ڪھاڻيون

اڪيلو ماڻهو

هي ڪتاب! هونءَ ته ڪهاڻين تي ٻڌل آهي پر رڳو ڪهاڻين جوئي نه، ڪهاڻين جي باري ۾ پڻ آهي ...
۽ جمن احمداڻي رڳو هفتي جي هڪ ڏينهن جو نانءُ ئي نه پر پنهنجي وقت جو ذميوار ۽ وقت جي روح کي جهنجهوڙيندڙ هڪ ڪلاڪار آهي، جنهن وٽ ڪهاڻيون ته ڄڻ پاڻ هرتو لهي پون ٿيون ۽ من مندر ۾ گهنٽيون وڄائي نڪور ڪٿائون آلاپن ٿيون...
Title Cover of book اڪيلو ماڻهو

ٽارچر سيل ۾ رهجي ويل ٽنگون

ٽرين ڪراچي ڪينٽ تي پهتي آهي. هو به پنهنجو سفري بيگ ڪلهي ۾ هڻي ٻين مسافرن سان گڏ گيٽ ڏانهن وڌي ٿو.
پليٽ فارم تي ماڻهن جي گهما گهمي وڌي ٿي وڃي. قليءَ اتاولا ٿي سامان کڻڻ لاءِ بوگين ۾ جوهه وجهن ٿا. هو ٽرين مان لهي پليٽ فارم کان ٻاهر نڪتو. ٽيڪسين ۽ رڪشائن وارا کيس پاڻ ڏانهن متوجهه ڪرڻ لاءِ ڪنڌ ڌوڻي اشارا ڪري رهيا آهن.
هن ڪَرائيءَ ۾ ٻڌل گهڙيءَ ڏانهن نهار ڪئي. اڃا اٺن مان پندرهن منٽ گهٽ آهن. کيس نائين وڳي تائين آفيس ۾ پهچڻو آهي. هو آهستي آهستي قدم کڻندو ڪينٽ موڙ وٽ پهتو آهي. چانهه جي ٻاڙ محسوس ڪري، پٺاڻ جي ريسٽورنٽ ۾ گهڙي ٿو وڃي ۽ چانهه جو آرڊر ڏيئي سامهون نهاري ٿو.
ڪينٽ موڙ وٽان گاڏين جو انبوهه.... ماڻهن جو تيزيءَ سان بسن ۽ ڪوچن ۾ سوار ٿي پوڻ. کيس ڀاسي ٿو: وقت جي رفتار تيز ٿي ويئي آهي. ماڻهن جون عمريون گهٽجي ويون آهن. بيرو چانهه جو ڪوپ سامهون رکي ٿو. هو پنهنجي ساڄي هٿ جو ڏسڻي آڱر ڪوپ جي ڪڙي ۾ ڦاسائي، چپن تائين آڻيندي چانه جا تڪڙا تڪڙا سپ ڀري، خالي ڪوپ ميز تي رکي اُٿي ٿو، ۽ چانهه جو بل ڏيئي ريسٽورنٽ مان ٻاهر نڪري، بس اسٽاپ ڏانهن وڌي ٿو.
ڪي پل هو بسن ۽ ڪوچن ڏانهن نهاريندو رهي ٿو، ۽ پوءِ ملير ڏانهن ويندڙ هڪ ڪوچ ۾ سوار ٿي ٿو وڃي. ڪوچ هلڻل ڳي ٿي. هن کي سيٽ ملي ٿو وڃي. هو پنهنجي ٿيلهي کي پيرن هيٺان رکي، دريءَ کان ٻهار نهارڻ لڳو آهي. وڏيون وڏيون پلازائون ۽ آفيسون، اکين ۾ کيس چڀي ٿيونو ڃن.
اوچتو باس جو منحوس چهرو اکين اڳيان ڦرڻ ٿو لڳيس. گذريل هفتي موڪل جي درخواست لکي باس ڏانهن کڻي هويو هو، ته ان چنجهيون اکيون ڪري، ڳوٺ وڃڻ جي موڪل ٽن ڏينهن لاءِ به مس ڏني هئس، سو به ٻه هفتا کيس منٿون ڪرڻيون پيون هيون. هو ڪروڌ مان ڪنڌ ڌوڻي، باس جي منحوس چهري کي تصوراتي سوچن مان ڌڪڻ لڳي ٿو.
