙي مجبور ڌيءَ مائٽن جا اهي لفظ نه ٻڌا هوندا ؟ڪهڙي مون جھڙي ڇوڪريءَ مائٽن سان هن حد تي انڪار ڪيو آهي”.مهرو ڏک ۽ ڏوراپي وچان چيو.
ڪجھه وقت خاموش رهي.
“ بابا......، توهان مون تي پنهنجي بي عزتيءَ جو الزام ٿا لڳايو پر آئون توهان تي ڪهڙو الزام لڳايان جو مون کي بي گناهه اهڙي جي حوالي ٿا ڪريو..... جنهن مون کي هئن برباد ڪيو.....رلايو....جلايو “ مهروءَ قدري ترش ٿيندي چيو.
” ٻچا مون سڀ ڪجھه سمجھيو آهي پر مجبوري مون کي هن قدم کڻڻ تي آماده ڪيو. فرض ڪر سڀاڻي منهنجا سو ورهيه پورا ٿين ته پوءَ تنهنجو ڪير آهي پوئتي ؟ مون هنن سان واعدو ڪيو آهي..... فقط تنهنجي فرمانبرداريءَ جي ڀروسي تي “ پانڌي خان چيو
مهرو فقط روئي رهي هئي ۽ پانڌي خان فضا خاموشي ڏسي اطمينان جو ساهه کنيو ڇاڪاڻ ته هن اڄ سماج جي پهتل پير اڳيان هڪ وڏي ڦنڊر ليٽائي آهي .
مهرو پاسا ورائيندي خيالي ڀڃ گھڙ ڪندي رهي. هن هڪ طرف ربن ۽ ٻئي طرف محب علي بيٺل هئا. هن کي هاڻي ٻنهي مان هڪ جي آغوش ۾ وڃڻو هو.هڪ طرف عيش ۽ آرام وارو گرم گرم آغوش ۽ ٻئي طرف فراق ۽ انتظار....... ياس و حرمان جو خاردار آغوش هو. مهروءَ کي پنهنجي مستقبل لاءِ ٻنهي مان ڪنهن هڪ کي پسند ڪرڻو هو.......اچانڪ مهروءَ جي اداس چهري تي سرخي تري آئي..... خيالن خيالن ۾ هن ربن ڏانهن نهاري مشڪي ڏنو....... خيالن جي دنيا هن نظاري تي ختم ٿي ويئي.
اڄ مهروءَ کي سڄي رات تخيل جي زبردست طوفان سان مقابلو ڪرڻو هو. تعجب جي ڳالهه آهي ته جڏهن هن جي نس نس محب عليءَ لاءِ ڦٿڪي رهي هئي ته پوءِ هن اهو فيصلو ربن....... جلاد ۽ صياد ربن...... ڳوٺ جي (هتي پنو ڦاٽل آهي لفظ گم آهن ) غنڊي ربن جي حق ۾ ڇو ڪيو....... ؟۽ هن کي (هتي پنو ڦاٽل آهي لفظ گم آهن ) هو محب عليءَ جي خودڪشي ۽ بي قضا موت مرڻ جو قصاص وٺڻو هو. هن پڪو ارادو ڪيو ته هڪ ڏينهن سماج جي انهي پير تان پڙ لاهي معاملو ظاهر ڪنديس ۽ چونديس اي سماج جا پوڄاريو ڏسو هيءُ هڪ شيطان جي لڳايل ڳڙ جي ڳوڙهي آهي جنهن کي توهان پارا خود غرض مکين وانگر چنبڙي رهيا آهن....هاڻي هوءَ شدت سان شاديءَ جي سيج جو انتظار ڪرڻ لڳي. پانڌي خان جي واعدي کي ڏيڍ مهينو گذري . هي ننڍڙو ڳوٺ دهلن ۽ شرناين سان ٻهڪي رهيو هو.ڳوٺ جي چڱي مڙس پانڌي خان جي دختر نيڪ اختر جي شادي مڪار ۽ رهزن ربڏني سان ٿي رهي هئي. ڳوٺ جو ننڍو خواهه وڏو ڏک جا لڙڪ وهائي رهيو هو.....مگر خاموش ويچاري گگدام بي زبان مهرو جي قسمت ئي اهڙي هئي. پنهنجي گھر ۾..... عزيزن قريبن جي هٿان هن معصوم ۽ مظلوم نياڻيءَ جو خون پئي وهايو...... هاءِ ڙي زمانا !
ڪن کي ماريئه زهر ڏيئي ڪن کي خنجر سان ڪٺئه
ڪي وڃڻ کي ويا ويچارا دور کان توکي سلام
“گل”
(هتي پنو ڦاٽل آهي لفظ گم آهن ) ڪپڙن ۾ نه پئي ماپيو گھوٽيتن شاديءَ جو ڇنو تيار ڪيو هو. رات سڄي کلندي کلائيندي گذاريائون (هتي پنو ڦاٽل آهي لفظ گم آهن)
وقت هو قريب خواهه رقيب ڇني ۾ ويٺل هئا. گھوٽ وڳو ڍڪيو...... مڱـڻهار لاڳ ورتو...... پوئي وارو اٿيو. فقير هڪ جست جي دٻلي ڪفنيءَ جي ڊگھي کيسي مان ڪڍي پوئي وٺندڙ جي هٿ تي رکي. کولي ويئي....مڻ ۽ ڀٽونءَ جا ڏنگ ! پوئي واري کان تعجب وچان دانهن نڪري ويئي. ربن کي پنهنجو چور کائڻ لڳو.دل ۾ تڪڙيون (هتي پنو ڦاٽل آهي لفظ گم آهن ) لڳڻ شروع ٿي ويس. سڀني سواليه نگاهن سان فقير ۾ (هتي پنو ڦاٽل آهي لفظ گم آهن ) ڀري برادريءَ ۾ چئي ڏنو : (هتي پنو ڦاٽل آهي لفظ گم آهن )مڻ ۽ ڏنگ ! فقيرن وٽ ٻيو ڇا هوندو ؟ سڪل ٽڪر...ميرا لڳڙ ڀٽن جا ڏنگ ۽ نانگ جون مڻيون............
