آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

زندگي جا پنڌ ۽ پيچرا

ريگستاني علائقي ٿرپاڪر ۾ پنهنجي علم جي جوت کي جلائيندي اونداهه مان روشنيءَ جو تجلو بڻجي سامهون ايندڙ ڊاڪٽر راڻا سي راٺوڙ پنهنجي مسيحائي پيشي سان سچائيءَ ۽ سماجي خدمتن آڌار پنهنجي علائقي ۾ اهم مثالي ڪردار جي حيثيت رکي ٿو، پر هن ڪتاب ” زندگي جا پيچرا ۽ پنڌ“ جي منظرعام تي اچڻ کانپوءِ هڪ تخليقڪار جي روپ ۾ به سامهون آيو آهي، جيڪو پڻ يقينن هڪ خوش آئيند ۽ وقتائتو قدم آهي، ان ۾ ڪوبه شڪ ناهي ته ڊاڪٽر راڻا سي راٺوڙ جي زندگيءَ جا تلخ تجربا اسان لاءِ مشعل راهه آهن، هن پنهنجي حياتي ۾ جيڪوبه ڀوڳيو ۽ پيڙيو ان جو مختصر ذڪر پنهنجي هن جيون ڪٿا ۾ ڪري ڇڏيو آهي، خاص طور ورهاڱي کان اڳ ۽ پوءِ جي بدلجندڙ صورتحال کي قلمبند ڪري.
Title Cover of book زندگي جا پنڌ ۽ پيچرا

“وساريان نه وسرن”

زندگي ۾ ڪي اهڙيون حالتون پيش اچن ٿيون، جو وساريون ڪونه ٿيون وسرن. پنهنجي زندگيءَ جون ڪي ساراڻيون ۽ واقعا ياد اچن ٿا.

1. ٻڏڻ ۽ بچڻ
آئون گڊڙي سٽي ۾ پڙهندو هئس، جيڪو پاڪستان ۾ بارڊر تي آهي، بارش جي موسم ۾ اسڪول کان موٽڻ وقت اسين 4 ڇوڪرا تلاءُ ۾ وهنجڻ ويندا هئاسين، پاڻيءَ جي تري ۾ گروڻا هوندا هئا، مٽڪي وانگر هئا، مٿيون پاڻي سُڪڻ وقت مقامي ماڻهو پاڻي ڀري پيئندا هئا، هڪ ڏينهن ترڻ وقت هڪ وزني ڇوڪري منهنجي ڪلهن تي زور سان هيٺ ڌڪو ڏنو، پاڻي ۾ خبر ڪونه پيئي، آئون هڪ گروڻي ۾ هليو ويس، وڏي مشڪل سان هٿن جي مدد سانگروڻي مان نڪتس، پاڻي ساهه سان گڏ ڦڦڙن ۾ هليو ويو، ٻين ڇوڪرن کڻي پٽ تي ابتو ليٽائي پاڻي ڪڍيو. اڌ ڪلاڪ کانپوءِ آهسته آهسته هوش آيو، اهو لمحو اڄ تائين نه وسريو آهي.

2. وڏي تلاءُ ۾ اونهائي جي ماپ
هڪ تلاءُ گڊڙي سٽي ۾ اُتر طرف مَانٻائي نالي سان هو، جتي اسين ترڻ سکيا به هئاسون، ۽ اڪثر وهنجڻ ويندا هئاسون، هن تلاءُ جي تريءَ ۾ ڪي ٿورا کوهه به هئا، هڪ ڏينهن ڇوڪرن شرط هنيو ته پاڻي جي تلاءُ ۾ اونهائي ڪيئن ماپجي؟ تلاءُ ڀريل 14- کان 18- فوٽ پاڻي هو، مون چيو ته اِهو سولو آهي، مون 14- فوٽ ڊگهو بانس پنهنجي آڱوٺن جي وچ ۾ جهلي هيٺ پاڻي ۾ لهي ويس، اتفاق سان هُتي ننڍو کوهه هو، مان بانس سميت هيٺ ويس ته محسوس ٿيو. بانس ڇڏي هڪدم مٿي هليو آيس، ڇوڪرن اُبتو ڪيو، پاڻي ڪڍي نڪ وات صاف ڪيا، وڏي مشڪل سان بچي ويس، ترڻ به سٺو ايندو هو، پر بيٺل پاڻي ۾ ترڻ مشڪل آهي.

