مقدس
هن جي خوش قسمتي جو دليل اهو به اهي ته هن جي زال شادي جي ٻئي مهيني پيٽ سان ٿي ويئي ۽ جڏهن سڪيلڌي پٽ يعني هر وقت رئڻ واري ننڍڙي ٻارڙي جنم ورتو ته، هن جي بدلي ڪنهن ٻئي شهر ۾ ٿي ويئي. هي شهر هن جي وطن کان پنج سئو ميل جي مفاصلي تي هو. لاچار هن کي زال ۽ پٽ کي ڇڏي وڃڻو پيو. ان ڳالهه جو هن سان گهرو تعلق هو ۽ اڪثر سنگت جي محفل ۾ چوٿين پيگ کان پوءِ هو پنهجي حد کان خوبصورت زال ۽ خوبصورت پٽ جو ذڪر ڪري روئي ڏيندو هو.
هي شهر نئون هو. يعني هن لاءِ نئون هو. نوڪري به نئين هئي. يعني هن جي لاءِ نئين هئي. پگهار گهٽ هو يعني..... بس سڀني جي گذاري لاءِ گهٽ هئي. هر وقت نوڪري جي وڃڻ جو خطرو لاحق رهندو هو. انهي لاءِ هو پنهنجي زال کي گهرائڻ مناسب ڪو نه سمجهندو هو. ڪجهه مهينن کان پوءِ...... البته.... هو هر چند مهينن کان پوءِ اهڙي طرح سان سوچيندو هو. ان دوران هن جي محبت اڃان به وڌندي ۽ گهري ٿيندي وئي هن جي سڪ ۽ اُڃ وڌنڌي ويئي.
آه! آئون توکي ڪيئن ٻڌايان. مون کي زال سان ڪيتري محبت آهي. منهنجي زال ته هڪ ديوي آهي، ان قدر پوتر، مقدس، معصوم، حسين، جيئن ڪنول جو گل..... هن شهر ۾ ته ان جهڙي عورت موجود ئي ناهي!
هو هر روز پنهنجي زال کي خط لکندو هو. هر روز هن جي زال هن کي خط موڪليندي هئي. هر روز ٽپال آفيس ۾ اُنهن جي ارمانن جو چرچو هوندو هو.
هونئن ته هو ڏاڍو خوش مزاج هو. حسين ۽ مختلف قسم جي عورتن جي خوبصورتي ۽ اُنهن جي جسم جي حصن کي هڪ ماهر جوهري جيان پرکي سگهيو ٿي. هن جون ٽنگون سهڻيون آهن، لسيون آهن. هن جي اڇي رنگ ۾ نئين ريشم جو جلوو آهي. نڪ خنجر جي ڌار آهي. هن جي جسم ۾ پچي ويل صوف جي خوشبوءِ آهي. هن جي چال ۾ غرور آهي، حيا به آهي، جيوميٽري جي اعتبار سان هي دنيا ڀر ۾ سڀ کان موزون چيل آهي... پر منهنجي زال.....!
هڪ سال گذري ويو
جنگ شروع ٿي وئي.
شيون مهانگيون ٿيڻ لڳيون. هن جي پگهار ۾ ڪجهه اضافو ضرور ٿيندو هو. پر قيمتن ۾ اُن کان ٻيڻون بلڪه اڪثر حالتن ۾ چئوڻو اضافو ٿيندو هو. هن جي پنهنجي شهر ۾ به ايتريقدر شيون مهانگيون نه ٿينديون هيون ۽ وري گهر هن جو به پنهنجو هو. مسواڙ ڏيئڻي ڪو نه پوندي هئي. پر هن نئين شهر ۾ ته هتي هو، پنهنجي هڪ دوست وٽ رهندو هو. مصلحت، جنگ، فراق.....
هن پنهنجي زال کي چار سئو ڀيرا لکيو. مون کي توسان بي انداز محبت آهي.
هن جي زال هن کي چار سئو هڪ ڀيرو لکيو، پيارا اسين ٻيئي چنڊ ۽ چڪور جيان آهيون.
هن پنهنجي زال جو خط پڙهي سوچيو. اهو ٺيڪ آهي چنڊ ۽ چڪور، ڪڏهن چنڊ هوندو آهي ته چڪور ڪو نه هوندو آهي. چڪور هوندو آهي ته چنڊ نه هوندو آهي. ٻيئي هجن ته ڪجهه ٻي مصيبت اچي ويندي آهي. بادل اچي ويندا آهن. بارش ٿيڻ لڳندي آهي. جنگ شروع ٿي ويندي آهي. بدلي ٿي ويندي آهي.
