پنهنجي پاران
بنيادي طور تي ڪنهن ادبي تحريڪ يا ڪنهن ادبي شخصيت جي پاڇي ۾ رهي نه پڙهيو آهيان ۽ نه ئي لکيو آهي باقي جيڪو ڪجهه ادب بابت پڙهيس يا متاثر ٿيس اهو صرف مطالعي مان ئي ٿيس. هن رولاڪ طبيعت ۽ تعليم جي سفر ۾ مختلف شهرن ۾ رهندي يا ٿر جي ڀٽن ۾ پنڌ ڪندي جيڪو ڪجهه ڏٺم ۽ سٺم، انهي کي اوڳاڇي ڪاڳرن جي ڪينواس تي پلٽايو اٿم. انهي ڪري منهنجي ڪهاڻين ۾ ڪا فلاسافي، ڪو وڏو نظريو يا گهري سوچ نظر نه ايندي ۽ نه ئي مون انهي جي ڪوشش ڪئي آهي. گهر لاءِ پاڻي ڀريندي، مال چاريندي، ڪاٺيون ڪندي يا مزوري ڪندي جيڪو ڪجهه ڏٺم اهو ئي قلم وسيلي ڪهاڻين ۾ آندو آهي. منهنجي ڪهاڻين جا ڪردار اڄ به آس پاس ڏسي سگهو ٿا، صرف پرکڻ واري اک ڌارڻ جي ضرورت آهي. اهي ڪردار اڄ به انهي پيڙائن ۾ پلجن پيا
هڪ ليکڪ هئڻ جي ناتي مون هميشه اها ڪوشش ڪئي آهي لکڻ مهل منهنجا پير ڌرتي تي هجن. جنهن جا پير ڌرتي تان اکڙي ويندا آهن اهي هوا جي دوش تي هوندا آهن ۽ انهن جي پنهنجي ڪا به حيثيت نه هوندي آهي.اها ئي ڳالهه هئي جنهن مونکي پنهنجي ڌرتي، پنهنجي ڌرتي جي ماڻهن جي پيڙائن کي بيان ڪرڻ جو اتساهه ڏنو. انهي ۾ ڪيترو ڪامياب ٿيو آهيان اهو وقت فيصلو ڪندو پر بهتر تڏهن ٿئي ها جڏهن انهن جي زندگين ۾ تبديلي جي ڪا شمع روشن ٿئي ها ڪيترائي اهڙا ڪردار ۽ قصا جيڪي ڌرتي جي سيني ۾ دفن ٿي ويا، يا تاريخ جي دز ۾ گم ٿي ويا پر انهن کي ڪهاڻين جو روپ نه ملي سگهيو. ڪاش جيڪر انهن کي بيان ڪري سگهان ها ته اها منهنجي ڪاميابي هئي.
دنيا ۾ هينئر ٻه ماڻهو آهن جيڪي دنيا ۾ مشهور به آهن ۽ ڪمائن به ٺيڪ پيا. هڪڙو ڪرڪيٽر ۽ ٻيو رائيٽر. انهي جي ڀيٽ ۾ هتي صورتحال ئي ٻي آهي. هتي ليکڪ ڪيترن ئي ڀوڳنائن ۾ ڀوڳيندي لکي ٿو ته وري ڇپائڻ لاءِ ڪير به تيار ڪونهي. سرڪاري ادارا سُتل آهن پر پرائيويٽ ادارن جي ڌنڌي جا مفاد آهن ۽ ادبي تنظيمون سياسي آکاڙا بڻيل آهن اهڙين حالتن ۾ جيڪر هڪ ليکڪ صرف هڪ پاسي ويهي لکڻ جو ڪم ٿو ڪري ته ڪنهن ڳڻپ ۾ڪونه ٿو اچي. اهڙين حالتن هوندي به مون اهو فيصلو ڪيو ته هڪ پاسي ويهي پنهنجو تخليقي پورهيو ڪبو. جر جو ڦوٽو ٿيڻ بجاءِ پنهنجي سمت ۾ اڳتي وڌجي پر مسلسل سفر ۾. انهي کي منهنجا دوست لکڻ جي عمل ۾ سست هئڻ چون ٿا ۽ اهي بجاءِ درست آهن. مونکي سنڌي ادب ۾ انهي ماڻهو پذيرائي ڏني جنهن کي اڄ تائين مون ڏٺو به ناهي سوجهرو جي ايڊيٽر تاج بلوچ سنڌ هند ۾ منهنجي ڪهاڻين کي متعارف ڪرايو. اها هن جي وسيع سوچ آهي
منهنجي ڪهاڻين جو ڪتابي صورت ۾ اچڻ به هڪ عجيب اتفاق آهي. مون ڪڏهن سوچيو به نه هو ته اهي ڪهاڻيون ڪتابي صورت ۾ شايع ڪرائيندس پر ڳچ عرصو پهرين دوست دليپ ڪوٺاري انهن ڪهاڻين کي ڇپائڻ لاءِ چيو. منهنجي سستي جي باوجود دليپ ڪوٺاري سموريون ڪهاڻيون کڻي ڪمپوز ڪرايون. انهي ڪري انهي مجموعي ۾ منهنجون سموريون شروعاتي ڪهاڻيون به آهن. پروف ٿيڻ بعد اهي ڪهاڻيون ڪيترا ئي ڏينهن موهن (انٽيل پريس) وٽ ڪمپيوٽر ۾ پيون رهيون (موهن انهن کي سنڀاليو انهي لاءِ مهرباني) دليپ ڪوٺاري جي حالتن اجازت نه پئي ڏني ۽ منهنجي خواهش هئي ته ڪوٺاري انهي کي ڇپائي. پر ڪجهه عرصو اڳ دليپ ڪوٺاري پاڻ اهي ڪهاڻيون ڪتابي صورت ۾ ڇپائڻ لاءِ دليپ دوشي کي ڏنيون ته جيئن هي ڪتاب مارڪيٽ ۾ اچي سگهي انهي ڪري انهن ڪهاڻين جو ڪتاب “ وارياسا وجود” اوهان جي هٿن ۾ آڻڻ جو سمورو ڪريڊٽ دليپ ڪوٺاري ۽ دليپ دوشي ڏانهن وڃي ٿو، باقي تاخير سموري منهنجي کاتي ۾. سائين عبدالقادر جوڻيجي منهنجي ڪتاب لاءِ مهاڳ لکي هميشه جيان اُتساهه ڏنو آهي انهي لاءِ وڏا وڙ آهن. هن ڪتاب جي لاءِ منهنجي ڀائرن شوڪت هنڱورجو، ڪريم سميجو بهترين رايا ڏنا ۽ خالد عمراڻي پروف ڪيا. انهي لاءِ آئون انهن دوستن جو شڪر گذار آهيان
ازل کان اوهان جو
[b][/b]نصير ڪنڀر
مٺي ٿرپارڪر
ٿر ڪتاب گهر مٺي
2010-02-12