الطاف شيخ ڪارنر

موج نہ سھي مڪڙي

ٽائٽانڪ ۽ ٻين مشهور سامونڊي جهازن جي ٻڏڻ جون ڪٿائون
موج نه سهي مڪڙي، ليکڪ: الطاف شيخ موضوع: سامونڊي واقعن جا دل ڌوڏيندڙ داستان سامونڊي زندگي ڪڏهن به نارمل نه سڏي وئي آهي ۽ سامونڊي سفر چاهي اڄ کان هڪ يا ٻه صديون اڳ جو هجي يا اڄ جي ماڊرن دور جو، هميشه پر سڪون ۽ باحفاظت نه رهيو آهي. There is never smooth sailing
  • 4.5/5.0
  • 4441
  • 1047
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • الطاف شيخ
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book موج نہ سھي مڪڙي

برف جون ڇپون Ice berg

دنيا جي اتر قطب (توڙي ڏکڻ قطب) ڏي جيترو ويجهو وڃبو، اوترو گهڻي ٿڌ ملندي. آخر اهڙو هنڌ شروع ٿي ويندو، جتان کان وڌيڪ اڳيان سخت سيءَ ڪري سڄو سمنڊ برف وانگر ڄميل ملندو. اونهاري جي موسم ۾ سمنڊ جا ڪجهه برفاني حصا باقي کان ڇڄي ڌار ٿي، پاڻيءَ ۾ ترڻ لڳندا آهن. اتر ناروي ۽ ڪئناڊا پاسي جهاز هلائيندي برف جون اهي ڇپون (آئيس برگ) نظر اينديون آهن. اهي آئيس برگ ڪافي وڏا ٿين ٿا. ڪي ڪي ته جهاز کان به ٻيڻا ٽيڻا وڏا ٿين ٿا. پر تعجب جي اها ڳالهه آهي ته سمنڊ جي مٿان نظر ايندڙ هي آئيس برگ سڄي آئيس برگ جو فقط هڪ حصو هوندا آهن. جيئن جهاز جيترو نظر اچي ٿو، اوترو سمند اندر به ٿئي ٿو. اهڙيءَ طرح نظر ايندڙ هيءَ ”برف جي ڇپ“ اصل ۾ ”آئيس برگ“ جي فقط Tip (ذرڙو) ٿئي ٿي، باقي ان جو اٺوڻ يا نائوڻ جيترو حصو سمنڊ اندر ٿئي ٿو. ان ڪري هنن آفت جيڏن آئيس برگ سان پاڻيءَ جو جهاز ٽڪرائجي تباهه ٿي سگهي ٿو.
* ناٽ: سمنڊ تي هلندڙ جهاز جي رفتار جو يونٽ ناٽ (Knot) آهي. هڪ ناٽ معنيٰ ”هڪ ناٽيڪل ميل في ڪلاڪ“ رفتار. ڪنهن جهاز جي رفتار 25 ناٽ آهي. معنيٰ هڪ ڪلاڪ ۾ پنجويهه ناٽيڪل ميل هلي ٿو.
* ناٽيڪل ميل: ناٽيڪل ميل زمين جي عام ميل کان ڪجهه وڏو ٿئي ٿو. هڪ ناٽيڪل ميل دراصل هڪ ”منٽ“ آهي. جيڪو حسابن يا جاگرافيءَ جو شاگرد ته چڱيءَ ريت سمجهي ٿو، پر هڪ عام ماڻهوءَ جي ڄاڻ لاءِ عرض آهي ته هر گول دائري کي 360 ڊگريون ٿين. ان جو مثال ائين سمجهي سگهجي ٿو ته جيڪڏهن هڪ گدري جون 360 هڪ جيڏيون ڦارون هجن (جيڪو ڪم آهي ته ڏکيو پر سمجهو ته ڪا اهڙي وڏي شيءِ آهي، جنهن جون سولائي سان ڪري سگهجن) ته هر ڦار جي وچ واري ٻاهرين ويڪر هڪ ڊگري مفاصلو ٿيو. هاڻي ان کي وري سٺ حصن ۾ ورهائجي ته هر حصي جي ويڪر هڪ منٽ ٿيو. ڌرتي به هڪ گدري مثل آهي، جنهن جو (360x60) يعني 21600 ڦارون ڪجن ته هڪ ڦار جي ٻاهرين وچ واري (يعني خط استوا واري حصي جي) ويڪر هڪ منٽ ٿي ۽ اهو مفاصلو يعني هڪ منٽ دراصل هڪ ناٽيڪل ميل ٿيو. ٻين لفظن ۾ خط استوا (Equator) وٽ ڌرتيءَ جو گهيريو ايڪويهه هزار ڇهه سئو ناٽيڪل ميل آهي. پر ان ساڳي گهيري تي جيڪڏهن ڪار هلي ته ان جو ميٽر 25000 کن ميل رڪارڊ ڪندو. يعني ناٽيڪل ميل Statue (زمين تي ماپڻ واري) ميل کان وڏو ٿيو.
* خط استوا: خط استوا (Equator) اها خيالي ليڪ آهي، جيڪا دنيا جي پوري وچ تان لنگهي ٿي ۽ ڌرتيءَ کي ٻن هڪ جيڏن حصن ۾ ورهائي ٿي.