ڪالم / مضمون

سرگوشيون

”سرگوشيون“ نامياري ليکڪ، شاعر ۽ تخليقڪار امر اقبال جي ڪالمن جو مجموعو آهي. هي ڪِتاب ”سرگوشيون“ امر اقبالَ جي لکيل انهن ڪالمن جو مجموعو آهي، جيڪي هُنَ سنڌي ٻوليءَ جي مقبول ۽ هر دل عزيز اخبار روزاني ”ڪاوش“ حيدرآباد ۾ مختلف وقتن تي لکيا. زندگي، سماج، ادب ۽ ٻين گڏيل سڏيل موضوعن تي لکيل هي ڪالمَ پڻ ليکڪ جي لکڻ جي دلچسپ ۽ موهيندڙ اسلوبَ سبب يقيناً پڙهندڙن جي دلچسپي حاصل ڪندا.
  • 4.5/5.0
  • 2736
  • 657
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • امر اقبال
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book سرگوشيون

مُحبت

ممنوع محبتن جي هن دکي ديس ۾ به اڄ هڪ دفعو ٻيهر ”محبت جو عالمي ڏينهن“ هلي آيو آهي. مان سنڌ جي سڀني محبت ڪندڙن کي مُبارڪ باد ٿو چوان. مان گذريل سال هن ئي ڏينهن جي حوالي سان، هنن ئي صفحن ۾ ڪيل پنهنجي اها ڳالهه نه ورجائيندس ته: ”محبت کي هڪ مخصوص ڏينهن جي گهڙين جي فريم ۾ قيد نه ڪريو“، پر ايترو ضرور چوندس ته ”محبت“ ڏاڍي نازڪ ٿئي ٿي، ڪانچ جي چوڙيءَ جهڙي، جيڪا اوچتو هٿ پڪڙڻ سان به ٽٽي پوندي آهي. محبت ڏاڍي نفيس ٿئي ٿي، رابيل جي پنکڙيءَ تي ڪريل ماڪ جي قطري جهڙي، محبت ڏاڍي معصوم ٿئي ٿي ڪنهن ڪبوتر جي اکين جهڙي ۽ محبت ڏاڍي حساس ٿئي ٿي، ڪنهن ڪمري جي اڪيلي ڪنڊ ۾ ٻرندر ميڻ بتيءَ جي ست ــ رنگي شعلي جهڙي، جنهن شُعلي جي حفاظت دل جا هٿ ئي ڪري سگهندا آهن. کُليل دريءَ مان ايندڙ هوا جي جھونڪي جي سامهون جڏهن دل جا هٿ اچي ويندا آهن، تڏهن محبت جو معصوم شُعلو بچي ويندو آهي، محبت جا ست رنگ بچي ويندا آهن ۽ کُليل دريءَ مان ڪاهي ايندڙ هوا جو جھونڪو ڇا هوندو آهي؟ هن زماني جون ڳالهيون هونديون آهن. ڪاغذي گُلن جهڙيون ڳالهيون. هن زماني جا ڪمترين قدر هوندا آهن. اونڌي منهن ڪريل ڪنهن بدبودار ڊسٽ بن جهڙا قدر ـــ ڪمترين قدرن جي پاليوشن ۾ محبت جو ڳاڙهو گلاب ڪومائجي ويندو آهي، پتي پتي ٿي وکري ويندو آهي. محبت جي ڳاڙهي گلاب کي سدا جوان، هميشه ٽڙيل ڪيئن ٿو رکي سگهجي؟ اهو هڪ سوال آهي ۽ انهيءَ سونهري سوال جو جواب هنن سٽن ۾ ڳولي سگهجي ٿو:

پيار، اندر مان جو ٻاهر نڪري ويو
گلاب هيو، ڇڻي ۽ وکري ويو

پيار جي خوشبوءَ کي، جي ها! پيار جي مڌم خوشبوءِ کي هوائن جي بيرحم هٿن جي حوالي ڪري ان کي ڳليءَ ڳليءَ جي ڳالهه، ان کي چونڪ چونڪ جو چوٻول بڻائجي به ته ڇا بڻائجي؟. اهو سوال اڄوڪي ٽين ائج جي عاشقن کان به آهي. ڀٽائيءَ ”نهائينءَ کان نينهن، سک منهنجا سپرين!“ واري سهڻي سيبتي صلاح ڪنهن کي هنئين هئي؟. منهنجي خيالَ ۾ لطيف ڪنهن ”عاشق“ سان ئي مُخاطب هو ۽ ”ڳوليان ڳوليان م لهان، شالَ م ملان هوت“ واري صدا به ته ڪنهن عاشق جي ئي دل جي صدا آهي.
اڄ ”محبت جي عالمي ڏينهن“ جا سڀ رنگ مان شائستا کي ارپڻ ٿو چاهيان ۽ کيس اهو پيغام ٿو ڏيڻ چاهيان ته: ”شائستا! منهنجي ڀيڻ! تون مايوس نه ٿي، تون محبت جي جنهن شاهراهه تي سفر ڪرڻ لاءِ نڪتي هئينءَ، ان جو ماڳ تو وڃايو نه آهي. سڀ ڪجهه وڃائڻ کان پوءِ به تو پاتو آهي. هار جيڪا تُنهنجي حصي ۾ آئي، اها جرڪندڙ ۽ جڳ ۾ جڳمڳائيندڙ جيت آهي. ملڻ ۽ ماڻڻ محبت جو ماڳ ڪٿي آهي!؟ هيلوڪي بهار ۾ جڏهن نوان گل ٽڙڻ شروع ڪن ۽ سرنهن جا پيلا گل ڦولارجڻ شروع ڪن، تڏهن تون مايوس نه ٿجان، بلڪه مرڪندي، سڳنڌي هوائن ۾ ساهه کڻندي، لطيف جي ان سٽ جو نرم پڙاڏو ٻڌندي وڃجانءِ ته:



