هڪ بھترين منتظم حضرت عمر فاروق رضي ﷲ عنہ
فاتح جو مصر، فارس ۽ روم و شام جو،
اسلام هن جي آئي ٿيو زور ملڪ ۾،
نروار دٻدٻو ٿيو، سندس پاڪ نام جو.
چارئي خليفن ۾ ٻئي مشھور خليفي جو نالو ”عمر“ ۽ لقب ”فاروق“ هو. سندن والد جو نالو ”خطاب“ هو. کين ”حضرت عمر بن خطاب“ ۽ ”عمر فاروق“ چوندا آهن. حضرت عمررضہ جي نسب جو سلسلو اٺين پيڙهيءَ ۾ رسول پاڪ ﷺ جن سان وڃي ملي ٿو. حضرت عمررضہ جي عمر 27 سال هئي جڏهن رسول پاڪصہ جن کي ﷲ تعاليٰ نبوت عطا ڪئي ۽ ماڻھن کي اسلام ۾ اچڻ جي دعوت ڏني. حضرت عمر فاروقرضہ بي انتھا بھادر ۽ تقرير جي فن جو ماهر هو. کيس اسلام جي تبليغ تي سخت ڪاوڙ آئي هو نون مسلمانن کي ماريندو هو. هو مسلمانن جو دشمن ٿي بيٺو، سندن جي اسلام قبول ڪرڻ لاءِ رسول پاڪصہ جن ﷲ کان دُعا گهري ۽ هو پنھنجي ڀيڻ ۽ ڀيڻويي کي قرآن پڙهندو ڏسي متاثر ٿيو پوءِ اسلام قبول ڪيائين. جنھن تي مسلمان تمام گهڻا خوش ٿيا. پاڻ ڪنھن کان بہ ڪونہ ڊڄندو هو. حرم شريف ۾ وڃي ظاهر ظھور نماز پڙهيائين، مشرڪن ۽ ڪافرن ۾ وڏو چؤٻول ٿيو سندس بھادريءَ جي هاڪ هئي ۽ مسلمانن کي حضرت عمررضہ جي اسلام قبول ڪرڻ سان وڏي همٿ ملي.
پاڻ ڪريمصہ جن سان گڏ هجرت ڪري مديني ويندڙ ساٿين ۾ شامل هو. مديني پاڪ ۾ مسجد نبوي ٺاهڻ کان پوءِ مسلمانن کي نماز تي سڏڻ لاءِ ٻانگ جي لفظن سان سڏ ڏيڻ جي صلاح حضرت عمررضہ ڏني. هُو بدر، احد، خيبر ۽ ٻين جنگين ۾ مسلمانن سان گڏ ۽ گهڻيءَ بھادريءَ سان وڙهيو هو. سندن ڌيءَ حضرت بيبي حفصہ رسول پاڪ ﷺ جن جي نڪاح ۾ هئي. حضرت عمر فاروق خليفي مقرر ٿيڻ کان پوءِ اسلام جي دين کي پکيڙڻ ۽ ٻين ملڪن ۾ تبليغ جو پيغام پھچائڻ تي ڌيان ڏنو. ڪيترن ملڪن کي فتح ڪيائين. جن ۾ ايران، شام، مصر ۽ ٻيا ملڪ شامل آهن. هن خليفي جي وقت ۾ تمام گهڻيون فتحون ٿيون. ساڍا ٻاويھہ لک چورس زمين مسلمانن جي هٿ هيٺ اچي چڪي هئي.
حضرت عمررضہ پنھنجي دور ۾ وڏيءَ سلطنت جو انتظام اعليٰ درجي سان هلايو. هُو هڪ بھترين منتظم هو. ”مجلس شورا“ قائم ڪيائين، عام مسلمانن کي راءِ جو اختيار ڏنائين. بيت المال مان مستحق ماڻھن کي وظيفا ملندا هئا. قرآن پاڪ جي تعليم لاءِ مدرسا پوري ملڪ ۾ قائم ڪيائين. رات جو گشت ڪري رعيت جون تڪليفون معلوم ڪندو هو.
سندس وقت ۾ لکن ماڻھن اسلام قبول ڪيو. 28 ذوالحج سن 24هجريءَ تي هڪ پارسي ابولؤلؤ فيروز ايرانيءَ مٿن فجر نماز مھل حملو ڪيو. جنھن جي ڪري سخت زخمي ٿيڻ سبب 1 محرم سن 24 هجريءَ تي وفات ڪيائون. سندن خواهش مطابق کين حضرت محمدصہ ۽ حضرت ابو بڪر صديق رضي ﷲ عنہ جي ڀرسان دفن ڪيو ويو.