ڪھاڻيون

اڻويهه عالمي ڪهاڻيون

عبدالخالق سنديلي جي هن ڪتاب ۾ شامل ڪهاڻين منجهان ڪي اهڙيون به شاهڪار ڪهاڻيون آهن، جن کي پڙهندڙ بار بار پڙهڻ چاهيندي به ٿڪجندو ناهي. هونئن به هن ڪتاب لاءِ جن عالمي ڪهاڻيڪارن جي چونڊ ڪئي وئي آهي، انهن جي پڙهندڙن جو اڻ ڳڻيو ڳاڻيٽو رشڪ طلب آهي، ليو ٽالسٽاءِ، چيخوف، موپاسان، ٿامس هارڊي، عزيز نيسن، جمال مير صادقي، سائمن ڪارمگيٽ، خانم قدسيه موساوي، فرانز ڪافڪا، ٽئگور، گارشيا مارڪيز، اوهينري، بجور نسٽرين بجورينس ۽ اوليو شريز دنيا جا اهڙا ليکڪ آهن، جن جون ڪهاڻيون ۽ افسانا تاريخي، انقلابي ۽ رومانوي ڪٿائن تي مشتمل آهن.
Title Cover of book اڻويهه عالمي ڪهاڻيون

گراهڪ

گراهڪ

هيءَ ڪهاڻي 18 صدي جي آخر جي آهي. جڏهن آمريڪا جي ڪيڪٽس سٽي تقريباَ 70 هزار ماڻهن تي مشتمل هڪ ننڍڙو شهر هئي. ان شهر ۾ هڪ وڏو اسٽور هو. جيڪو “ Navarro & Platt” جي نالي سان مشهور هو ۽ ڪيترين ئي ماڙن تي مشتمل هڪ جتي شوقين، مرد ۽ عورتن جو اعليٰ قسم جو سامان ملندو هو. ڪيڪٽس سٽي جا گهٽ ۾ گهٽ ويهه هزار ماڻهو هن اسٽور تان دل کولي خريداري ڪندا هئا. مسٽر نيويرو، هن اسٽور جو سينئر حصيدار ۽ جان پلاٽ نوجوان ۽ چست جونئر حصيدار هو.
هر سال بهار جي موسم شروع ٿيندي ئي مسٽر نيويرو ڊگهو ۽ ٿڪائيندڙ سفر ڪري نيويارڪ مان سامان خريد ڪرڻ ويندو هو. پر هاڻي ڪو ٻن سالن کان وڌندڙ عمر جي ڪري هي سخت ٿڪاوٽ محسوس ڪرڻ لڳو هو. بحرحال ايندڙ بهار جي موسم کان ڪجهه ئي ڏينهن پهريان هڪ ڏينهن هن پنهنجي جونئر حصيدار جان پلاٽ کي چيو:
”ڏس جان مان هاڻي پوڙهو ٿي ويو آهيان، ۽ گهڻو ڪم نٿو ڪري سگهان. ان ڪري هن سال نيويارڪ مان سامان آڻڻ لاءِ توکي وڃڻو پوندو.“
”نيويارڪ هونئن ئي تمام گهڻو پکڙيل، ٿڪائيندڙ ۽ بي رونق شهر آهي، پر تون چوين ٿو ته مان ويندس.“
ڪجهه ڏينهن کانپوءِ جان ٽيڪساس جي هڪ روايتي خوبصورت پوشاڪ پهري، لوئر براڊوي ۾ قائم ”زيبان اينڊ سنز“ جي شاندار شو روم ۾ داخل ٿيو.
شوروم جو مالڪ ذهين ۽ گراهڪ کي پري کان سڃاڻي وٺڻ جي صلاحيت جو مالڪ هو. جان کي پري کان ئي سڃاڻي ورتائين ۽ وڏي چاهه سان اڳتي وڌي خوش آمديد چوڻ کانپوءِ کيس چيائين:
”توکي ڏسندي ئي سمجهي ويو هئس ته هن سال هي ٿڪائيندڙ ڪم منهنجي پراڻي دوست تنهنجي حوالي ڪري ڇڏيو آهي. پهريان اهو ٻڌاءِ ته منهنجو دوست ڪيئن آهي؟“ ها! اهو بلڪل ٺيڪ آهي ۽ توهان جي لاءِ سلام چيا اٿس. ”زيبان مسڪرايو ۽ چيائين“، ”ٺيڪ آهي جان، هاڻي ڪاروباري ڳالهيون ته سڀاڻي ٿينديون ۽ شوروم به بند ٿيڻ وارو آهي. پر پوءِ به مان اڄ توکي مٿئين فلور تي ڪجهه نئين فيشن جا ڪپڙا ڏيکاري رهيو آهيان، جيڪي اڄ ئي آيا آهن.“
مٿيئن فلور تي ويندي زيبان هڪ ڪم ڪندڙ ڇوڪر کي چيو ته هو مس آشر کي مٿي موڪلي.
