(10)
خاموش رهي کيس چتائي ڏٺو هئم. هن کلي چيو:
“مونکي خبر آھي، ته تون رستن جو رولاڪ آھين. بند ڪمرن جي اڪيلائي توکي ڏاڙھيندي. پر في الحال تنهنجو لڪل رهڻ انتهائي ضروري آھي.”
هُو هليو ويو هو. سندس وڃڻ بعد تنهائيءَ جي احساس ۾ تنهنجون سدا سُرهيون ساروڻيون، ڪونجڙين جي ولرن جيان دل جي کيت مٿان لٿيون هيون.
تنهنجين اکين ۾ پاڻ وڃائڻ کان ڪلفيون کڻندي، تنهنجين ٽچ اسڪرين آڱرين ۾ پاتل گولڊن مُنڊيءَ جي چمڪ تائين، توسان لاڳاپيل سمورا تصور، ڪِريم بورڊ جي هول ۾ ڪيرايل ڪُئين گوٽين جيان دل ۾ ڪتڪائي ڪندڙ لڳا هئم!
ڪلفي گاڏي تي اک ٽيٽ ادا سان، آھستي آھستي همراز هدايتون ڪرڻ واري تنهنجي گلابي يادگيري، خوشبُوءِ جي جهونڪي جيان من کي معطر بڻائي ويئي هئي! موبائل تي ٿيل ڪچهريءَ ۾ تنهنجن لبن تان نڪتل لفظن جا پوپٽ سماعتن ۾ سُرڻ لڳا هئا! سوچن ۾ ئي سهي، تنهنجن لفظن جي اگر بتين جا واس وٺندي، زندگي انڊلٺ-رليءَ تي سمهڻ جي دلفريب سپني جهڙي ٿي پيئي هئي!
تون ڪهڙن پولارن جو پکي هُئينءَ؟ ويجهو اچي وري ڏُور اُڏامي ويندي هُئينءَ؟! ۽ اکين کان الوپ هوندي به اکين اڳيان اچي ويندي هُئينءَ!؟
زندگيءَ جي بدترين حالتن ۾ به تنهنجو تصور سُرور جا سِجَ اُڀاري وٺندو هو... جاڳ تي ننڊ جو ۽ ننڊ تي جاڳ جو گمان توسان لاڳاپيل خيالن جو ئي معجزو هئا!
ان ڏينهن پڻ دودي جي وڃڻ بعد پوليس ۽ گهر سان لاڳاپيل ڏکوئيندڙ سوچن کان جند ڇڏائڻ خاطر، ٿر جي ڪولهي ٻارڙي جيان تنهنجي تصور جا مور-پنک چُونڊڻ لڳو هئس. تنهنجي تصور جي دلبري، ڀاڪر ۾ ڀرڻ بعد دل اوچتو ڪنڊن جي سيج تان اٿي وڃي نيل گگن تي پينگهون ٻڌي لُڏڻ لڳي هئي! سوچيو هئم:
”دردناڪ حقيقتن کي هارائيندڙ سهڻن ۽ خوشبودار خيالن کي، سماجي ٺيڪيدارن طرفان ممنوع بڻائڻ به دنيا جي وڏن ھاڃن مان هڪڙو هاڃو رهيو آھي!”
ان ئي ويل کيسي ۾ رکيل موبائل جي ميسيج ٽيون ڌيان ڇڪايو هو. ميسيج تنهنجو هجڻ واري خوش فهميءَ جو چيگم ڦُوڪيندي، موبائل اسڪرين ڏانهن ڏٺو هئم. ٻئي لمحي مايوسي پلئي پيئي هئي، ڇو ته ميسيج نيٽ ورڪ طرفان آيل هو.
موبائل فون بيڊ جي سيرانديءَ رکي، وري تنهنجن خيالن سان ڳراٽي پاتي هئم، پر ان ئي لمحي وري موبائل جي ڪال بيل وڳي هئي. اسڪرين تي تنهنجو ئي نمبر مرڪي رهيو هو. تو سان ڳالهائڻ جي سَڌ، اڌوري چميءَ جيان اندر جي عميق گهراين ۾ گم ٿي ويئي هئي، ڇو ته تلخ سچاين جي ڪاريهر ڏنگي وڌو هئم.