سرگس جون تياريون ٿيون.سڀ اٿيا....مڱڻهار راڳڻي ڇيڙي گھوٽ آهستي آهستي ناز سان اڳتي وڌڻ لڳو........ آسپاس گولن جون قطارون هيون...... وڏي شان ۽ تجمل سان هي قافلو منزل طرف وڌندو رهيو...... ڀلو اڌ راهه مان ئي ٽڙڪائي واپس وريو. قافلو منزل تي پهچي ويو.....گھوٽ کي زالن جي حوالي ڪري سڀ مرد وري ڇني ۾ اچي ويٺا...... فقير به ڇني جي هڪ ڪنڊ وٺي اچي ويٺو. ڳوٺ ۾ اچڻ کان پوءِ اڄ پهريون ڏينهن هو جو اکين مان لڙڪ وهي هليا.ههڙي ڏينهن لاءِ ته هو خود اميدوار هو...... هن کي اڳي جھڙي پريشاني به هاڻي نه هئي.......... مهروءَ ۽ ڀلوءَ کان نفرت نه هيس..... ڇاڪاڻ جو انفرادي طرح سڀني جا بيان پنهنجي ڪنن سان ٻڌي چڪو هو..... مهرو سندس اڳيان محب علي جي محبت جو اقرار ڪري رهي هئي....... ربن ۽ ڀليڏنو الڳ الڳ پنهنجون رام ڪهاڻيون ٻڌائي چڪا هئا...... هن هاڻي بخوبي پئي سمجھيو ته مهرو رضا خوشيءَ سان نه.... بلڪ انهيءَ اجنبي تقدير کان مجبور ٿي،جنهن جو هن اڳ ذڪر ڪيو هو. صبر سان هي زهر جو ڍڪ پي رهي آهي.
هن جي اها ديرينه تمنا ،جنهن مطابق هو مهروءَ کي ڪنوار ۽ پاڻ گھوٽ ڏسڻ جو خواهشمند هو، هينئر پاش پاش ٿي رهي هئي. ڪجھه سوچي هي ڪفنيءَ جي ڪنڊ سان لڙڪ اگھي اٿيو ۽ ڪنواريتي گھر ڏانهن اراد تا هلڻ لڳو.......؟ پنهنجي ماضيءَ جي خوابن جي ملڪه ڏسڻ لاءِ....تمنائن جي انهيءَ لاش کي ڏسڻ، جو سينگاريو ربن جي اڳيان رکيو هو.فقير رات جي اونداهي ۾ لڪندو ڇپندو لوڙهي جي هڪ طرف کان اچي بيٺو...... سيج جو پررشڪ منظر ڏسي دل ڀرجي آيس.... خيال ڪيائين ڪهڙو نه بهتر ٿئي جو اتي جو اتي زمين ڦاٽي پوي ۽ ربن ان ۾ غرق ٿي وڃي ! يا اوچتو ڪا وڄ ڪري جا ربن کي کن پل ۾ پورو ڪري ڇڏي....هن اميد ۽ التجا ڀريون اکيون آسمان طرف کنيون...... پر اها وڄ هن جي سامهون لوڙهي مان چمڪندي ڏٺي..... ڪاري ڪپڙي جي جھنڊ مان هن ڀلوءَ کي سڃاڻي ورتو...... هلڪي ڇرڪ سان گڏ وار ڪانڊارجي ويس..... ڏسندي ڏسندي ڀلوءَ هٿ مٿي کنيو.... گولن جي روشني ءَ ۾ خنجر وڄ وانگر چمڪاٽ ڪندو مهرو ۽ ربن جي وچان لنگھي پريان وڃي زمين ۾ لڳو.خنجر.... هڪ عورت حيرت کان اکيون ڦوٽاريندي رڙ ڪئي. ڳيچ بند ٿي ويا...... ۽ سڀني جو توجھه انهي تيز ڌار خنجر ڏانهن ڇڪجي ويو..... ڪڪر وڄ ڪيرائي پورب پڇم پکڙي ويا آسمان صاف ٿي ويو.
زالن جو توجھه اڃا خنجر جي طرف هو. سڀ پنهنجين جاين تان اٿي پيون....... مهروءَ،،...... موقعي کي غنيمت ڄاتو. اوچتو ڪنوار جي بوڇڻين ۾ هلڪي چرپر آئي ۽ هڪ مينديءَ رتو هٿ آهستي آهستي ٻاهر نڪتو...... ربن جي پيٽ تائين وڃي....... وري هڪدم بوڇڻين ۾ غائب ٿي ويو. ماتم روڄ۽ (هتي پنو ڦاٽل آهي لفظ گم آهن ) جي طوفان ۾ ڪنهن ڪونه ڏٺو ته هيءَ ٻي وڄ ڪٿان آئي فقط فقير جي ٻن نگاهن لوڙهي جي ٻاهران ڏسي ورتو. ربن آهه ڪري زمين تي ليٽي پيو. ڇني تي اطلاع به ڪيو ويو...... پر مڙسن جي اچڻ کان اڳ امانت وڃي ڌ ڻين کي پهتي.
هاڻي فقير کي پنهنجي آخرين سوال “ پيءُ جي چوڻ مهرو ءَ کي اهڙو مجبور ڪيو جو ربن سان شادي ٿي ڪري ؟” جو جواب ملي ويو.