ڪوچ ملير جي اسٽاپ تي اچي بيٺي آهي. هو پنهنجو ٿيلهو سنڀالي ڪوچ مان لهي ساڄي طرف هڪ روڊ تان هلڻ ٿو لڳي. هتان کان سندس آفيس، صرف ڏهن منٽن جي پنڌ تي آهي، هو پنهنجن سوچن ۾ گم، آفيس ڏانهن هلي رهيو اهي. اوچتو هڪ ڪار زوردار بريڪ سان سندس ڀر ۾ اچي بيٺي. ڪار جي پوئين دروازي مان ٻه ڪلين شيو شخص لهي ڏانهس وڌيا. ۽ کيس کنڀي ڪار جي پٺيئن سيٽ تي اڇلايو. ڪار تيز رفتاريءَ سان روڊ تي هلڻ لڳي ڪار اندر سندس اکين کي مخصوص پٽيءَ سان ٻڌو ويو. اهو سڀ ڪجهه ايترو جلديءَ سان ٿيو، جو کيس سمجهه ۾ نه آيو ته هي ڇا ٿي رهيو آهي؟ ڳچ دير ڪار هلندي رهي ۽ پوءِ هن محسوس ڪيو ته ڪار آهستگيءَ سان هڪ هنڌ بيهي رهي آهي. ٺڙڪي سان دروازو کليو ۽ هن کي ٻانهن جي ويڻيءَ کان جهلي ٻاهر ڇڪيو ويو. کيس ڪار مان لاهي، ٻن ڄڻن مضبوطيءَ سان سندس ٻانهن ۾ هٿ وڌا ۽ اڳتي هلڻ لاءِ چيو.
هو ڪجهه وِکون کڻڻ کان پوءِ ٿڙڻ لڳو. محسوس ڪير ورتائين ته کانئس ڪنهن جڳهه اندر، لهندڙ ڏاڪڻ جون چاڙهيون پار ڪرايون پيون وڃن.
ڏاڪڻ پار ڪرڻ کانپوءِ سندس هٿ ڇڪي پويان ٻڌا ويا ۽ اکين تي ٻڌل پٽي کولي ويئي، ته هن پاڻ کي هڪ اهڙي ڪوٺيءَ ۾ ڏٺو، جتي اندازن سترنهن ارڙهن ماڻهو فرش تي رت ۾ ليٿڙيل، ڊگها ساهه کڻي رهيا هئا. اهي ٻئي نوجوان واپس ڏاڪڻيون چڙهي مٿي وڃڻ لڳا. هن ڏٺو ته اُها ڏاڪڻ مٿان کان هيٺ ٿي اچي. ڪوٺيءَ ۾ موجود ماڻهن جي جسم تي تشدد جا انيڪ اهڃاڻ ڏسي، هو هراسجي ويو. ڪوٺيءَ ۾ موجود زخمي ماڻهن تي نظر ڪيائين ته سندن منهن تي رت جا لينگها.... سگريٽن جا ڏنڀ.... قميسون ڦاٿل ۽ رت سان داغيل هيون. ۽ اُهي نيم بيوشيءَ جي حالت ۾ ڊگها ساهه کڻي رهيا هئا. سندن اڌ کليل اکين مان موت ۽ زندگي ليئا پئي پاتا. هن ڏٺو ته هڪ ماڻهوءَ جي آڱرين مان رت سمي رهيو هو ۽ سندس ڇڪي پٽيل ننهن، رت ۾ ٻڏل ڀرسان ئي پيا هئا. هن کاٻي ڪنڊ ڏانهن نهاريو، جتي هڪ ننگي عورت اونڌي منهن هانبارا پئي هنيا ۽ سندس نازڪ عضوي مان رت پئي ٽيمو ۽ ڊگهن وارن جون چوٽيون رت ۾ ليٿڙيل هئس.
کانئس ساهه کڻڻ وسري ويو ۽ دماغ جون رڳون ڦونڊجي ويس. ڊپ مان هڪ جون اکيون ڦاٽي ويون. ڪوٺيءَ ۾ رت ۽ گوشت جي گڏيل بوءِ شدت سان محسوس ڪيائين. فرش تي بجليءَ جون اگهاڙيون تارون، رت ۾ ٻڏل بليڊ، ڪٽر پلاس ۽ ڊرل مشين وکريل ڏٺائين. ساڄي پاسي هڪ ماڻهو آخري پلن جو ساهه کڻي رهيو هو. هن ڏٺو ته سندس اڌ وجود بجليءَ جي شاڪن لڳڻ ڪري سڙيل آهي.