هن پنهنجي زال کي خط لکيو پنهنجي نئئن تصوير موڪل.
تصوير آئي، دوستن ڪنول جي گل کي ڏٺو ۽ گليڪسو بسڪٽ يعني ٻارڙي کي به، دوست ساڙو بڻجي ويا. اُلٽيون سليٽون خبرون ڪرڻ هو ڏاڍو خوش ٿيو.
هر روز رات جو سمهڻ کان اڳ هو انهن ٻنهي تصويرن کي وهاڻي هيٺان ڪڍي ڏسندو هو، دل سان لڳائيندو هو. پوءِ اُنهن کي چمندو هو ۽ پوءِ، بجلي جي بتي گل ڪري سمهي رهندو هو ۽ خيال خيال ۾ رات جو دير تائين پنهنجي زال سان ڳالهيون ڪندو رهندو هو. آهه منهنجي جان! مون کي توسان ابدي محبت آهي، لازوال، ڪڏهن نه مرڻ واري.!
ٻه سال گذري ويا پر موڪل نه ملي.
زندگي ڦڪي ٿيندي وئي. يادون ڌنڌليون ٿينديون ويون..... هر شام، هو پنهنجن دوستن سان مان اسٽريٽ ۾ چڪر لڳائيندو هو.
اڙي ڏس يار.... هو سنهڙي ڇوڪري.... اڙي هو غالب جو شعر آهي نه!......
ڪجهه ڏينهن کان روزانو هڪ پارسڻ بدهو جي پل تان گذري مان اسٽريٽ ۾ داخل ٿيندي هئي ۽ ڏاکڻي چوڪ تائين لڏندي ڪڏندي وري پل جي طرف موٽي ايندي هئي.... هي هرڻي جهڙيون اکيون، ڄڻ لڙڪن سان ڌوتيون ويون هجن..... هي ماڪ بني مسڪراهٽ ..... چيل جي هي ظالم نخريلي لوڏ......
هو ڪجهه ڏينهن هن کي ڏسندو رهيو ۽ هن ۾ مقدس ۽ پوتر تخيل جا بلبلا اُڀرڻ لڳا.
ڪڏهن هوءِ داڻن جي رنگت جهڙي ساڙهي ۾ سجيل ته ڪڏهن نيري سائي رنگ جي ساڙهي ۾، ڪڏهن نيم عريان چولي ۾..... هر بار هن جي سنورجڻ جو هڪ انوکو انداز هوندو هو.... ۽ اها ماڪ بني مسڪراهٽ.
هو تيز گهوريندو، هڪ چتو ٿي هن جي پويان پويان هلندو هو، جيئن بنا پئٽرول موٽر رسي سان ٻڌل ڪنهن تيز رفتار گاڏي جي پويان ڀڄندي آهي.
چئن پنجن ڏينهن کان پوءِ هوءِ وري نظر نه آئي. جڏهن دوستن پڇيو ته چوڻ لڳو” منهنجي زال سان هن جي شڪل ملي ٿي، تو غور ڪو نه ڪيو؟...... آه مون کي پنهنجي زال سان ڏاڍي محبت آهي.... دراصل تمام گهٽ اهڙيون عورتون آهن منهنجو ذوق نالائق، حسن جي پرک جو ڪمبخت معيار حسن ايترو بلند ٿي ويو آهي جو هاڻي وچين طبقي جي حسين عورت وڏي مشڪل سان ئي وڻندي آهي.”
دوست اُن وقت مان اسٽريٽ مان گذري رهيا هئا. هڪڙي پڇيو، “هن ڇوڪري متعلق تنهنجو ڇا خيال آهي؟ ”
ٻانهون سٺيون اٿس پر چال ۾ اُها مستي ناهي.
“۽ هوءِ ڄمون رنگ واري؟”
حسين آهي پر ٿوري ڀاري...... ٿوري عمر زياده..... ذرا..... آ! “منهنجي زال!”
دوست کلڻ لڳا.
هڪ سال ٻيو به گذري ويو.
هاڻ هو اڪثر اڪيلو گهمڻ ويندو هو. ڇو جو هنجو جو معيار حسن گهڻو اعليٰ ٿي ويو هو ۽ گهڻا دوست ان ۾ تخليق پسندي جا قائل نه هئا.
