لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

پروفيسر محبوب علي چنا سيوهاڻي

ھي مقالو اصل ۾ علي اصغر اوٺي جو ايم فل لاءِ لکيل مقالو آھي، جنھن کي ڪتابي صورت ۾ ڇپايو ويو آھي. علي اصغر اوٺي هن مقالي ۾ وڏي محنت ڪري پروفيسر محبوب چنا سيوهاڻيءَ جي سوانح حيات، شخصيت، فن، فڪر، سندس ڪتابن، مقالن، شاعري ۽ سندس تعليمي خدمتن بابت عرق ريزي ڪري ان جي علمي، ادبي، تحقيقي ۽ تعليمي خدمتن کي نروار ڪيو ويو  آهي.

Title Cover of book پروفيسر محبوب علي چنا سيوهاڻي

پروفيسر محبوب علي چنا جو ڪارنر

پروفيسر محبوب علي چنا جو ڪارنر
پروفيسر محبوب علي چنا جي وفات کانپوءِ، سندس گهر وارن اُڪي جي اُڪي لائبريري (44570 ) ۾، انسٽيٽيوٽ آف سنڌ الاجي يونيورسٽي آف سنڌ، ڄامشورو، جي ريسرچ لائبريري کي وڪرو ڪري ڏني ، چنا صاحب جو ڪارنر، 17 آڪٽوبر 1981ع تي قائم ڪيو ويو، ۽ سندس موجود ڪارنر ”يارهين نمبر“ تي آهي هن ڪارنر جي فائيل مان معلوم ٿئي ٿو ته لسٽ ۾ ڪتاب، اڻويهين ۽ ويهين صديءَ جا ڇپيل آهن جيڪي ڪتاب ناياب ۽ اڻلڀ آهن، فائيل ۾ ڪل (5008) ڪتابن جي لسٽ ڏنل آهي، جيڪي ڪتاب سنڌي اردو، انگريزي ، فارسي ۽ عربي زبانن ۾ آهن. چنا صاحب جي ڪتابن جي لسٽ صفحي (1 کان 342 ) تائين ڏنل آهي. چنا صاحب جي موجود ڪارنر ۾ ڪجهه ڪتاب اهڙا آهن، جيڪي سنڌ الاجي جي لائبريري ۾ موجود نه آهن.
ڪتابن، رسالن، اخبارن جو تفصيل هن ريت آهي:
(1) سنڌي ڪتاب، سنڌي رسالا، سنڌي اخبارون، ٽوٽل: 2258
(2) عربي، فارسي ۽ اردو ڪتاب ، ٽوٽل: 1200
(3) انگريزي ڪتاب ، مئگزين، ٽوٽل: 1550
چنا صاحب جي ڪارنر جو مواد، تعليم، اسلام تاريخ، ثقافت، سنڌي، اردو ۽ انگريزي ادب جي مضمونن تي مشتمل آهي.
سندس ڪارنر ۾ هڪ قلمي نسخو پڻ موجود آهي، جيڪو تمام زبون حال ۾ آهي، وچان پنا اڏوهي کاڌل آهن. اهو قلمي نسخو ” تفسيرقرآن ڪريم سنڌي“ ۾لکيل آهي جيڪو ميان فاضل شاهه جو لکيل آهي، تاليف جو سن 1322 هجري سائيز 32 ×19 س – م.
ڪيفيت : هي قرآن مجيد جي ٽيئن سيپاري جو، سنڌيءَ ۾ مفصل تفسير آهي، جنهن جو پنو سادو ۽ پراڻو آهي ٽوٽل صفحا – (370) آهن.
*
حوالا:
(1) ڪوريجو، خير محمد: “ذاتي انٽرويو ”، 2010 - 03 – 27.
(2) چانڊيو، خادم حسين: مرتب،”مارو جي ملير جا“، گنج بخش، ڪتاب گهر، حيدرآباد ،سال 05-2004ع ،ص - 584.
(3) الانا، غلام علي ، ڊاڪٽر: ”ذاتي انٽرويو“، 2011 -01 -25.
(4) چنا ، محبوب علي پروفيسر: ”سنڌي ادب جا مختلف رجحانات “ ،اداره صالح سيريز، لطيف آباد، حيدرآباد، سال 1974ع، ص 9 ، 10.
(5) الانا ، غلام علي، ڊاڪٽر: ”ذاتي انٽريو“ 201 -01 -.25.
(6) ميمڻ، هدايت الله، پروفيسر: مضمون، “محبوب ادب”، ” محبوب جي ياد ۾“، مرتب، پروانو سيوهاڻي، سرهاڻ، پبليڪيشن: سيوهڻ، سال، 1982ع ص ، 27، 28.
(7) شيخ، سليمان ڊاڪٽر: مضمون، ”سائين محبوب علي چنا جي ياد ۾“، ” محبوب جي ياد ۾“ مرتب، پروانو سيوهاڻي، سرهاڻ، پبليڪيشن سيوهڻ، 1982ع ص،18 ، 19 .
(8) سولنگي، لال محمد: ” ذاتي انٽرويو“، 2011 - 07 -.23.
(9) خاصخيلي، صوف : ”ذاتي انٽرويو“، 2011 - 07 - 23.
(10) جوڻيجو، عبدالجبار، ڊاڪٽر: مقالو ،”پروفيسر محبوب علي چنا، شخصيت ۽ ادبي خدمتون“، ”علامه غلام مصطفيٰ قاسمي ۽ سندس همعصر عالم ۽ اديب “، مرتب، ڊاڪٽر قاضي خادم، علامه غلام مصطفيٰ قاسمي، چيئر، سنڌ يونيورسٽي، ڄام شورو، سال، 2007ع ، ص ، 123.
(11) چنا، نجيب الرحمان : “ذاتي انٽرويو”، 2010 - 06 - 23.
(12) پير، مظهرالحق :- مضمون، ”ويچار“،” محبوب جي ياد ۾“ مرتب، پروانو سيوهاڻي، سرهاڻ، پبليڪيشن، سيوهڻ، سال، 1982ع ص، 81 .
(13) الانا، غلام علي، ڊاڪٽر: “ ذاتي انٽرويو”، 2011 - 01 - 25.