”جن حالتن مان لنگهي رهيو آھيان، تن کي هُن کان لڪائڻ لئه ڪهڙو ڪوڙ ڪريان؟! سڀ ڪجهه ٻُڌايان ته ڇا هوءَ منهنجي بيڏوهي هجڻ تي يقين ڪندي؟! مون کي مفرور ملزم سمجهڻ بعد سندس دل مٿان ڇا گذرندو ؟! منهنجي باري ۾ سندس احساس ساڳيا رهندا؟”
خيال، گولين جا ڪڙڪاٽ بڻجي پيا. جن ۾ هينئڙو مور پکيءَ جيان ڇرڪڻ لڳو هو!
ڪال رنگون وڄڻ لڳيون، هڪ ٻه ٽي... پر هر ڀيري ڪال رسيو ڪرڻ بدران آڱرين کي حسرت سان ڏٺو هئم. پاڻ کان بُڇان ٿيڻ لڳي هئي، سوچيم:
”جڏھن فون تي سچ ڳالهائڻ جي جرئت ختم ٿي پوندي آھي، تڏھن انسان ڪال کڻڻ کان نٽائيندو آھي! ڪن لاٽار، نموني بازي ۽ ملاوت، ڪُوڙ جون ئي ننڍيون ڀينرون آھن!”
تڏھن ئي تنهنجي ڪرشماتي محبت اندر جي اٿاهه گهرائين مان پاڻيءَ جي سرچشمي جيان ٻاهر نڪري آئي هئي. خيالن ئي خيالن ۾ تون اڳيان اچي بيٺي هُئينءَ. تنهنجي چهري جي چنچل چانڊوڪي ۽ تنهنجي نيڻن جي نرالين نگاهن ۾، وجود جو احساس وساري ويٺو هئس
بيساخته موبائيل کڻي، تنهنجو نمبر ملايو هئم. سامهون ٻئي رنگ تي ئي ڪال وصول ڪري، “هيلو” چيو هيئي.
جهٽ پٽ مون طرفان ڪال نه کڻڻ جو سبب پڇيو هيئي!
اندر ۾ سالن کان پاليل ڏٽن، اٿڻ جي ڪوشش ڪئي هئي، پر تنهنجي محبت جي ماڪ ۾، ملاوتي خيالن جي ماڪوڙن شايد اجتماعي خودڪشي ڪري ڇڏي هئي! تڏھن ئي ته تنهنجي امڪاني ردعمل کان بي پرواهه ٿي، مونسان ٿيل سموري ٽريجڊي سربستي توکي ٻُڌائي هئم! “ها” ۽ “هُون” کان وڌيڪ هڪ لفظ به ڪونه ڳالهايو هيئي!
ڳالهه پوري ڪرڻ بعد، تنهنجي ردعمل کي ڄاڻڻ جو تجسس، سندم دل جي ٻِر ۾ واسينگ وانگي ڌوڻون هڻندو رهيو هو، پر تون ماٺ جي ٻانهُن ۾ ٻکيل هُئينءَ!
“هيلو” ڪري، لائين تي تنهنجي موجود هجڻ جي تصديق ڪئي هئم. “جي!” ته وراڻيو هيئي، پر ماٺ ڇو ٿي ويئي هيئين؟؟!
اهو معمو ئي مون لئه ڪنڊن جي اُلٽي ٿي پيو هو! ڇا مونکي ڏوهاري سمجهي پنهنجي رويي تي پشيمان ٿي رهي هُئينءَ؟! يا وري مون جهڙي ڪنگال جنونيءَ مان جان ڇڏائڻ لئه ڪا ترڪيب سوچي رهي هُئينءَ!؟
تنهنجي پُراسرار ماٺ جي تتل ريٽ تي، پيرن اگهاڙي ٻار جيان هلي نه سگهڻ باوجود هليو هئس!
ڳپل لمحن بعد پڇيو هئم:
”ڇا پيا سوچيو؟!
هن ڀيري مختصر خاموشيءَ پُڄاڻان وراڻيو هيئي:
”بس اهو ئي ته تنهنجي مدد ڪيئن ڪجي!؟“
ڇرڪي پيو هئس. ڪنن کي اعتبار ڪونه آيو هو! ورائي پڇيم:
”ڇا چيئي؟”
”سوچيان پيئي، ماما ڊي. ايس. پي کي تنهنجي مدد لئه چوان يا وري ايس. ايڇ. او چاچي سان ڳالهايان، پر مسئلو اهو آھي، جو تنهنجو تعارف ڪهڙي رشتي سان ڪرايان! ويتر گهر وارن کي خبر پيئي ته مچ ٻري ويندو! سدائين مونکي ڏسي نڪ ۾ سر وجهندڙ ساڙولي ڀاڄائيءَ ته ٽيون ڏينهن صبح بابا کي چيو: هڪ ڪلفي جي ريڙھي وارو ڪالهه سڄو ڏينهن پنهنجي گهر اڳيان بيٺو هو. دولت دڪان واري ته امان کي چيو ته ريڙھي وارو شڪي ۽ بداخلاق لڳي رهيو هو.”