هاڻي کيس پڪ ٿي ويئي ته هن کي اغوا ڪري ٽارچر سيل اندر آندو ويو آهي، جتي کيس تشدد ڪري ماريو ويندو.
هڪ گهٽيل ۽ زوردار چيخ تي هن کاٻي ڪنڊ ڏانهن نهاريو. ان ساڳي عورت هاڻي سنئين منهن ڇڙيو پئي هنيون... سندس اُرهه وڍيل ۽ رت هاڻا آهن. پيٽ ۾ نڪتل سوراخن مان رت سان گڏ گوشت ٻيرا ٻيرا ٿي ٻاهر نڪري رهيو آهي. سندس وجود جي رڳ رڳ ڪنبڻ لڳي، ٽنگن مان ست ڇڏائجي ويس. احساس جي شدت مان اکيون پوري فرش تي ڪري پيو.
قدمن جي آواز تي هن اکيون، ٻه نوجوان ڏاڪڻ تان هيٺ لهي ڏانهس وڌڻ لڳا. سندس دل جي ڌڙڪن تيز ٿي ويئي. هڪ ڪلين شيو نوجوان هن جي ڀرسان اچي بيٺو. سگريٽ دکائي ٻه ڊگها ڪش هڻي سندس ڳل تي رکيو. ڏنڀ لڳڻ سان هن ڇرڪ ڀريو. نوجوان ٽهڪ ڏيئي سندس وارن مان جهيل منهن مٿي ڪيو ۽ ٻرندڙ سگريٽ جو ڦلو، سندس اک ۾ وڌو ته پيڙا سندس رڳ رڳ ۾ اوتجي ويئي. ٻيو نوجوان فرش تان بليڊ کڻي هن ڏانهن وڌيو ۽ سندس قميص کي بليڊ سان چيري، ڇاتيءَ تي چهڪ ڏنو ته رت ٺينڊيون ڪري وهڻ لڳس. ٽنگون رڦڻ لڳس. ڪلين شيو نوجوان دکيل سگريٽ جو اڌڙ سندس نڪ جي سوراخ ۾ ڦاسائي، ڊرل مشين کنئي، ڊرل مشين ايمبولينس جهڙو آواز ڪندي، سندس گوڏن ۾ سوراخ ڪرڻ لڳي. هو درد جي پيڙاکان ڦٿڪڻ لڳو.مٿو چڪرائجي ويس، سڄي ڪوٺي ڦرندي محسوس ڪيائين.
قدمن جو آواز تي، کيس ايذاءَ ڏيندڙ پنهنجي ڪارروائي معطل ڪري، ساڪت ٿي بيهي رهيا. جيتوڻيڪ هو پيڙا ۾ ورتل هو ۽ سندس مٿو چڪرائجي رهيو هو، پوءِ به کيس ايتري سرت ضرور هئي ته دهشتگرد هڪٻئي سان ڪهڙي گفتگو ڪري رهيا آهن. سندن هر عمل کي هن سمجهڻ جي ڪوشش پئي ڪئي.
هن اندازو لڳايو ته سندس باس وانگر، اهو شايد دهشتگردن جو ڪو باس آهي، جيڪو نوجوان دهشتگردن سان ڳالهائي رهيو آهي.
”هيستائين ڪيترن جي انٽري (اغوا) ٿي چڪي آهي؟“ دهشتگردن جو باس، مخصوص لهجي ۾ ڌارينءَ ٻوليءَ ڳالهائي رهيو هو.