جيئن ئي جان مس آشر کي ڏٺو ته ڏسندو ئي رهجي ويو. هن جي دل جي ڌڙڪن تيز ٿي وئي ۽ بت بڻجي مس آشر کي ڏسندو رهيو. جان کي ائين پاڻ ڏانهن ڏسندي مس آشر شرمائجي وئي. هوءَ زيبان جي ٽاپ ماڊل سيلز گرل هئي. ان جو ڪم هو ته هوءَ گراهڪن کي سامان جو تفصيل ٻڌائي ۽ خاص خاص ڪپڙا هينگر مان لاهي پاڻ پهري ڏيکاري. مس آشر پنهنجي سنهري وارن، خوبصورت چهري ۽ مناسب قد ڪاٺ جي ڪري ڏاڍي ڪشش رکندڙ ڇوڪري هئي. هن کي زيبان جي شوروم ۾ ڪم ڪندي ٻه سال ٿيا هئا ۽ هوءَ پنهنجو ڪم چڱي ريت ڄاڻيندي هئي. ڪڏهن به ائين نه ٿيو هو جو ڪو گراهڪ خالي هٿين واپس هليو ويو هجي. اوچتو زيبان چيو:
”جان“ مردن جا ڪجهه ڪپڙا ته تو ڏسي ورتا هاڻي مس آشر شهزادين جا ڪجهه گائون ڏيکاريندي جيڪي هالڪي رنگ ۾ آهن ۽ تنهنجي علائقي جي موسم جي لحاظ کان ڏاڍا مناسب رهندا، اهو چوندي زيبان هڪ گائون ڏانهن اشارو ڪندي چيو:
”مس آشر ٿورو هن کان شروع ڪريو.“
ڦڙتي سان مس آشر اهو گائون کڻي ڊريسنگ روم ۾ هلي وئي ۽ ڪجهه گهڙين کانپوءِ اهو گائون پهري ٻه چار قد کڻي پنهنجي خوبصورت جسم کي لهرائيندي سامهون آئي ۽ پوءِ واپس ڊريسنگ روم ۾ هلي وئي ۽ جلد ئي ٻيو گائون پهري آئي. اهو سلسلو تقريباَ اڌ ڪلاڪ تائين هلندو رهيو. جان تي ڪجهه سحر چهڙي ڪيفيت طاري هئي. ڪڏهن هن مس آشر کي ڏٺو ته جنهن هن جي دل ۽ دماغ ۾ عجيب قسم جي هلچل مچائي ڇڏي هئي. جڏهن ڊسپلي ختم ٿيو ۽ جان خاموش بيٺو رهيو ته زيبان کي ڳڻتي ٿي پئي ته ڪٿي هن جو گراهڪ ڪنهن ٻئي شوروم مان سامان خريد ڪرڻ جو ته نه سوچي رهيو آهي!!. اچانڪ جان کي چيائين:
”جان توکي ڇا ڇا خريد ڪرڻو آهي ان جي ڪا جلدي ناهي، سٺو اهو آهي ته تون رات جو اهو سوچجان ۽ سڀاڻي فيصلو ڪجان.“
باقي مان ايترو ضرور چوندس ته اسان جهڙي ڪوالٽي جو سامان ۽ اهو مناست قيمت تي ڪٿي به نه ملندو مان اهو به سوچي رهيو آهيان ته تو جهڙي سمجهدار نوجوان کي نيويارڪ جهڙي خشڪ ماحول ۾ بيزاري محسوس ٿي رهي هوندي.“
ڇا توکي مناسب لڳندو ته ڪا سٺي خوبصورت ڇوڪري توکي رات جي ماني ۾ ڪمپني ڏئي؟ مان سمجهان ٿو مس آشر جهڙي خوش شڪل ڇوڪري توسان گڏ هجي ته سٺو رهندو. (جنهن وقت زبون اهي ڳالهيون ڪري رهيو هو ته ان وقت مس آشر ڊسپلي کانپوءِ هيٺ وڃي چڪي هئي.)
”پر هوءَ ته مون کي سڃاڻي به نٿي“ جان چيو.
”هوءَ يقينن توکي سڃاڻي وٺندي، جڏهن مان هن کي مناسب طريقي سان چوندس هن اهو چئي ڪجهه وڏي آواز ۾ مس آشر کي سڏ ڪيو، جڏهن هوءَ آئي ته زبون خيز نظرن سان مسڪرائيندي هن کي چيو:
”ٻڌ مس آشر! جان جو هتي ڪو به دوست ناهي، جيڪڏهن تنهنجي ڪا خاص مصروفيت ناهي ته هي چاهي ٿو ته رات جي ماني تي تون هڪ سان گڏ هجين.”