تون وري ماٺ ٿي ويئي هُئينءَ. الئه ڇو مون کي ايئن محسوس ٿيو ته شايد تون لڙڪ اگهڻ جي ڪوشش ڪري رهي هُئينءَ!
مختصر ماٺ بعد چيئي:
”لڳي ٿو ڀاڄائي مائٽاڻي گهران ڪا نئين سازش کڻي موٽي رهي آھي، وري سڀاڻي ڳالهائينداسين.”
ڪال ڊس ڪنيڪٽ ٿيڻ بعد سوچيم:
هوءَ ڪهڙي مٽيءَ مان ٺهيل عورت آھي، جيڪا مونکي منهنجين سمورين قباحتن سميت قبول ڪري رهي آھي!
کوٽي سِڪي جيان دردر ڌڪاريل، مون جهڙي مولائي ماڻهوءَ سان همدردي ڪرڻ، مينا جهڙي مهان عورت جي ئي اعليٰ ظرفي آھي!”
بند ڪمري جي اڪيلائيءَ ۾ بي ترتيب سوچن جون ساريون ڇڙيندي ٿڪو هئس ته اُٿي وڃي فرج مان کير ڪڍي بورچي خاني ۾ گهڙيو هئس. چانهه تيار ڪري واپس ڪمري ۾ رکيل ڪرسيءَ تي ويهي، سرڪ سرڪ ڪري پيئڻ لڳو هئس. سوچيم:
”جتي پنهنجي بي گناهيءَ تي سڳي والد کي به اعتبار ڏياري نه سگهيو هئس، اتي مذھبي، نسلي ۽ طبقاتي فرق باوجود مينا جو فون تي ڪيل منهنجي ڳالهه کي، جيئن جو تيئن مڃي وٺڻ محبت جو معجزو آھي يا وري اسين ڪن رشتن کي دنياوي نالن ۾ اُلجهائي سندن درست تعين ڪري نه سگهندا آھيون!”
تڏھن لوندڙيءَ وٽان پگهر اُگهندي، سوچيو هئم:
”تفاوتن جو منصفاڻُو تعيّن نه ڪري سگهڻ ئي دنياوي علم جو بنيادي نقص آھي!”
ان ئي ويل گيٽ تي گاڏي اچڻ ۽ ڦيرو کائي بيهڻ جو آواز آيو هو. تيزيءَ سان اسٽور روم ۾ پهچي، جالي تي رکيل سوڙن، رلين ۽ ڪمبلن پويان وڃي لڪيو هئس. چند ئي لمحن بعد در کلڻ جو آواز آيو هو. ان ئي لمحي ساڄي پير تي ڪوئو چڙھيو هئو. اسپرنگ وانگر پير کي زور سان جهٽڪو ڏنو هئم، ڪوئو ڇت کي لڳي، هيٺ ڪريو هو. زوردار رڙ، هنگامي حالت سبب اندر ئي اندر ۾ دفن ڪرڻي پيئي هئي. صرف زوري ليٽايل ٻڪر جهڙو آواز ڪمري ۾ پکڙجي پيو هو! جالي تي رکيل سامان کان وحشت ۽ خوف ٿيڻ لڳو هئم. ڪنهن به وقت ڪو ٻيو ڪوئو يا ڀٽون نڪري سگهيو ٿي!
ان ئي ويل هڪ نئين مصيبت نازل ٿي پيئي ھئي. ڪوئي زور زور سان اسٽور جو در ٻاهران کُڙڪائي رهيو هو. تڏھن ياد آيم ته ڀوائتي تڙ تڪڙ ۾ اسٽور روم اندر ايندي، اندريان ڪنڊي لڳائي ڇڏي هئم ۽ ھاڻ در کُڙڪائيندڙ کي پڪ ٿي پيئي هوندي ته ڪوئي اندر موجود آھي، هونئن ته اهي امڪان به موجود هئا ته اسٽور جو دروازو کليل ڏسي ڪوئي جالي تي اُتاڇري نظر وجهي هليو وڃي ها!