”ارڙهن انٽري ٿي چڪا آهن سر!“
”او ڪي! گهڻن کي ٽڪيٽ ڏياري چڪا آهيون؟“
”چوڏهن ڄڻن کي ٽڪيٽ (تشدد) ڏياري چڪا آهيون ۽ سفر (موت) تي روانا ٿيڻ وارا آهن.“
”گڊ.... باقي انٽري ٿيل بيواهن کي في الحال رکيو وڃيِ.“
”ڇا اسان اُن جو سبب معلوم ڪري سگهون ٿا؟“
”ييس.... ان لاءِ جو اڃا تائين اسان جا مطالبا نه مڃيا ويا آهن. اسين سڀاڻي خاص ڏينهن جي مناسبت سان چوڏهن تحفا ڏيڻ چاهيون ٿا.“
”او. ڪي سر!..... ٻيو حڪم؟“
”ييس.... هنن کي ٻورين ۾ بند ڪري، مٿن خاص تحفن جو ليبل هڻي، کجي گرائونڊ جي مشهور چونڪ تي اڄ رات جو ٻينءَ وڳي اڇلايو وڃي ۽ پوءِ فورن خفيه طور، پوليس کي اطلاع ڏنو وڃيِ.“
”او ڪي. سر!“
ڪي پل سانت ڇانئجي ويئي، هن محسوس ڪيو. اُهي نوجوان باس سميت هليا ويا آهن. هو پيڙائن ۾ ورتل پنهنجي وجود مان دردن کي پيئڻ جي ناڪام ڪوشش ڪرڻ لڳو. ٽيپو ٽيپو ٿي سندس ڄنگهن مان رت وهي رهيو هو. ڪي پل هو ڦٿڪندو رهيو.
هن ٻيهر محسوس ڪيو ته ساڳيا نوجوان ٻيهر ڪوٺي ۾ اچي چڪا آهن. نيم بيهوشيءَ جي حالت ۾ هن اندازو لڳايو. ته ڪلين شيو شخص جي هٿ ۾ پلاسٽڪ جون ڪجهه ٻوريون آهن ۽ گهنڊيدار وران واري شخص وٽ وڏو ڪات آهي، جيڪو هن اڪثر ڪاسائين جي دڪانن تي پيل ڏٺو هو سڄي وجود ۾ ٿڙڪڻي محسوس ٿيس. سندس پاسي ۾ ٺڪاءُ ٿيو. جيتوڻيڪ سندن اکين اڳيان ڌنڌلاهٽ هئي، پر پوءِ به هن ڏٺو ته سندس ڀرسان نيم بيهوشيءَ جي حالت ۾ هڪ شخص جي سسي، ڌڙ کان ڌار ڪئي ويئي آهي. ۽ کيس ڪُهي ماري ٻوريءَ ۾ وڌو پيو وڃي. اوچتو سندس جسم لرزجي ويو، مٿو چڪرئاجڻ لڳس ۽ بيوش ٿي ويو.

*****

هوش ۾ آيو ته پاڻ کي ڪنهن اسپتال جي بيڊ تي پيل ڏٺائين. سندس ساڄي هٿ ۾ ڊرپ لڳل هئي، ۽ جسم تي پٽيون ٻڌل هيون. هن پنهنجي وجود تي نظر وڌي، سندس ڄنگهون گوڏن کان غائب هيون، گوڏن تي ڪپهه ۽ پٽين جا وڏا تهه چڙهيل هئا. کيس سمجهه ۾ نه آيو ته هو پهرين ڪٿي هو ۽ هاڻي هتي ڪيئن پهتو آهي! هن ڊيوٽيءَ تي موجود نرس ڏانهن سواليه نظرن سان نهاريو. نرس بنا ڪجهه ٻڌائڻ جي ساڻس همدرديءَ جو اظهار ڪيو. ۽ بيڊ تي پيل فائيل کڻي کانئس معلومات ورتي. نرس ڊرپ ۾ آرام جي انجيڪشن شامل ڪري، وارڊ مان ٻاهر نڪري ويئي. نرس ڊرپ ۾ ارام جي انجيڪشن شامل ڪري، وارڊ مان ٻاهر نڪري ويئي. هن سڄي طرف نهاريو، ٻه ٽي پيا مريض به بيڊ تي ليٽيل هئا. آهستي آهستي کيس ننڊ وڪوڙي ويئي ۽ هو سمهي رهيو.