اهو چئي زبون هيٺ هليو ويو. ۽ مس آشر هڪ گهڙي جي لاءِ ڇت ڏانهن ڏٺو ۽ پوءِ مسڪرائيندي چيائين ”يقينن مان هلنديس، اها ته منهنجي لاءِ فخر جي ڳالهه ٿيندي!“ شام جي ستين وڳي هو ٻئي براڊوي ريسٽورنٽ جي هڪ ميز تي ويٺا هئا. مس آشر کي ڪاري رنگ جو اسڪرٽ پهريل هو جنهن سان هوءَ اڃا به وڌيڪ خوبصورت لڳي رهي هئي. جڏهن جان مس آشر سان مشورو ڪري ڊنر جو آرڊر ڏئي رهيو هو ته هن مس آشرکي چيو:
ڇا تون ڪجهه پيئڻ پسند ڪندين؟ ته مس آشر دلفريب مسڪراهٽ سان جواب ڏنو.
”مان ڊرائي مارٽيني پيئڻ چاهيندس.
”مس آشر! تنهنجو پورو نالو ڇا آهي؟“
”منهنجا خاص دوست مون کي ”هيلن“ چوندا آهن”.
”ڏس هيلن هاڻي مان توکي پنهنجي باري ۾ ڪجهه عجيب پر دلچسپ ڳالهيون ٻڌايان ٿو.“ ڪجهه سالن کان جڏهن به ڪيڪٽس سٽي ۽ ان جي ڀرپاسي ۾ بهار جي موسم ايندي آهي، هر طرف رنگ برنگي ۽ خوبصورت گل ٽڙي پوندا آهن ته مان پنهنجي سان دل ۾ عجيب قسم جي خمار ڀريل ڪيفيت محسوس ڪندو آهيان. ۽ ڪي اهڙي ساٿي جي باري ۾ سوچندو آهيان جنهن سان ڪڏهن به نه مليو آهيان. ڪڏهن ڏٺو نه آهي، نه ان جي باري ۾ ٻڌو آهي ته اهو ڪير آهي، هو ڪٿي آهي، اهو ڪٿي آهي جنهن کي منهنجي دل ڳولي رهي آهي. ڪڏهن ڪڏهن منهنجي دل چوندي هئي ته اهو ڪٿي اوچتو مون کي ملي وڃي ۽ پوءِ ائين ئي ٿيو جو اڄ جڏهن مان توکي ڏٺو آهي ته منهنجي دل چئي رهي آهي ته اها تون ئي آهين جنهن جي مون کي تلاش هئي.
پوءِ جڏهن تو پهريون ڀيرو مون کي ڏٺو ته مون کي تنهنجي اکين ۾ عجيب چمڪ نظر آئي هئي جنهن سان مون محسوس ڪيم ته توکي مون سان ملڻ سٺو لڳو هو. هاڻي منهنجي ڳالهه غور سان ٻڌ، مان سڀاڻي واپس وڃي رهيو آهيان ۽ تون مون سان گڏ هوندين ۽ پنهنجي ان جذبن جو يقين ڏيارڻ لاءِ اڄ جڏهن مان تنهنجي اپارٽمينٽ اچي رهيو هئس ته رستي ۾ مون تنهنجي لاءِ هڪ تحفو خريد ڪيو آهي“.
”اهو چئي جان پنهنجي کيسي مان هڪ قيمتي منڊي ”هيلن“ ڏانهن وڌائي، هيلن جلد ئي منڊي جان کي واپس ڪري ڇڏي ۽ ڪجهه سخت لهجي ۾ چيو: تون ذاتي طور فيصلو ڪرڻ وارو ڪير ٿيندو آهين؟“
”ڏس هيلن! مان هڪ لک ڊالرن کان به وڌيڪ حيثيت جو ماڻهو آهيان، مان توکي ڪيڪٽس سٽي ۾ هڪ خوبصورت گهر ٺهرائي ڏيندس.“
منهنجا معزز ”گراهڪ“ تون مون کي نٿو خريد ڪري سگهين، توڻي جو تنهنجي حيثيت لکن، ڊالرن کان وڌيڪ ڇو نه هجي، جڏهن مان توکي پهريون ڀيرو ڏٺو هو ته محسوس ڪيم ته تون ٻين گهڻن گراهڪن کان مختلف هوندين، پر هاڻي مان سمجهان ٿي تون به ٻين مرد گراهڪن جيان آهين. جيڪي اهو سمجهن ٿا ته جيڪڏهن ڇوڪريون انهن سان گڏ ڪمپني طرفان ڊنر تي اچن ٿيون ته اهي وڪائو مال هونديون آهن.“
جان سڌو ٿي ڪرسي تي ويهي رهيو، هڪ ڊگهو ساهه کنيائين ۽ پوءِ چيائين:
”ڇا تنهنجو مطلب آهي ته اهڙي ريت پنهنجي ڪمپني جي خاص گراهڪن سان جڏهن به ٻاهر ويندي آهين ته هو سڀ توسان اهڙي قسم جون ڳالهيون ڪندا آهن. جيئن تون مون سان ڪيون.“
”ها! هو سڀ وڏيون وڏيون ٻٽاڪون هڻندا آهن ۽ قيمتي هيرن جي زيورن جون ڳالهيون ڪندا آهن. تو ۾ ۽ انهن ۾ صرف هڪ فرق آهي، ته هو صرف ڳالهيون ڪندا آهن پر تون هيري جي منڊي هٿ ۾ کڻي آيو آهين.“ جان کلندي چيو.
