ڪھاڻيون

اڻويهه عالمي ڪهاڻيون

عبدالخالق سنديلي جي هن ڪتاب ۾ شامل ڪهاڻين منجهان ڪي اهڙيون به شاهڪار ڪهاڻيون آهن، جن کي پڙهندڙ بار بار پڙهڻ چاهيندي به ٿڪجندو ناهي. هونئن به هن ڪتاب لاءِ جن عالمي ڪهاڻيڪارن جي چونڊ ڪئي وئي آهي، انهن جي پڙهندڙن جو اڻ ڳڻيو ڳاڻيٽو رشڪ طلب آهي، ليو ٽالسٽاءِ، چيخوف، موپاسان، ٿامس هارڊي، عزيز نيسن، جمال مير صادقي، سائمن ڪارمگيٽ، خانم قدسيه موساوي، فرانز ڪافڪا، ٽئگور، گارشيا مارڪيز، اوهينري، بجور نسٽرين بجورينس ۽ اوليو شريز دنيا جا اهڙا ليکڪ آهن، جن جون ڪهاڻيون ۽ افسانا تاريخي، انقلابي ۽ رومانوي ڪٿائن تي مشتمل آهن.

Title Cover of book 19 Alami Kahanyun

کل جهڙي ڳالهه

کل جهڙي ڳالهه

ايمسٽرڊم جي ٽريفڪ به ڏاڍي عجيب آهي. ان جومثال دنيا جي ڪنهن به ٻئي شهر سان نٿو ڏئي سگهجي. هتي گاڏيون ٽريفڪ جي وهڪري ۾ هلنديون گهٽ, پر ڌڪبيون وڌيڪ آهن.
اڄ صبح به ائين ٿيو، جڏهن منهنجي ٽيڪسي ايمسٽرڊم جي مرڪزي بازار مان لنگهي رهي هئي، ته ٽريفڪ جي وهڪري ۾ ساڄي پاسي ڌڪجي وئي. ڪجهه اڳتي وڃي ٽريفڪ جام ٿي وئي، ۽ منهنجي ٽيڪسي گلن جي هڪ دڪان جي سامهون بيهجي وئي. مان ٽريفڪ جي تمام گهڻي پيهه ۽ وهڪري کان لاتعلق ٿي دڪانن ۽ شورومن ڏانهن پنهنجو ڌيان مرڪوز ڪري ڇڏيو. گلن جو دڪان ڏاڍو صاف سٿرو هو، ۽ ان جي پاسي ۾ ڪاٺي جون خالي پيٽيون ڏاڍي ڪاريگري سان هيٺ مٿي رکيل هيون. اوچتو ڀر واري گهٽي مان ٻه شرارتي ڇوڪرا نڪتا، ۽ انهن مان هڪ شرارت ڪندي ٻئي کي خالي پيٽين ڏانهن ڌڪو ڏنو، سڀئي پيٽيون ڪري ڍير ٿي ويون. دڪاندار هٿ ۾ هٿوڙو کڻي ان ڇوڪرن ڏانهن ڊوڙيو ۽ هڪل ڪري کين چيائين؛ ”حرام زادئو! بيهو اتي، هن هٿوڙي سان توهان جو ميڄالو ٿو ڪڍان......“
”اڙي حرامي! منهنجو ميڄالو ڪڍي وڌئي......! اوچتو سامهون ايندڙ عورت دڪاندار سان ٽڪرائجي وئي، جيڪا ڪجهه گهڙيون اڳ ڀرواري بيوٽي پارلر مان پنهنجا وار ٺهرائي نڪتي هئي. عورت لڳ ڀڳ ٻه سو پائونڊ وزني ۽ چار فٽ کن ڊگهي هئي، جيڪا ڏيک ويک ۾ بلڪل فوٽ بال ٿي لڳي.
”نه..... نه..... ميڊيم معاف ڪجو!“ اچانڪ اوهان سان پيس...... هن ڇورن جي ڪري اوهان کي تڪليف اچي وئي.... ماشاءَ الله اوهان جا وار توهان جا وار ڪيترا نه خوبصورت ۽ چمڪندڙ آهن..... توهان بيحد خوبصورت ٿيون لڳو. دڪاندار بوکلاهٽ ۾ نه ڄاڻي ڇا ڇا چئي ويو....... عورت کيس غصي ۾ گهوريندي اڳتي هلي وئي.
ٿورو اڳتي وڃي اسان هڪ ندي جي ڪناري طرف مُڙياسين، پر گهڻو پري نه ويا هئاسين، ته ٽريفڪ وري جام ٿي پئي. ڊرائيور پوئتي مُڙي ڏٺو، جيڪڏهن جڳهه هجي ها ته واپس هليو هلي ها، پر اسان جي پٺيان به ٽريفڪ جي قطار لڳل هئي.
”هن نڀاڳي لوڊر سڄي ٽريفڪ خراب ڪري ڇڏي آهي........!“
ڊرائيور ٿوري ئي پنڌ تي بيٺل هڪ لوڊر ڏانهن اشارو ڪندي چيو. ”توهان کي جلدي ته ناهي.....؟ ڊرائيور ڪنڌ ورائي مونکان پڇيو.
”نه.......! ايتري جلدي ناهي“ هن هڪ سگريٽ مون ڏانهن وڌايو هڪ پنهنجي لاءِ دکايو، ۽ پنهنجي سيٽ تي ائين ويهي رهيو ڄڻ ٽيليويزن ڏسي رهيو هجي. پٺيان گاڏين ڪيترا ڀيرا هارون وڄايا، پر هن کي ڪو فڪر ئي نه هو.
ڊرائيور چيو، ”هي ايمسٽرڊم جا ناهن......!“