3. چاڙهيار ڳوٺ ۾ وڏو جهولو
منهنجي ڳوٺ ۾ هڪ وڏي ڪنڊي هئي، تنهن ۾ هڪ جهولو رسي وارو هو، تنهن سان هڪ يا ٻه ماڻهو لڏي سگهن ٿا، هن جهولي تي لُڏندي وڻ جي وڏي ٽاري مان پن پٽڻ ڏکيو هوندو هو. هڪ دفعو لُڏندي ٻئي رسين جا پاسا بغلن ۾ جهلي جهولو موٽڻ وقت وي ٽاري (شاخ) ۾ هٿ وڌا، اُها ٽاري شروعات ۾ ٽُٽي ۽ مون سان گڏ موٽي، مان وڻ جي ٿُڙ سان ٽڪرڻ جي بجاءِ پاسي کان ڪري ويس ۽ ٽاري اچي ڪنڊي جي ٿُڙ کي لڳي، ايئن بچي ويس. ڳوٺ وارا سڀ ڊوڙي آيا، قدرت مون کي ٽيون ڀيرو بچايو.

4. ڳئون چارڻ جو واقعو
هڪ دفعو وڏي ڀاءُ چيو ته رات جو وڃ ڍڳيون چارڻ، ڇو جو هن رات ٻيو ماڻهو ڪونه هو. چانڊوڪي رات هئي، اٽڪل 4 وڳي اسر جو ڍڳين کي هيٺ ڏهر ۾ اُماڻيو ۽ آئون زمين تي اجرڪ ڍڪي سمهي رهيس، لانگ بوٽ پاتل هئا، ڀٽ واري زمين تي گاهه نه هو، ڪجهه دير هڪ پاسي سُر سُر جو آواز آيو، اجرڪ منهن تان پري ڪري ڏٺم ته هڪ وڏي بلا پريان اچي پئي، يڪدم اُٿي اجرڪ چئني پاسن سان واري هيٺ وجهي مٿي هيٺان وجهي سڀ پاسا بند ڪيا، بلا منهنجي اجرڪ کي هڪ پاسي لڳي ته مون واري اندران کان کسڪائي ته بلا پرتي نڪتي، هڪ پاسي کڙڪي ۾ اک سان ڏٺو ته بلا پري کان پئي وئي، خدا بلا کان به جان بچائي.

5. ڪاري نانگ جو مارڻ
هڪ دفعي جو ٽائيم مال جي وٿاڻ تي اسان ٻارن ڳوٺ روهڙ ڪيهڻ ۾ راند پئي ڪئي ته ڪارو نانگ اوچتو نڪتو، اسين سڀ ڊوڙي پري ٿياسين ته نانگ هڪ ٻر ۾ گهڙڻ لڳو، منهنجو ڀاءُ اڄٻو جو 14 سالن کن جو هو اسان کي چيو ته پري ٿيو لٺيون کڻي اچو، ڊڄو نه، جيئن آئون ٻاهر رهيل پُڇ مان جهلي ڇڪيان جيترو ٽڪرو يا حصو نڪري چڱيءَ طرح ڪٽيو. اسان سڀني ائين ڪيو، ائين ڪري نانگ کي ماري ڇڏيو، آهستي مٿي نڪتو جو چُري نه سگهيو، اُهو پورو ڪيو، اهڙي طرح نانگ کي ختم ڪيوسين.

6. گهوڙي تان ڪري زخمي ٿيڻ
هڪ دفعو رات جو گهوڙي تي سفر پئي ڪيم، 5 ڪلو ميٽر اچڻ وڃڻ جو رستو هو، چانڊوڪي رات هئي، 2 ڪلو ميٽر سفر بعد هڪ وڏي ڪنڊيءَ جي وڻ جي هيٺ گذرڻ وقت وڻ تي ويٺل ٻه ڳجهون اُڏاميون ته گهوڙ ڇرڪ کائي ڀڳو ته پاسي ۾ وڻ جي ڇانو ۾ ويٺل هرڻ ڀڳا ته گهوڙي وڏو ٽپو ڏنو، آئون گهوڙي تان اڳڀرو هڪ ڪرڙ جي وڻ ۾ ڪريس، جتان پوري جسم ۾ ڪنڊا لڳا، بچي ويس، رڙين تي پاسي واري ڳوٺ مان ڪجهه ماڻهو ڊوڙي آيا، مون کي وڏي مشڪل سان ڪڍيائون، گهوڙو اُتي ئي بيٺو هو، هنن همٿ ڪري کڻي ڳوٺ پهچايو. ڪنڊن نقصان ڪيو، باقي ٻيو وڏو ڌڪ يا هڏا ٽُٽڻ کان بچي ويا، اکيون وغيره سڀ سلامت رهيا.