دروازو وري زور سان کُڙڪيو ۽ مون پنهنجي پگهر کي کُڙين کان هيٺ ويندي محسوس ڪيو!
اوچتو سڀئي واهُون وڃائي ويٺل اڪيلي شخص وارو اعتماد موٽي آيو. سوچيم:
”احتياط ۽ مُهرين کان ڊڄڻ صرف تيستائين هوندو آھي، جيستائين مٿو اُکرين کان ٻاهر هجي!“
جالي تان لهي، در وٽ وڃي بيٺس. در وري زور زور سان کُڙڪڻ لڳو.
دروازو کوليم ته سمورن خدشن سان، سامهون اخبار هٿ ۾ کڻي بيٺل دودي جي ڏانوڻ ڏنل کِل کيٽا ڪري رهي هئي!
مونکي ڏسي ٽهڪن کي ڇڙواڳ ڇوڙي ڇڏيائين. سندس ٽھڪ ڄڻ اڱڻ تي وسندڙ وڏ ڦُڙي مينهن جا ڦوٽا هئا... هڪ ويو، ٻيو تيار...!
ڪمري جي بيڊ تي ويهندي پڇيائين:
جالي تي لڪڻ کان اڳ منهنجي هجڻ متعلق سوچيو هيئي؟
وراڻيم: “هڪ ته گهرو سوچڻ جيتري مهلت ئي ڪونه ملي؟ ٻيو وري تو وڃڻ وقت ٻڌايو هو ته تون شام ٻه بجي کانپوءِ موٽندين! ۽ ٽيون وري توسان گڏ فور ويل گاڏيءَ جو آواز؟!”
دودي سنجيده ٿيندي چيو:
”هڪ دوست کان پوٽوهار اڄ لاءِ اُڌاري کنئي اٿم، توکي ڳوٺ ڇڏڻو آھي. اصل ۾ ڪي دوست اچڻا آھن، جن ۾ پنهنجو يونيورسٽيءَ وارو يار خليل به آھي، جيڪو اڄڪلهه پوليس ۾ وڏو منشي آھي. اڄ صبح مون کان تنهنجي باري ۾ پڇيو هئائين. ڀانيان ٿو اڄوڪي اخبار ۾ تنهنجي تصوير سميت توسان منسوب ڪيل ڌاڙن ۽ ڦُرن جا ڇرڪائيندڙ الزام پڙھيا هوندائين!”
دودي ذڪر ڪيل خبر تي آڱر رکي، اخبار مون ڏانهن وڌائي هئي!
خبر جي هيڊ لائينس تي ئي نظرون، ڄمي برف ٿي ويون هيون. الاءِ ڪيترا ڀيرا ساڳي ساڳي لفظن کي چِتائي ڏٺو هئم.
سُرخين ۾ ئي لڳيل الزامن، ڇٺيءَ جي ٿڃ ياد ڏياري ڇڏي هئي. پاڻ کي ڌاڙيل پرُو چانڊيو سمجهي پاڻ کان ئي ڇرڪڻ لڳو هئس. وڌيڪ تفصيل پڙھڻ جيتري جرئت مون ۾ ڪونه رهي هئي. اخبار دودي کي موٽائي ڏيندي، پگهر اُگهي شوڪارو هنيم. دودي چيو:
”پوليس نوڙيءَ مان نانگ، ايئن ئي ٺاهيندي آھي!”
ڪو تبصرو ڪري نه سگهيو هئس. صرف نماڻين نظرن سان دودي ڏانهن ڏٺو هئم. سامهون ڀت تي لڳل آئيني ڏانهن اشارو ڪندي، چيائين: “قينچي به اتي پيئي آھي، ڊگها شهپر ڪٽي نارمل ٺاهي ڇڏ، باٿ روم مان وهنجي مون وارا اڇا ڪپڙا پائي، مٿي تي مون وارو هيٽ ۽ اکين تي ڪارو چشمو پائي ڇڏ، جيئن توکي هروڀرو ڪير سڃائي نه سگهي!”