اُنهن جي زندگي تجرباتي هئي. اُهي غلطين جا قائل هئا. انهن جو فلسفو ناپيد نه هو. اُنهن کي فقط پنهنجين زالن سان محبت نه هئي، ڇو جو اُهي ڏينهن رات اُنهن سان ڄورن جيان چهٽل هيون. اُنهن لاءِ هر عورت جيڪا اُنهن جي زال نه هئي حسين هئي.
هاڻي هو اڪيلو رهجي ويو هو. مان اسٽريٽ ۾ لوسي جون ٽنگون هن کي خطرناڪ حد تائين پسند اچڻ لڳيون ۽ هن جي دماغ جي ڌنڌ لائين ۾ بار بار نچڻ لڳيون. هن جي من چاهيو ته هو اُنهن کي فقط هڪ ڀيري ايئن.... ڇهي ڏسي.... لارا جي پيشاني جا ور هن کي تمام سٺا لڳا ۽ ڪيٽ جو پنهنجن وارن کي گهمائي غرور مان ڪنڌ کڻي هن کي ڏسڻ ۽ جمشيد جي لانڊري واري پارسي جي نوجوان زال جو ڪلهن کي چڪي جي پٿرن وانگر گهمائي هلڻ.... عجيب نشو آهي هنن ۾ . ڪهڙيون نه ڌوتل پوتل اُجريون ڇوڪريون آهن!.
۽ وري سينيما هال ۾ آمريڪي سپاهي سان گڏ جنهن نخريلي ۽ چلولي ڇوڪري کي ڏٺو. فقط چهرو ئي- پر ايمان سان ڇا ته چهرو هو!.... جيئن تازي صوف جو نرم روح......
جي ها! هن کي پنهنجي زال سان محبت هئي. هن کي لارا سان ڪيتري سچي پاڪ، مقدس، بي لوث محبت هئي. جڏهن هن کي پنهنجي پوتر محبت جو خيال آيو ٿي هن جي گلي ۾ هڏڪيون تڙپڻ لڳيون ٿي ۽ اکين ۾ لڙڪ. آه هن جي دل ۾ ڪيتري قدر نه محبت هئي.
هڪ سال ٻيو به گذريو ويو.
ڪرسمس جي رات هئي. مان اسٽريٽ جون ڇوڪريون دڪانن جي طرح سينگاريل ۽ سجيل هيون. بجلي جي پوتر روشني چهري تي ٿڙڪي رهي هئي ۽ نچي رهي هئي. چڪا چڪا بوم چڪ، چڪا چڪا بوم چڪ!.
ڪرسمس جي رات هئي ۽ هو چئن سالن کان هڪ ڪنواري جي طرح معصوم هو. ڇو ته هن کي پنهنجي زال سان محبت هئي.
دوستن چيو، “اڄ ڪرسمس جي رات آهي، سڀاڻي وري نئون سال آهي. اچ تون به زندگي جي باهه ۾ ٽپو ڏي.”
هن ڏاهپ جي انداز ۾ چيو “توهان کي ڪهڙي خبر ته محبت ڇا ٿيندي آهي؟....... ۽ وري هر شخص جو پنهنجو معيار ٿيندو آهي.“
هوٽواٽي تي پنهنجي گهر جي طرف مڙي ويو.
رستا، گليون، ڪوٺيون، بازارون ڪنهن پراڻي ريلوي اسٽيشن جي لائينن جيان نطرن جي حد تائين ڦهليون پيون هيون. هو هلندو هو ۽ هن جي دماغ جي ڌنڌلائپ ۾ ناچ گهر جو شور ۽ خوشبوءِ ۽ پيشاني جا ور ۽ ٽنگون ۽ سرسر ڪندڙ ساڙهيون.... هو تيز قدمن سان هلندو ويو. آخر هن کي محسوس ٿيو ته هن جو گهر اچي ويو آهي. هو بيهه رهيو، گهر جي انڌيري چائنٺ تي هڪ عورت بيٺل هئي.
هن جي زال!
هن مسڪرايو
هڪ عرصي بعد جڏهن هن کي ٿورو هوش آيو ته هن کي محسوس ٿيو ته هي سندس جو گهر ناهي. هن ڏٺو ته هو هڪ ننڍي قد ۽ ٿلهن ڏندن واري عورت جي گود ۾ شراب پي رهيو آهي ۽ هن کي بار بار چئي رهيو آهي: “منهنجي جان، پياري مون کي توسان بي انداز محبت آهي. مقدس.... بي لوث....!”
رنڊي ڦڪي، بي جان لهجي ۾ چيو، “ها! آءُ چنڊ...... تون چڪور..... ڀلا هي ريڊيو ته کول.....”