جڏهن ڪجهه قدر صحتياب ٿيو، تڏهن ڊاڪٽر کيس ٻڌايو ته چوڏهينءَ آگسٽ تي ٿيل دهشتگرديءَ کانپوءِ هڪ وڏو مليٽري آپريشن شروع ڪيو ويو هو، جنهن جي نتيجي ۾ هو ٻين ماڻهن سان گڏ، دهشتگردن جي هڪ خفيه ٽارچر سيل مان بيهوشيءَ جي حالت ۾ آزاد ڪرائي، اسپتال داخل ڪرايو ويو آهي. ٻڌايل ڏس پتي تي سندس مائٽن کي اطلاع موڪليو ويو آهي. اسپتال ۾ هن کاٻيپاسي نهاريو ته اُها ساڳي عورت، بيهوشيءَ جي حالت ۾ بيڊ تي پيل هئي، جنهن کي هن انهتائي سخت اذيت مان رڙيون ڪندي دهشتگردن جي اذيت گهر ۾ ڏٺو هو. سندس انگ انگ تي پٽيون ٻڌل آهن سڄي هٿ ۾ ڊرپ لڳل آهي ۽ کيس آڪسيجن ڏني ويئي آهي. دهشتگردن جي ٽاچر سيل مان آزاد ٿيڻ هن لاءِ هڪ معجزو هو! ڄڻ هن هڪ نئين زندگي ماڻي ورتي هئي. پر ٽنگن کان معذور ٿي ويو هو. ڪجهه ڏينهن کان پوءِ سندس مائٽ اسپتال پهتا. پٽ جي هي حالت ڏسي پڻس سڪتي ۾ اچي ويو. پيءُ کي سڪتي جي حالت ۾ ڏسي، سندس نڙيءَ ۾ ٿوهر اٽڪي پيا. سوچيائين: اسين بي پهچ انسان ظالم ۽ بي حس انسانن هٿان بي درديءَ سان ماريا پيا وڃون. اسان جي هن مٽيءَ کي ڇا ٿي ويو آهي، جيڪا اسان جي ئي لهوءَ ۾ رنڱجي پئي! اکڙين مان جر وهڻ لڳس. ديس جي دشمنن کيس معذور ڪري، هلڻ ڦرڻ کان به لاچار ڪري ڇڏيو آهي.
ٻه مهينا لاڳيتو هو اسپتال ۾ داخل رهيو، ٺيڪ ٿيڻ کانپوءِ کيس اسپتال مان ڊسچارج ڪري ڳوٺ وڃڻ جي موڪل ملي. ڳوٺ جا سڀ ماڻهو سندس عيادت لاءِ آيا. هي حالت ڏسي سڀ ڪو خاموشيءَ ۾ لڙڪ ڳاڙيندو رهيو. سندس زال کيس هن حال ۾ ڏسي سڏڪي پئي. ۽ ٽڪن واري رليءَ پيرانديءَ کان ڇاتي تائين تاني ڇڏيس. پنجن سالن جي سندس ننڍڙي ڌيءَ، جيڪا پينگهي ۾ ستل هئي، جاڳڻ کان پوءِ ! بابا! ڪندي هن جي ڇاتيءَ سان چنبڙي پئي. هو کيس پيار ڪرڻ لڳو ۽ مٺين ڏيڻ لڳو. سندس ڌيءَ کيس ٻانهن ۽ مٿي کي زور ڏيڻ شروع ڪيا. ڇو ته هو جڏهن به ڪراچيءَ کان ڳوٺ ايندو هو، ته پنهنجي ڌيءَ کي پيار ڪندي چوندو هو: ”پٽ! مان ڏاڍو ٿڪي پيو اهيان، مون کي زور نه ڏيندينءَ؟!“
پر اڄ بنا چوڻ جي عادتن، هوءَ پنهنجي بابا کي زور ڏيئي رهي هئي. هوءَ، ٽنگن کي زور ڏيڻ لاءِ پيرانديءَ ڏانهن وڌي ۽ ٽڪن واري رليءَ مٿان ٽنگون ڳولڻ لڳي. جڏهن سندس هٿ گوڏن کان پوءِ کسڪي ويا، ته هوءَ رليءَ مٿان ٿاڦوڙا هڻندي پيءَ جون ٽنگون ڳولڻ لڳي. ناڪاميءَ جي صورت ۾ هن پنهنجي پيءَ کان پڇيو: ”بابا! توهان جون ٽنگون ڪٿي آهن؟“
پنهنجي ڌيءَ جي اوچتي سوال کيس ڇرڪائي وڌو. ايڏو وڏو سوال ته سندس عيادت لاءِ آيل ڳوٺ جي ڪنهن ماڻهو به نه پڇيو هو. هن جي اکڙين مان ڳوڙها وهڻ لڳا ۽ نڙي درد جي شدت کان ڦاٽڻ لڳي.
هو پنهنجي ڌيءَ کي ته ڪوبه جواب ڏيئي نه سگهيو، پر دل ئي دل ۾ ڀڻڪيو: پُٽ! منهنجون ٽنگون ٽارچر سيل ۾ رهجي ويون آهن.“
***