”تنهنجون ڳالهيون ٻڌي مون کي ڪجهه نه سڪون مليو ته مان ٻين گراهڪن جي ڀيٽ ۾ ڪجهه ته بهتر ماڻهو ثابت ٿيس. چڱو هاڻي ائين آهي جو سڀاڻي مان تنهنجي اسٽور تي اچي هڪ گاڏي خريد ڪندس ۽ توکي گڏ وٺي، ڪيڪٽس سٽي روانو ٿي ويندس.
اتي هيلن! اوچتو ڳالهه ڪٽيندي چيو: ”بس بس پليز، گهڻو ٿيو مان اهڙيون ڳالهيون ٻڌي ٻڌي ٿڪجي پئي آهيان.“
ماني کائڻ کانپوءِ جڏهن هو اپارٽمينٽ جي دروازي تي پهتا ۽ موڪلائڻ لڳا ته جان هيلن کي پنهنجي سيني سان لڳائڻ جي ڪوشش ڪئي ته جنهن تي هيلن زور سان جان جي ڳل تي چماٽ وهائي ڪڍي ۽ کيس چيو:
” آخر آهين تون به انهن مان هڪ.“
پنهنجي ڳل کي ٺارڻ لاءِ جيئن جان پنهنجي رومال ڪڍيو ان سان گڏ ئي ڪا شي نڪري دروازي جي فرش تي ڪري پئي. جان جهڪي اها شيءِ کنئي ته هيلن چيو:
معزز گراهڪ جيڪڏهن پنهنجي فضول قسم جي منڊي کڻي ورتي اٿئي ته هاڻي هلندو ٿي“
”ته هيءَ اها منڊي نه هئي، جان پنهنجي مُٺ کوليندي چيو آهي ته شادي جي لاءِ مان سون جي منڊي ورتي هئي.“ هيلن حيرت مان شادي جي منڊي کي ڏسندي چيو:
”ڇا واقعي تنهنجو اهڙو مقصد هو؟“
ان مهل ڪنهن اپارٽمينٽ جو دروازو کوليو.
“رات جو سلام” هاڻي سڀاڻي اسٽور تي ملاقات ٿيندي”.
اهو چوندي جان تيز قدم کڻندو واپس هليو ويو. مس آشر ڊوڙندي ڏاڪڻيون چڙهي زور سان پنهنجي ڪمري جو دروازو کوليو ۽ پنهنجي ساهيڙي ”ايما“ کي جيڪا ستي پئي هئي لوڏا ڏئي جاڳايو. ايما گهٻرائجي چيو ”هيلن ڇا ٿيو؟“ ڇا باهه لڳي وئي آهي ڇا؟“ نه باهه ڪٿي ناهي لڳي، صرف منهنجي دل ۾ لڳي آهي، توکي خبر آهي ڪيڪٽس سٽي ڪٿي آهي؟ هيلن پڇيو:
”ڪيڪٽس سٽي، وينززويلا ۾ هڪ نو زرعي شهر آهي، اتي زلزلا ايندا آهن، گهڻي قدر حٻشي ۽ ڀولا رهندا آهن. اتي مليريا کان بخار ڏاڍو ٿيندو آهي ۽ اتي آتش فشان پهاڙ به آهن. پر هيلن اهو سڀ تون ڇو ٿي ڄاڻڻ چاهين اهو به رات جي هن وقت.“
”مون کي ان ڳالهين جي ڪا پرواهه ناهي“ مس آشر وڏي جوش مان چيو“
”سڀاڻي مان پنهنجي نئين زندگي شروع ڪرڻ ۽ هميشه جي لاءِ اتي وڃي رهي آهيان.“