”توکي ڪيئن خبر پئي.........؟“ مون کانئس پڇيو.
ايمسٽرڊم جو هر ماڻهو لاءِ هي ٽريفڪ روز جو معمول آهي. هارون وڄائڻ جو ڪو به فائدو ناهي........ هتي جيڪڏهن ڪوئي هارون وڄائيندو آهي ، ته لوڊر اڃا به آهستي ٿي ويندو آهي......“
مون چڙ کائيندي هاڪار ڪئي.... واقعي بلديا وارن هر جاءِ تي ٽرامن جوڄار وڇائي ايمسٽردم واسين جو جيئڻ جنجال ڇڏيو آهي...... مٿان حيرت جي ڳالهه اها آهي، ته سڀني بس اسٽاپن تي وري هي لفظ لکي ڇڏيا اٿائون، ”خدا توهان جي ٻُڌي ٿوڪنهن کي به بد دعا نه ڏيو.........“!
ڊرائيور ڀُڻڪيو، ”ان کان وڌيڪ ٻي تعدي ڪهڙي ٿي سگهي ٿي..... ”اها ته سراسر هٺ ڌرمي آهي!“ خاص طور تي ايمسٽرڊ جي نوجوانن سان...... هر نوجوان پنهنجو چڱو ۽ مٺو پاڻ چڱي طرح ڄاڻي ٿو. جيئن مان پنهنجي هر عمل جو پاڻ ذميوار آهيان....”
مان آئيني ۾ هن جي چرپر چڱيءَ ريت ڏسي رهيو هئس، جنهن سان محسوس ٿي رهيو هو، ته هي پنهنجي ماضي جي ڪنهن به ڳالهه تي پشيمان نه هو.
”جڏهن مان نوجوان هئس، مون وٽ ٽيڪسي نه هئي، بلڪه مان هڪ وڏي ٽرڪ ڊرائيور هئس، اها ٽرڪ سامهون ايندڙ لوڊر کان به وڏي هئي، اها ڳالهه ان زماني جي آهي، جڏهن نه روڊ ايترا ويڪرا هئا، جو وڏيون وڏيوٽرڪون آساني سان لنگهي سگهن، ۽ نه ئي وري ون وي روڊ هئا.....“ ٽيڪسي ڊرائيور پراڻي وقت کي ياد ڪندي پنهنجي ڌن ۾ ڳالهائيندو رهيو“.
”مون کي اڃا به ياد آهي، ته هڪ ڏينهن منجهند جو مان پنهنجي ٽرڪ ڪاهي شهر جي وچ بازار مان لنگهي هڪ سوڙهي بازار ۾ مڙيس. سامهون هڪ ٻي وڏي ٽرڪ اچي رهي هئي، بلڪل منهنجي ٽرڪ جيڏي ڊگهي ۽ ويڪري. بازار ايتري سوڙهي هئي، جو هڪ ٽرڪ مشڪل سان لنگهي ٿي سگهي. خير ٻئي ٽرڪون آمهون سامهون اچي بيهي رهيون. اسان ٻئي هڪ ٻئي کي واپس وڃڻ جي لاءِ اشارا ڏئي رهيا هئاسين، پر ٻنهي مان ڪو به واپس وڃڻ لاءِ تيار نه هو..... اسان ٻئي پنهنجي پنهنجي سيٽ تي اطمينان سان ويهي رهياسين. مون سگريٽ دکايو ۽ بي فڪر ڊرائيور طرف ڏسڻ لڳس. هو به مون کي گهوريندو رهيو. جڏهن مون سگريٽ ختم ڪيو، ته هن سينڊوچ کائڻ شروع ڪيو. هو نهايت آرام سان آهستي آهستي هر گرهه تي مون ڏانهن ڏسندو رهيو ته شايد اهڙي ريت مان هيءَ گهٽي ڇڏي ڀڄي ويندس. ٽيڪسي ڊرائيور مون ڏانهن وڏي فخر واري انداز ۾ ڏٺو. هن مون کان پنهنجي تعريف ٻڌڻ چاهي، ۽ منهنجي ڳالهائڻ کان پهريان ئي پنهنجي ڳالهه جاري رکي..... ان کان پهريان جو هو پنهنجو سينڊوچ ختم ڪري، مون اخبار کنئي ۽ پنهنجي سيٽ اڳيان رکي پڙهڻ شروع ڪئي. چڱي دير کانپوءِ دريءَ جي شيشي تي ٺڪ ٺڪ ٿي، مون مڙي ڏٺو، هو منهنجي دري جي ڀرسان بيٺو هو. مون کي خيال آيو ته هو هاڻي اهو چوڻ آيو هوندو، ته بس خير آ، هاڻي هلجي....“ ٽيڪسي ڊرائيور ڪلها لوڏيندي مون ڏانهن ڏٺو، ۽ پنهنجي ڳالهه جاري رکي.
”ان زماني ۾ اڄڪلهه جهڙي غنڊا گردي ۽ مارا ماري نه هئي“. اهو ڊرائيور بظاهر ٿلهو متارو نوجوان هو، پر ان جي باوجود مان نه هن جي رعب تاب ۾ نه آيس. مون دري جو شيشو هيٺ ڪري پڇيو،
”ڇا ڳالهه آهي.......؟“
چيائين، ”جڏهن اخبار پڙهي پوري ڪرين، ته مون کي ڏجان....!“
”سندس ڳالهه ٻڌندي ئي مون کان ٽهڪ نڪري ويو ۽ مون پنهنجي ٽرڪ واپس ورائي“.