سيج رات ماڊرن شرارتي گهوٽ جون فرمائشون ٻُڌي لنوائيندڙ، ڳوٺ جي نوعمر شرميلي ڪنوار جيان، دودي جي حڪم جي بجا آوري ڪندي نٽايو هئم. پر دودي هجتي دڙڪن سان گڏ چيو هو:
”ياد رک ته تون مفرور ملزم آھين، توکي پنهنجي سڃاڻپ لڪائڻ لئه ڪيئن به ڪري پنهنجو پراڻُو شيپ بدلائڻو آھي!“
آئيني اڳيان قينچي هٿ ۾ جهليندي هٿ ڏڪيا هئم. ننڍپڻ کان مُڇن ۽ مردانگيءَ جي حوالي سان ٻُڌل سمورين ڳالهين جا عڪس تصور جي تالاب ۾ ترڻ لڳا هئا! بيوسيءَ مان پوئتي مُڙي، ان اميد سان دودي ڏانهن ڏٺو هئم ته “من شهپرن کي جيئڏان ملي پوي،” پر دودي چيو:
”شاباس! جلدي ڪر، توکي ڳوٺ ڇڏي مونکي واپس مهمانن کي به مُنهن ڏيڻو آھي!”
سالن کان سنگتي بڻيل ۽ چهري تي سدائين ٻن ڪارن نانگن جيان ڦُڻ کڻي بيٺل شهپرن مان هڪ کي قينچيءَ سان پهريون ڪٽ هڻندي، اکيون بند ڪري ڇڏيون هئم، ايئن ڄڻ ڪنواري ماءُ کي ناجائز ڄميل پنهنجي ٻار جو گلو گهٽڻو پوندو آھي!
ڊگها شهپر مختصر ڪرڻ لاءِ گهڻي مٿا ڪُٽ بعد نيٺ مُڇن کي آخري شڪل ڏيئي، آئيني ۾ پنهنجو جائزو ورتو هئم، تڏھن لمحن لئه پنهنجو پاڻ کي به اجنبي لڳو هئس! تڏھن ئي نواڻ، جهٽ پٽ قابل قبول نه ٿي سگهڻ وارو فلسفو باريڪيءَ سان سمجهه ۾ اچڻ لڳو هو! سوچيم: “هيراڪ حواسن جي پسند جو محرڪ خارجيت کان وڌيڪ داخليت ۾ ئي پاڙون پکيڙيندڙ رهيو آھي!”
باٿ روم مان وهنجي، ڪپڙا بدلائي، هئٽ ۽ چشمو لڳائي ڪرسيءَ تي اچي ويٺو هئس. گيٽ تي بيٺل پوٽوهار ۾ ٿيلهو رکي موٽندڙ دودي مرڪي چيو هو:
”هن حُليي ۾ مون به ڪونه سڃاتو. پوليس کي مجال آھي، جو توکي سڃاڻي. هونئن به گاڏيءَ جا شيشا بند رکنداسين، وچان ڪا خاص چيڪنگ به ناهي!”
پوٺوهار گاڏيءَ ميرپورخاص جي حدن کي ڇڏيو هو ته لڙڪ اکين ۾ ڦُٽي آيا هئا. پنهنجي دربدريءَ جو درد هو؟ والدين سان پوليس جي امڪاني سلوڪ جو اُلڪو هو يا وري تنهنجي پويان رهجي وڃڻ جو جهوريندڙ احساس؟! پاڻ کي گاما اسٽيڊيئم جو فوٽ بال محسوس ڪيو هئم، جنهن کي حالتن جا بلوچ رانديگر ٿُڏي رهيا هئا! اهڙو فوٽ بال جنهن جي نصيب ۾ سدائين گول جو وڇوڙو لکيل هوندو آھي!
ايئن به نه هو ته ڪو ميرپورخاص کي پهريون ڀيرو ڇڏي رهيو هئس. يونيورسٽي ۾ پڙھڻ ۽ گهمڻ لاءِ ٻين شھرن ڏانهن ويندي،منهنجي هن ننڍڙي شهر کان ڏُور منهنجون ڪيئي راتيون گذريون هيون! پر اڄ الاءِ ڇو؟! منهنجي ھن محبوب شهر جي ديوارن کي الوداعي نظرن سان ڏسي، اياڻين اکين جا ڳوڙھا روڪڻ مشڪل لڳي رهيا هئا! سوچيم:
”ساڳيو ماڳ ۽ ماڻھو، ڪڏھن کلڻ، ته ڪڏھن وري روئڻ جو سبب ڇو بڻبا آھن؟!”
تڏھن سوچ جي ڪنهن وکرندڙ ڪڪر مان ڪا ڦُڙي ڪري هئي:
”بدليل وقت ۽ اڻساڳي حالتن جا آئينا ئي هوندا آھن، جيڪي ساڳي ماڳن، ڏٺل وائٺل ماڻھن ۽ ڄاتل سُڃاتل شين کي بلڪل مختلف محسوس ڪرائيندا آھن!”