ڳوليان ڳوليان م لهان، شالَ م ملان هوت

اڄ محبت جو عالمي ڏينهن آهي ۽ اڄ، اسان محبت جي مالڪيءَ جي دعويدارن، کي محبت کي محفوظ رکڻ جو وچن ضرور ڪرڻ گهرجي. محبت جيڪا چئني پاسن کان خطري ۾ آهي. محبت جيڪا خاموشيءَ سان مرجھائجي رهي آهي. محبت کي خطري جي رسوائيءَ جي رڻ مان ڪڍي پاڪيزگيءَ جي پناهه ۾ آڻڻو آهي، محبت کي Exploitation جي آڙاهه مان آزاد ڪرائڻو آهي. پيار کي پمفليٽ بڻائي گهٽي گهٽيءَ ۾ نه گهلجي، پيار کي پڙهو بنائي ان جي پڙاڏي جي پيرن ۾ ساڳي ئي پيارَ کي پامال نه ڪجي. پيار ته دل جي خفيه لاڪر ۾ محفوظ رکڻ واري شيءِ آهي، اهڙو لاڪر جنهن جون چاٻيون هڪ اڪيلي شامَ جو، اڪيلي سمنڊ ڏانهن اڇلائي ڇڏبيون آهن. مهدي حسن جون ڳايل اهي سٽون ٿي سگهي ٿو اوهان به ٻڌيون هجن ته:
سامني آڪي تجهه ڪو پڪارا نهين
تيري رسوائي مجهه ڪو گوارا نهين

۽ اها ڪنهن به حِساب سان هيڻائي ناهي، بزدلي ناهي. پيار ڏانهن اها ائپروچ بلڪل ۾ بيوسي ناهي. ڪير ٿو چئي ته پيار شعلي جو نالو آهي، جيڪو هڪ لمحي ڀڙڪي ٻئي لمحي وسامي ويندو آهي؟ پيار ته آلي ڪاٺي جيان دکڻ ۽ مسلسل دکندو رهڻ جو نالو آهي.
....۽ اڄ دنيا ۾ ملهائجندڙ ”محبت جي عالمي ڏينهن“ تي جيڪڏهن ڪنهن محبت ڪندڙ جون آڱريون، ڪمپيوٽر جي ڪي بورڊ تي love-mail موڪليندي سندس ساٿ نه ٿيون ڏين، جيڪڏهن ڪنهن محبت ڪندڙ جو آواز ٽيليفون تي ماٺو پئجي ٿو وڃي، جيڪڏهن ڪوئي اڄوڪي ڏينهن تي خريد ڪيل ڪارڊ، ڪائي گفٽ، ڪنهن کي پهچائڻ جي همت نه ٿو ساري ته..... پريشان ٿيڻ جي ڪا ڳالهه ناهي. ڪبير جون سٽون جيڪڏهن اڄوڪي ڏينهن تي ئي دل جي ڪنهن اڪيلي خاموش ڪنڊ ۾ ويهي پڙهجن ته ڏاڍيون سٺيون لڳنديون:

پيتم ڪو پتيان لکون جو کهون هوئي بديس
تن مين، من مين، نين مين، باکو کهان سنديس

(مان پنهنجي محبوب کي خط تڏهن لکان، جڏهن اهو ڪنهن ٻي جاءِ تي هجي. جيڪو جسم ۽ دل ۾ ۽ اک ۾ هجي، ان کي ڪهڙو نياپو موڪلجي؟)
۽ اڄوڪي ڏينهن تي سچي محبت ڪندڙ دل، دل ئي دل ۾ پنهنجي محبوب ڏانهن اهو نياپو به اماڻي ٿي سگهي:

اهو اوهان جي زندگيءَ ۾ اچي ٿو اَڻ چيو
چئو ته پنهنجي پيار کي پاڻ کان ئي پري ڇڏيون

(14 فيبروري 2004ع)