ڪھاڻيون

حويليءَ جا راز

ھي ڪتاب نامياري ڪھاڻيڪار ماڻڪ جي لکيل 18 ڪھاڻين جو مجموعو آھي. ڊاڪٽر غفور ميمڻ لکي ٿو:
”ماڻڪ انھي دؤر جي پيدائش آھي جڏھن سنڌي ادب ۾ نئين ھل چل متل ھئي، ادب ۾ جوش، جذبو، نعريبازي، قومي مزاحمت شامل ھئي پر ماڻڪ بلڪل ھڪ نئين انداز ۽ اسلوب سان نروار ٿيو ھو. ھو نہ اجايو اميد پرست optimist ٿيو نہ وري ھن جوش جذبي کان ڪم ورتو، نہ وري ڏکن کي رومانوي انداز سان پيش ڪيو اٿس.
ھو ڪٿي بہ رومانٽڪ انقلابي ڪردار تخليق نٿو ڪري نہ وري منافقي يا ٻھروپي سان ادب کي اخلاقي قدرن جي بخمل ۾ ويڙھي پيش ٿو ڪري. پر ھن زندگي جيئن آھي، سماج ۾ ماڻھو جيئن محسوس ڪري ٿو، جھڙن ڏکن ۽ اذيتن سان ھن جو واسطو پوي ٿو، انھن کي جيئن جو تيئن پيش ڪيو. خاص طور سان وچئين طبقي جو مشاھدو وٽس تيز آھي. ھو ھڪ دؤر جي پيداور ھو، پر زندگيءَ جي باري ۾ سندس اٿاريل سوال ان سان لاڳاپيل اخلاقي قدرن وارا مونجهارا ۽ ڪردارن جي مزاحمت ھميشہ پرُڪشش رھندي.“
  • 4.5/5.0
  • 1761
  • 863
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • ماڻڪ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book حويليءَ جا راز

نوٽبڪ / ڊائريءَ منجهان

. . . بي معنى زندگي . . . ھڪ چرئي جو خواب. خواب ڏٺو ھوم ته . . . . سڀ ڪجهه بڪواس. بڪواس، بيڪار.

. . . سمجهه ۾ نٿو اچي ڇا ڪريان؟ منھنجي وس ۾ جو ڪجهه آھي ڪيان ٿو. نه چاھيندي به ڪيان ٿو. انٽرويو. وڏيرن وٽ. آفيس ۾ جتي انتھائي ذليل ٿيڻو پوي ٿو: وڃان ٿو. پوءِ به . . . .

. . . پاڙي ۾ رات ھڪ پوڙھو مري ويو. ٻڌندي اوچتو ڀيانڪ خيال آيم. بابا مري و . . .

. . . وڏي پٽ جي حيثيت سان – گهر جو بار – سڄو جسم ڪانڊارجي ويم ۽ پنھنجو وجود (مناسب لفظ ذھن تي نٿا اچن، جيڪي انھيءَ گهري احساس جو اظھار ڪن) دل چيو: جيڪر چريو ٿي وڃان. چرئي ٿيڻ ۾ زبردست ڇوٽڪارو آھي. نجات آھي.
ڪاش! چريو ٿي وڃان.
سمجهه ۾ نٿو اچي مان زندھ ڇو آھيان.

ڊاٺ. ليڪا. ٻه ننڍا گل ٺھيل. ۽ ڪنڊائتو لکيل:
ڪيڏو نه بيچين، بي سکو آھيان. ڪاش! اھا جاءِ ملي جتي اوڇنگارون ڏئي روئي سگهان.

بابا گهٽ وڌ ڳالھايو.
سوچيم: اڳي ڪجهه ٿورو چوندو ھو ته ورجائيندو ھومانس ۽ ھاڻ!

ائين خاموش، چپ، بي حسو ڇو ٿو رھان! چون ٿا نڪ ڪونھيس. واقعي ائين آھي؟ مونکي ڪجهه ڇو نٿو ٿئي!
منھنجو اندر، احساس، زندگي جو جوھر، ۽ وجود جو احساس ۽ ”مان“ . . . سڀڪجهه مري ويا آھن. مروٽجي ويا آھن.

سڄو ڏينھن ھلي ھلي: بابا جي لفظن ۾، رلي پني ٿڪجي آيس. سوچيم: جيڪڏھن اڄ بابا ڪجهه چيو ته سامھون ٿيندو مانس. پر ھن ڪجهه به نه چيو. موڊ ۾ ھو. ماني کاڌم. سڄو ڏينھن ڪانه کاڌي ھيم. ڪاوڙ يا تيسي جي ڪري نه. سچ پچ بک ڪانه لڳي. بک مري وئي آھي. پيار ۽ ھمدردي منجهان سمجهايائين : ”پٽ، وڏيرن جي حڪومت آھي، اسان غريبن کي ذليل ٿيڻو ئي پوي ٿو، نا اميد نه ٿيءُ . . .“ دل چيو: بابا اھو ھمدردي ۽ پيار وارو ورتاءُ ڇڏي، دٻائي، گاريون ڏئي، ٿڪون ھڻي، بجا ڏئي، لتون . . .

وڏيري . . . . . . وٽ درخواست کڻي ويس. ھو پيپلز پارٽيءَ جو اھم عھديدار آھي، ويٺو رھيس. لوسي ڪتي وانگر، لوسي بڻيو . . . پاڻ کي ڪيڏو محتاج، ذليل ڪريل ۽ گندي نالي جو ڪيڙو، بي غيرت، بکاري محسوس ڪيم.

يا خودڪشي ڪرڻ گهرجي يا بغاوت . . . خيال . . . . خيال ھيءَ به ڪا زندگيءَ آھي! ! !

ڇا نوڪري ڪرڻ ضروري آھي؟
نيٺ ڇو؟
جيئڻ لاءِ.
پر ڌاريل بنجي به جي سگهجي ٿو. چور، ٺڳ بنجي به جي سگهجي ٿو.

. . . . . . . .
. . . . . . . .

گهر ۾ ماتم، روڄ راڙو، پاڙي ۾ افسوس ۽ ڏک.
ڪيڏو شريف ۽ پيارو ھو.
خاموش نيڪ مطبع سلڇڻو.
زندگي ۾ ويچاري ڇا ڏٺو، نوجواني ۾ ئي.
ھھڙا سدورا، سٻاجھا وري ڪٿي ڄمن.
. . . . . . .